Iadrolyq medıınanyń bolashaǵy joǵary. Bul týraly QR Parlameti Májilisiniń depýtaty Gúldara Nurymova aıtyp berdi.
Depýtattyń aıtýynsha, búgingi kúni ıadrolyq tehnologııalar medıınada ártúrli organdar men júıelerdiń aýrýlaryn dıagnostıkalaý men emdeýde qoldanylady.
«Iadrolyq tehnologııa sııaqty sózderdi estigende, ıadrolyq medıına eriksiz qorqynyshty jáne zııandy nárse týraly oı paıda bolady. Biraq is júzinde búgingi kúni ıadrolyq tehnologııalar medıınada, atap aıtqanda, ártúrli organdar men júıelerdiń aýrýlaryn dıagnostıkalaý men emdeýde qoldanylady jáne onkologııa, nevrologııa jáne kardıologııada eń tanymal boldy.
Dıagnostıkanyń standartty jáne keńinen qoldanylatyn ádisterine tanys ádister jatady - bul ýltradybystyq, rentgen, KT , MRT jáne pozıtrondy-emıssııalyq tomografııa (PET). Sońǵy onjyldyqta álemdik klınıkalyq tájirıbede qaterli isik dıagnostıkasynda "altyn standart" retinde tanylǵan PET ádisine erekshe nazar aýdaryldy», dedi Gúldara Nurymova.
Sondaı-aq, ol ıadrolyq medıına- dıagnozdy túbegeıli jańa deńgeıge shyǵarýǵa múmkindik beretin jańa, qarqyndy damyp kele jatqan sala ekenin basa aıtty.
«Iadrolyq medıına ádisterin azdy-kópti qoldanbaıtyn medıınanyń birde-bir salasy joq.Medıınada ıadrolyq tehnologııalarmen jumys isteý kezinde paıenttiń radıaııalyq qaýipsizdigin qamtamasyz etý birinshi kezekte tur .
Radıonýklıdti dıagnostıkalyq jáne emdik proedýralardy júrgizý kezinde paıenttiń denesine engiziletin radıofarmpreparat belsendiliginiń shamasyn durys anyqtaý talaby týyndaıdy. Qazirgi ýaqytta matematıkalyq apparatqa negizdelgen paıentterge sáýlelik júktemelerdi esepteý júıesi ázirlendi jáne keńinen qoldanylady. Osynyń arqasynda paıenttiń radıaııalyq qaýipsizdigi qamtamasyz etiledi.
Ekinshisi-qyzmetkerlerdiń qaýipsizdigi. Iadrolyq medıınanyń quraldary men tehnologııalaryn paıdalanýdyń kópjyldyq klınıkalyq tájirıbesi Radıonýkleıdtik dıagnostıka jáne radıonýkleıdtik terapııa bólimsheleriniń RB personalyn qamtamasyz etý jónindegi sharalardyń tıimdi júıesin ázirleýge múmkindik berdi-qorǵanys jabdyqtary men quraldaryn ázirleý jáne keń klınıkalyq engizý, tıptik RND – zertteýler hattamalaryn jáne RNT rásimderin ázirleý jáne birizdendirý”, dedi depýtat.
Iadrolyq medıına – qymbat jabdyqqa, radıonýkleıdti farmaevtıkaǵa jáne basqa resýrstarǵa aıtarlyqtaı shyǵyndardy qajet etetin sala.
«Joǵaryda aıtylǵandarǵa súıene otyryp, ár túrli deńgeıdegi elderde bul tehnologııalarǵa qol jetimdilik ár túrli. Bul eldiń damý deńgeıine tikeleı baılanysty. Iadrolyq medıına ıadrolyq tehnologııanyń jalpy ósýimen qatar damydy. Sondyqtan qazirgi ýaqytta ol qajetti aspaptar men farmaevtıkalyq quraldardy ázirleýge resýrstary bar ındýstrıaldy damyǵan elderde joǵary deńgeıge jetti.
Radıonýklıdterdi medıınada keńinen qoldaný, kóbinese onkologııalyq aýrýlardy dıagnostıkalaý men emdeýde olardyń arqasynda ómirdi saqtaýǵa, densaýlyqty qalpyna keltirýge, aýrýdyń sebebin anyqtaýǵa jáne azapty jeńildetýge bolatyndyǵyn kórsetti”, dedi depýtat.
Nurymova ıadrolyq medıınanyń bolashaǵy tıimdirek radıofarmpreparattardy odan ári ázirleýmen, radıaııalyq qaýipsizdikti qamtamasyz etýmen jáne jańa apparattyq quraldardy qurýmen aıqyndalatyn basa atap ketti.
“Qaterli isik dıagnostıkasynyń basym ádisi-PET. Birinshiden, bul qatersiz jáne qaterli isikterdi ajyratýǵa ǵana emes, sonymen qatar emdeýdiń sátti bolý múmkindigi aıtarlyqtaı joǵary bolǵan kezde isikti damýdyń eń erte satysynda anyqtaýǵa múmkindik beredi.
Ekinshiden, bul metastazdardyń bolýyn nemese bolmaýyn dıagnostıkalaý úshin bastapqy isik anyqtalǵannan keıin búkil deneni skanerleýge bolatyn jalǵyz ádis, bul emdeý taktıkasyn anyqtaý úshin óte mańyzdy. Sońynda, tek PET júrgiziletin emniń tıimdiligine eń erte baǵa beredi, sonymen qatar hırýrgııalyq jáne sáýlelik proedýralardan keıin qaıtalanýdy ajyratýǵa múmkindik beredi”, dedi ol.
Aıta ketsek, álemde osy saladaǵy irgeli zertteýler búginde qarqyndy jáne keń júrgizilip jatqany sonsha, ıadrolyq medıına jáne molekýlalyq beıneleýdiń negizgi Eýropalyq jýrnaly (EJNMMI) tipti birneshe tártiptik jýrnaldarǵa bólindi
