Qytaı halqy qymyzdan dári-dármek jasasa, Germanııa men Reseıde 50 qymyz óndirýshi kásiporyn bar. Tipten nemister qymyzdan balmuzdaq ta jasap shyǵaryp jatyr.
QazAqparattyń habarlaýynsha, qytaılardyń 75 paıyzy qymyzdyń qanshalyqty paıdasy bar ekenin biledi. Qytaılyq BAQ málimetterine qaraǵanda, mundaı nátıjeni halyq arasynda júrgizilgen saýalnama kórsetken. «Qytaılar qymyz ashytý ádisterin adamdar jiberip, arnaıy zerttep, zerdelep jatyr», – deıdi Abaı atyndaǵy Qazaq ulttyq pedagogıkalyq ýnıversıtetiniń doenti Gúlııa Álıhanqyzy.
Jalpy, qymyzǵa qyzyǵýshylyq bildirip otyrǵan el – tek Qytaı halqy ǵana emes. Germanııa qazir qymyzdyń untaǵyn ǵana emes, tabletka túrin de shyǵaryp jatyr.
Sonymen qatar odan balmuzdaq jasap, kosmetıkalyq taýarlar óndirýge kirisken. Al qytaılar qymyzdyń kóp aýrýǵa em ekenin zerttep, dáriler óndirýge bet burýda. Qymyzdyń adamǵa erekshe qýat, asqan tózimdilik beretinin qytaı tarıhshysy Syma ıan b.z.d. II ǵasyrda aıtyp ketipti. Al orys ǵalymy V.Dal: «Qymyz ishýdi ádetke aınaldyrsań, basqa sýsyndardan góri onyń artyqshylyǵyn sezinesiń. Osynaý shıpaly sýsyn ashtyq pen shóldi birden basady, deneni salqyndatady. Eger qymyzdy úzbeı ishseń, bir aptadan soń ózińdi sergek sezinesiń. Densaýlyǵyń túzelip, tynysyń jeńildeıdi, júziń jarqyrap shyǵa keledi. Ony basqa qorek túrlerimen esh salystyrýǵa bolmaıdy», – depti.
