Ulttyq taǵamnyń qadiri artyp, suranys ulǵaıyp keledi. Sheteldiń jartylaı pisken taǵamdarynan bas tartyp, mal baǵý, et jáne et ónimderin jasaý jolǵa qoıyldy. Aqtóbelik kásipker ystalǵan qazy jasap, ony «Sarjaılaý» atady. «Jergilikti kásipkerler jylqy etin tapsyryp úlgerse» deıdi Danat Shýrahanov. Ol aldaǵy jyldary qazy aınaldyrýdyń túrli tásilin paıdalanyp, til úıirer taǵamnyń birneshe sortyn jasaýdy kózdep otyr.
Qazynyń dám-tuzy erekshe. Ásirese, súrlengen taǵam til úıirip, «jeseń tisińe, jemeseń túsińe» kiredi. Soǵymǵa jylqy soıǵannyń dastarqanynan tabylatyn qazy qazir bazarda samsap tur. Tek tańdap, naǵyz taǵamdy ajyrata bilý qajet. Aqtóbelik kásipker Danat Shýrahanov shaǵyn qazy ehyn ozyq tehnologııamen jabdyqtady. Munda 10 jumysshy táýligine 500 keli ulttyq taǵam ázirleıdi. Basty maqsat – qazynyń qundylyǵyn joǵaltpaı kópshilikke usyný, daıyndaý tehnologııasyn saqtaý. Ol úshin jylqy etin dástúrli ádispen aınaldyrady. Ázirge qazynyń eki túri ǵana shyǵarylady. Kásipker D.Shýrahanov: «Bıznestiń jol kartasy – 2020» baǵdarlamasynyń kómegi tıdi. Shetelden óndiriske qajet qurylǵylar alý úshin nesıe alǵanbyz. Onyń 70 paıyzyna «Damý» kásipkerlikti qoldaý qory kepildik berdi. Sýbsıdııaǵa iligip, nesıeniń 7 paıyzy memlekettiń kómegi retinde tólenip otyr» deıdi. Óndiris orny jylyna 120 tonna jylqy etin óńdeıdi. Munda shetel qural-jabdyqtarymen jumys jasaıtyn mamandar da oqytyldy. Sapaǵa den qoıǵan óndiriske memlekettiń baqylaýy da, qoldaýy da myqty.
Ulttyq taǵamnyń qadir-qasıetin jetik biletin qazy aınaldyrýshy Alma Tájenova anadan qalǵan ádisti paıdalanady. «Kishkentaı kezimnen kórgen jumysym, ádis-tásilim. Áke-sheshemiz de mal baqty. Bul – anamyzdyń kórsetken úlgisi. Sondyqtan qazyny aınaldyrǵanda tıimdi, dámdi bolǵanyn oılaımyz, – deıdi ol.
Qazy aınaldyratyn eh mamandary «Áriptestik baılanys» baǵdarlamasy boıynsha Germanııada sheberlikterin shyńdady.
Negizgi oı – dástúrli ulttyq taǵamdy álemdik naryqqa halyqaralyq talappen shyǵarý. Munda etti óziń tańdap, qazyny qalaýyńsha aınaldyryp alýǵa bolady. Aldaǵy jyly ehta shyǵarylatyn ulttyq taǵamnyń túri kóbeıtiledi. Qorektik qýaty joǵary, dárýmeni mol qazaqtyń qazysy – Kedendik odaqqa engen kórshi elderge de eksporttalady.
Shaǵyn eh 40 mıllıon teńgege salyndy, teń jartysy – kásipker qarjysy. Qazir munda jetkizý qyzmeti de bar. Arnaıy júk kóligi tapsyrysty ýaqtyly oryndaıdy.
Altynaı SAǴYNDYQOVA,
Aqtóbe
