Qazaqstan tarıhyndaǵy mańyzdy kezeńderdiń biri – Alash qozǵalysy týraly arhıv qujattarynyń kópten kútken jınaǵy jaryqqa shyqty. Jańa basylym «Alashorda isi. 1920-1940 jyldar. Qujattar men materıaldar» dep atalady jáne ol 12 tomnan turady. Bul jınaq, negizinen, saıası qýǵyn-súrgin qurbandaryn tolyq aqtaý jónindegi memlekettik komıssııanyń jumysy aıasynda jınalǵan biregeı arhıv qujattarynan quralǵan.
Qujattar elimizdiń tarıhyn zertteý úshin mańyzdy jańa málimetter men derekterdi usynady. Qazaqstan Respýblıkasynyń Memlekettik keńesshisi Erlan Qarın óziniń jelidegi paraqshasynda bul basylymnyń mańyzdylyǵyn atap ótti.
"Bul – «Alashorda isi. 1920-1940 jyldar. Qujattar men materıaldar» dep atalatyn 12 tomdyq arhıv qujattary.
Jınaqqa 3 myńnan astam arhıvtik qujat engen. Bul qujattar burynǵy keńestik dáýirdiń qupııaly materıaldarynan alynǵan jáne partııalyq-memlekettik qurylymdar men arnaıy memlekettik arhıvterde saqtalǵan. Alash qozǵalysynyń jetekshileri – Álıhan Bókeıhan, Ahmet Baıtursynuly, Mirjaqyp Dýlatov, Halel Dosmuhamedov jáne basqa da qaıratkerlerdiń ómiri men qyzmeti týraly buryn belgisiz bolǵan mańyzdy málimetter bar.
Bul jınaqtyń basty ereksheligi – ol saıası qýǵyn-súrginniń qurbandaryn aqtaý jumysy aıasynda jınalǵan materıaldardan turady. Memlekettik komıssııanyń 2020-2023 jyldardaǵy jumysyna 425 ǵalym qatysqan, onyń ishinde 260 aımaqtyq zertteýshi de jumys istegen. Bul ýaqytta 60 memlekettik jáne vedomstvolyq arhıvterden 700 myńǵa jýyq is jınalyp, 2.6 mıllıon qujattyń qupııalyǵy alynyp tastalǵan. Nátıjesinde, saıası qýǵyn-súrgin qurbany bolǵan 311 myńnan astam adam aqtalǵan.
Qazaqstan Respýblıkasynyń Memlekettik keńesshisi Erlan Qarınniń sózinshe, bul jınaqtyń jaryq kórýi Alash qozǵalysynyń tarıhy men Qazaqstannyń táýelsizdik jolyndaǵy kúresin tolyq zertteýge jańa múmkindikter ashady. Ol Qazaqstan tarıhynyń shynaıy betterin ashýǵa, sondaı-aq eldiń tarıhı jadyn jańǵyrtýǵa úlken úles qosady.
Jınaqtyń 2 myń danasy shyǵarylyp, elimizdiń oqý oryndary men ǵylymı mekemelerine taratylady. Bul materıaldar alǵash ret ǵylymı aınalymǵa engizilip, Qazaqstan tarıhyn tereńirek zertteý úshin qundy derekkóz bolmaq.
