Qazaqstannyŋ halyq jazuşysy, tarihşy, filologiia ǧylymdarynyŋ doktory, publisist, qazaqtyŋ auyz ädebietın zertteuşı ǧalym Mūhtar Maǧauin ömırden öttı. Būl turaly jazuşynyŋ ūly Edıge Maǧauin äleumettık jelıdegı paraqşasynda jariialady, dep habarlaidy “Adyrna” ūlttyq portaly.
“Arystan äkem fäniden baqiǧa attanyp kettı, AQŞ-tyŋ Merilend ştatyndaǧy üiınde, bala-şaǧasynyŋ ortasynda, 2025 jylǧy qaŋtardyŋ 9-y, jergılıktı uaqyt boiynşa saǧat 19:55-te (Qazaqstan uaqyty boiynşa qaŋtardyŋ 10-y, saǧat taŋǧy 5:55)”, - delıngen jazbada. Jazuşynyŋ janazasy 11 qaŋtar künı AQŞ-tyŋ Merilend ştatynda jergılıktı uaqytpen 10:00–de türıktıŋ Diyanet Center of America meşıtınde ötedı jäne sol ştattyŋ ziratyna jerlenedı. Būl turaly Amerikadaǧy qazaqstandyqtar agenttıkke mälımdedı. “Mūhtar Maǧauinnıŋ janazasy qaŋtardyŋ 11-ı, senbı künı saǧat 10:00–de Lenhem qalasyndaǧy türıktıŋ Diyanet Center of America meşıtınde oqylady, qonaqasy da sol orynda 13:00–de berıledı. Jerleu räsımı 11:00–de Parklawn Memorial ziratynda ötedı”, — dep jazylǧan jazuşynyŋ ūly Edıge Maǧauinnıŋ otandastaryna jıbergen habarlamasynda.Mūhtar Maǧauin 1940 jyly 29 qaŋtar (metırke boiynşa 2 aqpan) künı Semei obylysynyŋ Şūbartau audany (bügınde Abai oblysy), Şyŋǧystaudyŋ küngei etegı, Baqanas özenınıŋ boiyndaǧy ata jūrty Köpbeiıt-Bosaǧa degen qonysta, auyl mūǧalımınıŋ otbasynda tuǧan.
Ol 1957 jyly Şūbartau audany, Barşatas kystaǧynda orta mekteptı bıtıredı.
1957-1962 - Qazaq universitetı filologiia fakultetınıŋ studentı;
1960-1961 - Alǧaşqy ängımelerı: «Bır uys bidai», «Tılenşı», «Äiel mahabbaty», «Keşqurym», «Jaŋylysu», t.b.
1961-1962 - Alǧaşqy zertteu eŋbek «Er Tarǧyn» jene qazaq eposy»;
1962-1965 - osy universitette qazaq ädebietı kafedrasynyŋ aspiranty.
1964-1965 - «XV-XVIII ǧasyrlarda jasaǧan qazaq aqyn, jyraulary» atty kandidattyq dissertasiia.
1965 jyly qaŋtar - üilenedı. Ömırlık jary - Baqytjamal Nūrǧaliqyzy, 1944 j.t. Elu jyldan astam ortaq şaŋyraqta alty bala tärbielep ösırgen, jiyrma şaqty nemere süiıp, äzırşe bes-alty şöbere kördı.
1965 jyly qazan - 1967jyly 30 säuır - «Qazaq ädebietı» gazetınde ädebi syn bölımınıŋ meŋgeruşısı.
1967 jyly mamyr - 1971 jyly qaraşa - «Jazuşy» baspasynda bas redaktordyn orynbasary bolǧan.
Būdan soŋǧy kezeŋde körkem prozaǧa köbırek den qoidy. Negızgı şyǧarmalary da osy janyrda. Mūhtar Maǧauin köptegen äŋgımelerdıŋ, «Tazynyŋ ölımı» (1969), «Bır atanyŋ balalary» (1973), «Kökbalaq» (1978), «Jüirıktıŋ taǧdyry» (1979), «Şaqan-Şerı» (1984) t.b povesterınıŋ, «Kök mūnar» romany (1971) men «Alasapyran» roman-diologiiasynyŋ (1980-1982) avtory. Jazuşynyŋ negızgı şyǧarmalary orys tılıne audarylǧan; SSSR halyqtary men şet el tılderınde basylǧan. 1984 jyly M.Maǧauinge «Alasapyran» tarihi roman-diologiiasy üşın Qazaq SSR-ynyŋ Abai atyndaǧy memlekettık syilyǧy berıldı.
Sonymen qatar, «Sary qazaq» romany, «Men» memuarlyq dilogiiasy, «Kūŋfudzynyn danalyq därısterı» kıtabyn, «Şipaly Arasan» hikaiaty, «Tamyzdan soŋǧy ängımeler», «Odaǧai äŋgımeler» toptamalary, “Jarmaq” romanyn jazdy.
Sondai-aq, jazuşynyŋ “Adyrna” ūlttyq portalynda esse-estelıkterı, maqalalary, jaŋa romanynan üzındılerı şyǧyp otyrdy. Soŋǧysy Abai öleŋderınıŋ tekstologiiasyna arnalǧan maqala bolatyn.
Aita ketsek, Prezident Qasym-Jomart Toqaev Mūhtar Maǧauinnıŋ dünieden ötuıne bailanysty onyŋ otbasy men jaqyn-juyqtaryna köŋıl aitty. «Mūhtar Mūqanūly ǧibratty ǧūmyryn kielı söz önerıne arnaǧan, ūlttyq ädebietımız ben tarihymyzdyŋ kökjiegın keŋeituge eleulı üles qosqan zaŋǧar tūlǧa edı. Töl ruhaniiatymyzdyŋ törge ozuyna, ūlt tarihnamasynyŋ tasqa basyluyna özınıŋ alǧa qoiǧan asyl mūratymen, qaitpas qajyr-qairatymen qaltqysyz eŋbek sıŋırdı. Halyq jazuşysynyŋ quatty qalamynan tuǧan şyǧarmalary, tarihi eŋbekterı, estelık-esselerı qalyŋ oqyrmannyŋ jüregınen öz ornyn tapty. Soŋyna bai ädebi mūra qaldyryp, önegelı ömır sürgen Mūhtar Mūqanūlynyŋ qaitalanbas esımı halqymyzdyŋ jadynda saqtalady. Marqūmnyŋ imany salamat, jany jännatta bolsyn», – delıngen jedelhatta. Älem tanyǧan klassik jazuşy Mūhtar Mūqanūly Maǧauinnyŋ otbasy men jaqyndaryna, tūtas qazaq halqyna qaiǧyra köŋıl aitamyz!
