Ūlttyq bılım beru derekter qorynyŋ statistikalyq mälımetıne süiensek, 2022 jyly Qazaqstanda 7880 balabaqşa bolǧan. Jartysy jeke menşık. Biyl būl san öspese, kemımedı. Degenmen, balabaqşa kezegınde tūrǧandar da jeterlık. Jaraidy, aitpaǧymyz būl emes.
“Tärbie tal besıkten” dep, balamyzdy tärbieleuge kelgende jaŋylysyp jatamyz. Jūmysy bastan asatyn ata-ana balasyn balabaqşaǧa süirep älek. Bıraq tılı endı şyǧyp, kübırlegen balaǧa olar ne üiretıp jatyr? Oǧan jūmysbasty äke men ana män bere me?
Qazır “halal” atauy balabaqşalarǧa da tırkelıp alǧan. Dıntanuşy mamandardyŋ aituynşa, “halal” dese, “dıni balabaqşa” degen tüsınık keledı. Alaida, olar “tamaǧymyz adal bolǧandyqtan, halal atauyn qoidyq”, deidı.
Degenmen, bırqatar “halal” atauy bar balabaqşalar aǧylşyn tılınen bölek arab tılın üiretedı eken.
İnternette de jarnamasy jer jarady. “Halal balabaqşa” dep jaza qalsaŋyz, aldyŋyzdan tızılıp şyǧady. Mūndai balabaqşalardyŋ ailyq tölemı de joǧary. Sondai halal balabaqşalardyŋ bırıne habarlasyp körgenımızde, aiyna 70 myŋ teŋge ekenın, al ekınşısı 1 balaǧa 130 myŋ teŋge, eger künara nemese tüske deiın ǧana kelse, 100 myŋ teŋge ekenın aitady.
Mūndai jekemenşık balabaqşalarǧa kez kelgen terıs piǧyldy dıni aǧymnyŋ qūryq salmasyna kım kepıl? Aq pen qarany ajyrata almaityn säbiler dındı qalai ajyratady? Mūndai balabaqşalar kımdı tärbielep şyǧady? Olardyŋ jūmysy baqylana ma?
Būl jönınde “Adyrna” tılşısı dıntanuşy Äl-Farabi Nūrbekūlynan sūrap bıldı.
«BALALARDY DINİ SİPAT NEGIZINDE OQŞAULAP, BÖLEK OQYTU DŪRYS EMES»
“Negızı “halal balabaqşa” dep aitu tüsınıksız närse. «Halal» dese dıni balabaqşa degen tüsınık paida bolady, sebebı būl dıni termin. Iаǧni, muzyka men beineleu önerıne tyiym salynǧan, balalar men qyzdar bölek oinaityn jer degenge saiady. Bıraq Qazaqstan Respublikasynyŋ zaŋy boiynşa dıni mekemeler bölek tırkeluı tiıs. Eger tamaqtary adal, qūramynda tyiym salynǧan şoşqa etı men qan joq degen maǧyna bolsa, onda sol üşın bükıl balabaqşany qandai da bır dıni terminmen ataudyŋ qajetı joq. Balabaqşalar zaiyrly sipatta boluy tiıs. Taǧam mäselesıne kelsek, ata-analar balabaqşa äkımşılıgıne balalaryna tūtynuǧa bolmaityn taǧamdar tızımın beru kerek, al äkımşılık sony ūstanyp, balalarǧa ata-anasy rūqsat etken taǧamdarmen tamaqtandyruy tiıs. Balalardy dıni sipat negızınde oqşaulap, bölek oqytu dūrys emes”, - dedı dıntanuşy.Sondai-aq, Äl-Farabi Nūrbekūly balalardyŋ dıni aǧymǧa ermeuınıŋ aldyn-alu keregın aitty.
“Balabaqşalarda dıni sabaqtar berse, būl - Zaŋ būzuşylyq. Osyǧan ūqsas ädıstermen, qaiyrymdylyq qorlar atyn jamylyp, Türkiiadan kelgen «Süleimenşıler» degen qauıptı ūiymnyŋ balalarǧa dıni sabaq beru, oǧan qosa zorlyq jasau faktılerı aşylǧan edı. Bälkım, būl jerde de soǧan ūqsas jaǧdai oryn aluy mümkın, anyqtau kerek. Ärtürlı mektep, kolledj ben joǧary oqu oryndarynda şetelden kelgen jamaǧat ökılderı nasihat jürgızıp, oquşy, studentterdı arbaǧandaryn bılemız. Al kışkentai balanyŋ miyn ulau äbden oŋai keledı. Sol sebeptı balalarymyzdy barynşa zaiyrly sipatta oqytuymyz tiıs», - dedı dıntanuşy.
«Adyrna» ūlttyq portaly
