Jambyl oblysyna qarasty Merkı audanynda Kenesary hannyŋ eskertkışıne qatysty dau 2-3 jyldan berı köterılıp keledı. Jergılıktı tūrǧyndar öz qarjysyna ornatqan eskertkıştı jergılıktı bilık jaramsyz dep tauyp, tūrǧan jerınen alyp tastaǧan bolatyn. Asqar Myrzahmetovtyŋ kezınde bastalǧan dau Saparbaevtyŋ kezınde de şeşımın tappai jaŋa äkım Nūrjan Nūrjıgıtovtıŋ qarauyna ötıp tūr.
Kenesary hannyŋ eskertkışı jyr bolǧanda oblystyŋ būrynǧy äkımı Berdıbek Saparbaev jalpy qūny 500-600 mln teŋgege «Qazaq elıne myŋ alǧys» jäne «Bız bırgemız» degen monumentın aşsa, Nūrjan Nūrjıgıtov Dınmūhamed Qonaevqa eŋselı eskertkışı ornatyp tastady. Bır qyzyǧy Han Kenege kelgende jergılıktı bilıktı tas jüregı jıbımei-aq qoidy. Osyndaida «Aibyny asqaq Kenesary hannan kommunisttık partiianyŋ ökılı Dınmūhamed Qonaev artyq pa?» degen zaŋdy sūraq tuyndaidy? Joq älde bilık älı künge deiın «Han Kenenıŋ eskertışın ornatsaq, Reseidı renjıtıp alamyz» dep qorqa ma?
Al Kenesary hannyŋ eskertkışın salyp jatqan halyqtyŋ aituynşa, Mädeniet jäne sport ministrlıgı müsındı qoiuǧa rūqsat bermei otyrǧan körınedı. Ortalyq kommunikasiialar alaŋynda Mädeniet komitetı töraǧasynyŋ orynbasary Kümıs Seiıtovaǧa «Han Kenenıŋ eskertkışın qaraudy komitet nege sozyp jıberdı? Biylǧy Kenesary hannyŋ 220 jyldyǧyna deiın eskertkıştı ornatuǧa rūqsat beresızder me?» dep sūraq qoidyq.
«Jaŋa eskertkıştı ornatudyŋ özınıŋ erejesı bar. Ol erejege säikes jergılıktı atqaruşy organnyŋ ūsynysy ekı kezeŋde qaralady. Bırınşı kezeŋde eskertkıştıŋ ideiasyn qoldau jäne ministrlıktıŋ janynan qūrylǧan komissiia ideia qoldau tapqannan keiın ornatylatyn eskertkıştı körkemdık jaǧynan qarastyru üşın müsınnıŋ kışkene formasyn komissiianyŋ qarauyna ötkızedı. Komissiia qaraǧannan keiın özınıŋ eskertpelerın berıp nemese eskertpesız maqūldanǧan jaǧdaida ǧana ornatuǧa rūqsat beredı. Sondyqtan men būl mäselenı naqty aita almaimyn. Bıraq eger osy prosedura dūrys ūiymdastyrylyp, jergılıktı atqaruşy organnan ūsynys tüsıp jatsa, biylǧy jyly tüsken ūsynystar jyldyŋ aiaǧyna deiın qarastyrylyp, maqūldanatyn bolady nemese qoldau tappaǧan jaǧdaida onyŋ sebebı aitylyp, jauaby joldanady», – dedı ol.Sondai-aq Kümıs Seiıtovaǧa «Kenesarynyŋ 220 jyldyǧyna orai Mädeniet komitetı nege auqymdy ıs-şara ūiymdastyrmady?» degen sūraq qoidyq.
«Bızde qoldanystaǧy Ükımettıŋ qaulysy bar. Ol qaulyǧy säikes auqymdy respublikalyq deŋgeidegı şara 100 jyldyq jäne är 25 jyl saiyn atalyp ötıledı. Sondyqtan 225 jyldyǧy qoldanystaǧy zaŋnama aiasynda atalyp ötıledı. Sonymen qatar Kenesary hanymyzdyŋ elımızge qosar ülesın eskere otyryp är öŋırde osy mäselege bailanysty auqymdy ıs-şaralar ötkızılıp otyr», – dep jauap berdı.Negızı Han Kenenıŋ eskertkış ornatuǧa Jambyl oblysy äkımı Nūrjan Nūrjıgıtov pen Merkı audany äkımı Jorabek Baubekov müddelı boluy kerek edı. Eger jergılıktı bilık tarapynan niet bolsa, ony Mädeniet ministrlıgı bırden maqūldaidy. Äitse de Nūrjan Nūrjıgıtovty Kenesary hannyŋ eskertkışınen görı, tuǧan küieu balasynyŋ mäselesı qatty alaŋdatyp jürse kerek. Äleumettık jelı belsendılerı oblys äkımınıŋ tuǧan küieubalasy Sūltan Marattyŋ Qordai audany äkımdıgınıŋ Sport jäne deneşynyqtyru bölımıne basşy bolyp taǧaiyndalǧanyn jazyp jatyr. Bır sözben aitqanda Nūrjan Moldiiarūlyna Kenesary hannyŋ eskertkışınen qaraǧanda küieu balasynyŋ mäselesı maŋyzdy bolyp tūr.
Serık Joldasbai
Ūqsas jaŋalyqtar