ناۋرىز مەرەكەسىن ۇلتتىق ۇلگىدە اۋقىمدى ەتىپ وتكىزۋ جونىندە قر مəدەنيەت جəنە سپورت ءمينيسترى ارىستانبەك مۇحامەديۇلى جاڭا باستاما كوتەرگەن بولاتىن. ءمينيستردىڭ ماقالاسى «Abai.kz» اقپاراتتىق پورتالىندا جاريا بولدى. وسىعان وراي ءبىز دە ەلىمىزدىڭ ءبىر توپ قوعام قايراتكەلەرىنىڭ پىكىرلەرىن بىلۋگە تىرىستىق.
قارلىعاش نۇعمانقىزى شوتا، ت.جۇرگەنوۆ اتىنداعى قازۇوا-نىڭ پروفەسسورى:
- ۇلىستىڭ ۇلى كۇنى – ناۋرىز مەيرامى كونەدەن كەلە جاتقان جەر شارىنداعى كوپتەگەن حالىقتاردىڭ ءداستۇرلى دە، سالتاناتتى مەيرامى، كوكتەم مەرەكەسى. وسى ورايدا مەن دە ءوز ارىپتەستەرىم سياقتى قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ مادەنيەت جانە سپورت ءمينيسترى ارىستانبەك مۇحامەديۇلىنىڭ سۇحباتىمەن تانىسىپ، ءوز پىكىرىمدى كوپشىلىككە جەتكىزۋدى ءجون سانادىم.
مينيستر مىرزا: «ناۋرىز ەڭ اۋەلى بالدىرعاندارعا ارنالۋى كەرەك»،– دەپ، ناۋرىز مەيرامىن جاڭا ۇلگىدە وتكىزۋدىڭ جولدارىن جان-جاقتى اڭگىمەلەپ، مەيرام اياسىندا مەملەكەتتىك دەڭگەيدەگى ءداستۇرلى مادەني جانە سپورتتىق ءىس-شارالار ۇيىمداستىرۋدى جانداندىرۋ كەرەكتىگىن اشىق ايتقان ەكەن. شىنىمەن دە «ناۋرىز» دەگەندە ەڭ الدىمەن ويىمىزعا اتا-بابامىزدىڭ سالت-ءداستۇرى، ۇلكەنگە ىزەت، كىشىگە شاپاعات جاساۋ، كەمباعالعا – قامقورلىق، جەتىم-جەسىرگە كومەك قولىن سوزۋ ت.ب. ىزگى نيەتتەر ورالادى.
بۇل سۇحباتتا ءتول مەرەكەمىز ناۋرىز – تابيعاتتىڭ جاڭارۋى، جاڭا جىلدىڭ، جاڭا ءومىردىڭ باستالۋى ەكەندىگىن ايتا كەلىپ، ارىستانبەك مۇحامەديۇلى: «ۇلىتاۋ سۇحباتىندا ەلباسى ن.ءا.نازارباەۆتىڭ «ءبىز ۇلتتىق مادەنيەتىمىز بەن سالت-ءداستۇرىمىزدى قاستەرلەۋىمىز كەرەك»،– دەگەن سوزىنە ەرەكشە توقتالىپ، بۇل ءسوزدىڭ استارىندا ۇلكەن ءمان-ماعىنا جاتقاندىعىن جانە ادامنىڭ ادامگەرشىلىك قۇندىلىقتارىن جاس ۇرپاقتىڭ بويىنا جاس كەزىنەن سىڭدىرە ءبىلۋدىڭ جولدارىنا ناقتى توقتالۋى بەرىلگەن سۇحباتتىڭ مازمۇنىن تەرەڭدەتە تۇسەدى.
مينيستر مىرزا ءوز سوزىندە ناۋرىز مەيرامىن وتكىزۋدىڭ زاماناۋي شارالارى تۋراسىندا ايتا وتىرىپ، ونىڭ ماقساتتارى مەن مىندەتتەرىن ۇسىنىپ، مۇنىڭ بىرنەشە جولىنىڭ بار ەكەندىگىن قاداپ تۇرىپ ايتىپ بەرۋى كىمگە دە بولسا وي سالماۋى مۇمكىن ەمەس. اسىرەسە «ناۋرىزدىڭ قادىر-قاسيەتىن جان-جاقتى قامتي وتىرىپ، شىن مانىندە مەرەكە جاساعىمىز كەلسە، ناۋرىزدىڭ ءبىرىنشى ماعىناسى دا، ءسانى مەن سالتاناتى دا بالدىرعاندار بولۋى ءتيىس» – دەگەن ءسوزى كوڭىلگە قونىمدى. ۇلى مۇقتار اعامىز «ەل بولام دەسەڭ – بەسىگىڭدى تۇزە» دەيتىن قاعيدانى ۇستانىپ، بولاشاق ۇرپاققا بەرىلەتىن ءتالىم-تاربيەنى بۇگىننەن باستاۋ كەرەكتىگىن ارىستانبەك مۇحامەديۇلى وتە قاراپايىم ءارى تۇسىنىكتى تىلمەن ءوز وقىرماندار جۇرەگىنەن ورىن الارلىقتاي ەتىپ جەتكىزگەن.
«ناۋرىز مەيرامىنىڭ رۋحاني-مادەني تاربيەلىك ءمانىن ءىس جۇزىندە ومىرگە ەنگىزۋدى ۇسىنساق ارتىق بولا قويماس» ،– دەي كەلە: «ناۋرىزدىڭ 22-ءى كۇنى سيپاتىن اشاتىنداي ءارى ۇلتتىق تانىم مەن ءداستۇر-سالتتى جاڭعىرتاتىنداي «وتباسى كۇنى»، «قايىرىمدىلىق جاساۋ كۇنى»، «اق داستارقان كۇنى»، «تال ەگۋ كۇنى» دەپ مازمۇن بەرە وتىرىپ، رۋحاني ءىس-شارالاردى نەگە قالىپتاستىرماسقا»،– دەگەن مينيستر مىرزا اعىنان جارىلىپ،اقتارىلعان ءسوزى تىڭ باستامانىڭ ۇيتقىسى دەسەك، ارتىق ايتپاعاندىق بولار ەدى.
ەگەمەندى ەلىمىزدىڭ ەرتەڭى جاستارعا جۇيەلى ءبىلىم، ءتالىمدى تاربيە بەرۋمەن قاتار، ۇلتتىق بولمىسىمىزدى ۇيرەتۋدىڭ ءوزى بۇگىنگى كۇنىڭ ءىسى.
حالقىمىزدا «قۇرىش قايرات – ۇرىلىستا شىنىعار، ءىسىن سۇيگەن – ىستەي ءجۇرىپ تىنىعار» دەيتىن كەرەمەت ءسوز بار. ەندەشە قۇرمەتتى ارىستانبەك مۇحامەديۇلى! سىزگە زور دەنساۋلىق، قاجىماس قايرات تىلەي وتىرىپ، حالقىمىزدىڭ قامىن ويلايتىن ازامات رەتىندە يگى ىستەردىڭ قاشاندا باسى قاسىندا بولا ءبىلىپ، ۇنەمى بيىكتەردەن كورىنە بەرىڭىز! «ۇلى دالانىڭ» ۇرپاقتارىن تاربيەلەۋدە «ەلىم! – دەپ ەمىرەنەتىن»، «حالقىم! – دەپ كۇڭىرەنەتىن» ەلىمىزدىڭ ماڭداي الدى ءسىز سياقتى ازاماتتارى امان بولسىن!
ومار قىيقىموۆ، قازاقستاننىڭ ەڭبەك سىڭىرگەن قايراتكەرى:
- ارىستانبەك مۇحامەديۇلىنىڭ مادەنيەتكە ءسىڭىرىپ جۇرگەن ەڭبەگى ولشەۋسىز. ال، مادەنيەت – حالىقتىڭ ەڭ ۇلكەن رۋحاني ازىعى. جاڭا جىلىمىز – ناۋرىز مەيرامىن بالدىرعانداردىڭ ساناسىنا ءسىڭىرىپ ءوسىرۋ، بولاشاعىمىدىڭ كەمەلدى بولاتىنىن كورسەتەدى.بۇل كوتەرىلگەن باستامانى بارلىق قازاق بولىپ ءبىر اۋىزدان قولداۋىمىز كەرەك جانە ءار وتباسى ءوز بالاسىنان باستاۋ كەرەك دەپ ويلايمىن. سەبەبى وتباسىنىڭ ونەگەسى – وتان ونەگەسى.ءاربىر ءىستى قولعا الۋ ءۇشىن،ونى جاقسى كورۋىمىز قاجەت. ءار ءىس ماقساتىنا قاراي باعالانادى.بۇل كوتەرىلگەن ءىستى – ماڭىزدى، ناقتى ماقساتى بار ءىس دەپ اتار ەدىم. ۇلىستىڭ ۇلى كۇنىن ۇلى ىستەردەن باستاپ قولداۋعا بارشالارىڭىزدى شاقىرامىن!
Abai.kz
