ءيا، بۇل بۇگىنگى قاتال قوعامنىڭ ءبىر كورىنىسى عانا... مۇمكىندىگى شەكتەۋلى جانداردىڭ مۇگەدەكتىك جاردەماقىعا ىلىگۋىنىڭ ءوزى اقىرەتتىڭ قىلكوپىرىنەن وتۋدەن دە قيىن شارۋا. مەديتسينالىق الەۋمەتتىك ساراپتامادان ء(ماس) ءوتۋ ءۇشىن قۇجات جيناۋ ساۋ ادامنىڭ ءوزىن اۋرۋ قىلادى. وسىدان-اق مۇگەدەكتەرگە تىم قيىن ەكەنىن باعامداي بەرۋگە بولار... ەمحانادان مۇگەدەكتىكتى انىقتايتىن فورما-88ۋ جولداماسىن الۋدىڭ ءوزى اقىرەت ەكەن. انىقتامانىڭ ءبارىن جيناپ بولىپ، ەندى ءماس-تەن ءوتۋ ەڭ سوڭعى الىنباس اسۋ. «باعى جانعاندار» ءبىر اق كۇندە ءوتىپ، قۇجاتىن تاپ-تۇيناقتاي ەتەدى. ال، باسقالارى شە؟
جىلداپ قىزىنىڭ مۇگەدەك ەكەنىن دالەلدەۋ ءۇشىن مايدا-شۇيدە انىقتامالاردى قايتا-قايتا جيناپ، جۇيكەسى ابدەن توزىپ، ارنايى "ادىرنا" ۇلتتىق پورتالىنا شاعىمدانعان تۇركىستان وبلىسى، ارىس قالاسىنىڭ تۇرعىنى، كوپبالالى انا - گۇلزيرا ماناباەۆانىڭ ايتار ءوز شىندىعى بار... جەرگىلىكتى اكىمدىكتەن مينيسترلىككە دەيىن كومەك سۇراپ، بارماعان جەرى، باسپاعان تاۋى قالماعان كوپبالالى انانىڭ ماڭدايى تاسقا سوعىلىپ، بيۋروكراتتىق كەدەرگىلەردى جەڭە المادى. ونىڭ ەسەسىنە وزىنە ايىپ تاعىلىپ، ءسوزى تەرىسكە شىعارىلىپ، جانى ابدەن جارالاندى...
- قىزىم راحيم ايىم 2008 جىلى "ۆروجديوننىي ۆىۆيح بەديور" دياگنوزىمەن دۇنيەگە كەلدى. سودان بەرى كونسەرۆاتيۆتى ەم قابىلداپ كەلەمىز. الايدا جاسالىنعان ەمنەن ناتيجە بولماي، 10 جاسىندا اياعىن سىلتىپ باسىپ جۇرگەنىن بايقادىق. سول كەزدەن باستاپ ارىس قالالىق ورتالىق ەمحاناسىندا ەم الىپ جۇردىك. قىزىمدى 6 اي سايىن شىمكەنتكە اپارىپ، وڭالتۋ ورتالىعىنا جاتقىزىپ كەلەمىن، – دەيدى اناسى...
حيرۋرگ-ورتوپەد «تيەسىلى جاردەماقى بەرىلۋى ءتيىس»
ايىمدى ەمدەپ جۇرگەن بىلىكتى حيرۋرگ-ورتوپەد ومىربەكوۆ بولات اناسىنا «قىزىڭنىڭ وڭ اياعى سول اياعىنان 2 سانتيمەتر قىسقا. جامباس سۇيەگى مۇجىلگەن جانە قالپىنا كەلمەيدى. ۋاقىتىلى ءار التى اي سايىن ەم قابىلدايدى. ابدەن بويى ءوسىپ جەتىلگەن سوڭ، وپەراتسيامەن ەكى اياعىن تەڭەستىرىپ، تەمىر سالىپ بەرەمىز. مىندەتتى تۇردە مەديتسينالىق الەۋمەتتىك ساراپتامادان ء(ماس) ءوتىپ، تيەسىلى جاردەماقى بەرىلۋى ءتيىس» - دەپ قىزى ءۇشىن الاڭداعان اناسىنىڭ كوڭىلىنە ءۇمىت ۇيالاتادى.
- قىزىما كالتسي، ۆيتامين، سوندايلار كوپ قابىلداۋ كەرەك. ال، مەنىڭ وعان جاعدايىم جوق. كوپبالالى انامىن. 5 بالام دا مەكتەپ جاسىندا. ال، اكەمىزدىڭ ايلىعى - 60 مىڭ تەنگە. كۇندەلىكتى ازىق-تۇلىگىمىزگە دە جەتپەيدى. وسى ۋاقىتقا دەيىن قىزىمىزدى ءوز قاراجاتىمىزعا شىمكەنتكە ءۇش مارتە وڭالتۋ ورتالىعىنا جاتقىزدىق. «ماما، ماعان كەلمەيسىزدەر ما؟»- دەپ حابارلاسقان سايىن ارى كەتسە وعان 1-2 رەت بارىپ قايتامىز. ويتكەنى، قايتا-قايتا كۇندە بارا بەرۋگە جاعدايىمىز جوق. بارساڭ دا، حابارلاسساڭ دا، كىشكەنتاي قىزعالداعىم «ماما، باسقالاردىڭ مامالارى كۇندە كەلەدى، ءار نارسە اكەپ بەرەدى» - دەپ جىلايدى... سونىمەن ەشقانداي جاعدايىم بولماي، ارى-بەرى سوزىپ جۇرگەنىمدە، قىزىمدى ومىربەكوۆ بولات دەگەن بىلىكتى حيرۋرگ-ورتوپەدكە تەكسەرتىپ ەدىم. ول كىسى «مەس-كە 100% پولوجەنو. قىزىڭىزدىڭ اياعىندا بارلىعى كورىنىپ تۇر. مەس-كە جىبەرەمىز!»- دەگەن ەدى. بىراق... - دەپ كوپبالالى انا كوز جاسىنا ەرىك بەردى...
ەڭبەككە جارامسىزدىق پاراعىن بەرۋشى دارىگەر 1 جىل اندا-مىندا شاپقىلاتىپ، ابدەن سورلاتقان...
- 2020 جىلدىڭ قازان ايىندا باس دارىگەردىڭ ەڭبەككە جارامسىز پاراعىن بەرۋشى ورىنباسارى ءتاشىمحانوۆا قۇربانگۇل حانىمعا باردىم. ول وتپۋسكىدەمىن، كەلەسى ايدا كەل دەدى. قاراشا ايىندا بارسام، جەلتوقسان ايى دەمالىسپەن بىتەدى، جىل اياقتالدى دەپ ۇيگە تاعى قايتاردى. وسىلاي جۇرە بەرەمىز با؟ - دەپ قاڭتار ايىندا تاعى مارتە باردىم. ءسويتىپ، 2021 جىلدىڭ 27-ءى قاڭتار كۇنى ارىس قالاسىنىڭ حيرۋرگ دارىگەرى ا.اكباروۆ جانە دارىگەر ق.ءتاشىمحانوۆا قىزىمدى تەكسەرۋدەن وتكىزىپ، "جامباس سۇيەگى ءمۇجىلىپ جاتىر" دەگەن دياگنوزبەن بالانىڭ مۇگەدەكتىگىن انىقتايتىن مەس-كە جولداما بەردى، - دەيدى ايىمنىڭ اناسى.
الايدا، اۋداندىق ساراپتاما ءبولىمىنىڭ باسشىسى بەكپەنبەتوۆ مارات زەبەرحانۇلى جولدانعان جولدامانى نەگىزسىز، بالانىڭ جامباسى مۇجىلگەندىگى، مۇگەدەكتىككە جاتپايدى دەگەن شەشىم شىعارادى...
- سونىمەن، قىزىمدى اۋداندىق مەس-كە اپارعان ەدىم. ايىمدى تەكسەرگەن دارىگەر ساراپتاما ءبولىمىنىڭ باسشىسى مارات زەبەرحانۇلىنا: «ءبىرجولا جازىپ بەرەيىن با؟» – دەگەندە، مەس-تىڭ باسشىسى: «جوووق، بۇعان نە پولوجەنو!» دەپ باس تارتتى. «نەگە؟» – دەپ ەدىم. «مۇگەدەكتىككە جاتپايدى بۇل» - دەدى. سومەن، «ءاا جارايد، دەپ كەتىپ قالدىم...،- دەيدى كوپبالالى انا.
50 مىڭ تەڭگە پارا بەرگەندەر ساۋ بولسا دا، مۇگەدەكتىككە جارامدى بولىپ شىعادى...
- ءسويتىپ، جۇرتتاردان سۇراپ ەدىم. مۇگەدەكتىككە جاتپاسا، قولىنا مۇگەدەكتىككە جاتپايدى دەگەن قاعاز جازىپ بەرمەي مە ؟ – دەدى. سودان، بارىپ سۇراساپ، «جوق، ءبىز ونداي انىقتاما بەرمەيمىز!» – دەدى. سونىمەن، قويماي قولىما «ينۆاليدنوست نە پولوجەنو» دەگەن انىقتاما جازدىرتىم الدىم. بىراق، ولاردىڭ قيتىرقى ارەكەتتەرىنە كەلىسە الار ەمەسپىن. ويتكەنى، ول جەرگە اقشا بەرمەسەڭ، ءبارىبىر شىعارمايدى ەكەن. «50 مىڭ تەڭگە بەرگەننەن كەيىن ولار وزىنىكىن دۇرىستاپ الادى. اۋرە بولماي-اق قوي...» - دەپ وسى ۋاقىتقا دەيىن ءبارى ايتىپ كەلدى. ال اقشا بەرگەندىكىن نە پولوجەنو بولسا دا، وزدەرى دياگنوزدى قوسىپ-قوسىپ جازىپ، ينۆاليدنوست پولوجەنو دەپ بەرەدى. ساراپتاما باسشىسى مارات مىرزا بولسا «كەلىسپەسەڭىز، تۇركىستان وبلىسى دەنساۋلىق ساقتاۋ باسقارماسىنا قىزىڭىزدى اپارىڭىز، ەگەر سول جاق راستاسا مۇگەدەك دەگەن قاعازدى بەرەمىز» - دەدى. قانشاما سەبەپ تاۋىپ وتىر، - دەپ ايىمنىڭ اناسى قاتتى كۇيىندى...
وسىلايشا، قىزىنا قاتىستى اۋداندىق مەس-ءتىڭ شىعارعان ناتيجەسىنە كوڭىلى تولماعان گۇلزيرا حانىم ارىس قالاسىنان تۇركىستانعا جولعا شىعىپ، تۇركىستان وبلىستىق مەس-ىنە ادىلەتتىلىككە قول جەتكىزبەكشى بولادى.
وبلىستىق مەس قىزىمدى ابدەن مازاق قىلدى
- 2021 جىلدىڭ 16 ناۋرىز كۇنى تۇركىستان وبلىستىق مەس-ىنە بارسام، دارىگەرلەرى تۇسكى اس ىشەيىن دەپ جاتىر ەكەن. شاماسى، ءبىز ارىس قالاسىنان تۇركىستانعا بارامىز دەگەنشە ءتۇستىڭ ۋاقىتى بولعان. كىرگەن ەدىك. «وي، ءبىرىنشى ارىز جازىپ تاستايسىزدار عوي! سوسىن، ءوزىمىز شاقىرامىز عوي!» – دەدى دارىگەر. مەن «ويلانىپ كورىڭىزدەرشى، وسى جەردىڭ وزىنە ۇزاق جولدان ارەڭ كەلىپ تۇرمىز. اندا-مىندا بارىپ جۇرەتىن اقشام دا جوق. ەندى، كومەككە كەلسەڭىزدەرشى!»،- دەگەن ەدىم. «جوق، زاڭ سونداي!» – دەدى.
- سوسىن ارىزىمدى جازدىم دا، كەتتىم. ەندى ۇيگە كەلسەم، ارادا 2 كۇن وتكەننەن كەيىن كەلىڭىزدەر دەپ حابارلاستى. بارساق، ءبىزدى مازاق قىلىپ... قىزىمدى تەكسەرىپ... «وي، مىنانىڭ ەشنارسەسى جوق قوي! مىناۋ دەگەن كۇشتى عوي! جوق، مۇگەدەكتىككە جاتپايدى ەكەن جاتپايدى!» – دەپ تاعى دا قايتاردى. ەمدەپ جاتقان دارىگەر بىلە مە، مەس بىلە مە؟ سوندا، بالانىڭ مۇگەدەك، نە مۇگەدەك ەمەستىگىن انىقتاي الماسا نە ءۇشىن وتىر؟،- دەيدى گۇلزيرا ماناباەۆا.
ودان ءارى وبلىستىق مەس-تەن دە ءتيىستى جاۋاپ الا الماعان كوپبالالى انا تۇركىستان وبلىسىنىڭ اكىمى ومىرزاق ەستايۇلى شوكەەۆتىڭ قابىلداۋىنا كىرمەكشى بولىپ كەلەدى. الايدا تاعى جولى بولمايدى..
نارىمبەتوۆا نۇرحان: «قىزىڭىز ەرتەڭ ءسىز ءۇشىن نامىستاناتىن بولادى!»
- ناۋرىز ايىندا وبلىس اكىمىنە قىزىمىزبەن بىرگە كىرمەكشى ەدىك، بىراق سول جەرگە تۇركىستان وبلىسىنىڭ قوعامدىق دەنساۋلىق باسقارماسى باسشىسىنىڭ ۋاقىتشا مىندەتىن اتقارۋشى نارىمبەتوۆا نۇرحان كەلىپ، ءوز كابينەتىنە ءمان-جايدى بىلۋگە شاقىرىپ، «ءسىزدىڭ قىزىڭىز تۋعاندا ۆروجديوننىي ۆىۆيح بەديور دياگنوزىمەن دۇنيەگە كەلدى ما؟» - دەگەندە، «ءيا، وسى دياگنوزبەن تۋعان دەدىم». سول جەردە سنيموكتان كوردى دا، «وندا قىزىڭىزدى استاناعا وپەراتسياعا جىبەرەيىك تا» - دەدى. مەن بولسام، «ال وپەراتسيادان ەشقانداي ناتيجە بولماسا، ءسىز گارانتيا بەرە الاسىز با دەسەم؟»، ول «جوق ناتيجە بەرمەيدى، بىراق 2-3 اي ينۆاليدنوست الاسىڭ عوي» - دەپ، قىزىم ايىمدى سىرتقا شىعارىپ جىبەردى. ودان ءارى ماعان «ءسىز قىزىڭىزدىڭ كوزىنشە، ۇيتە بەرمەڭىز! قىزىڭىز ەرتەڭ ءسىز ءۇشىن نامىستاناتىن بولادى! ۇيتەدى بۇيتەدى...» – دەپ وتىرىك اقىلىن ايتىپ، جىلى شىعارىپ سالدى!، - دەيدى ايىمنىڭ اناسى.
كوپبالالى انا وبلىستان دا ءتيىستى ناتيجە بولماعان سوڭ، تىكەلەي مينيسترلىكتەرگە حات جازۋعا كوشەدى.
«قارعا قارعانىڭ كوزىن شۇقىمايدى!»
- سونىمەن، ءبىرىنشى قر دەنساۋلىق ساقتاۋ مينيسترلىگىنە جازدىم. سويتسەم، ولاردان «مۇگەدەكتىك توبىن بەلگىلەۋ جانە جاردەماقى بەرۋ جونىندەگى ماسەلە قر دەنساۋلىق ساقتاۋ مينيسترلىگىنىڭ قۇزىرەتىنە كىرمەيدى. تۇركىستان وبلىسى قوعامدىق دەنساۋلىق باسقارماسىنا جانە مەديتسينالىق جانە فارماتسەۆتيكالىق قىزمەتتى باقىلاۋ كوميتەتىنىڭ ايماقتىق دەپارتامەنتىگىنە حابارلاسا الاسىز» - دەگەن جاۋاپ كەلدى.
- ەندى، قر ەڭبەك جانە حالىقتى الەۋمەتتىك قورعاۋ مينيسترلىگىنە جازسام، «تۇركىستان وبلىسى بويىنشا دەپارتامەنتتىڭ مالىمەتىنە سايكەس، 2021 جىلدىڭ 27 قاڭتار ايىندا ءسىزدىڭ 2008 جىلى تۋىلعان بالاڭىز راحيم ايىم تاستانبەكقىزىنا العاشقى كۋالاندىرۋ بارىسىندا، مۇگەدەكتىك بەلگىلەنبەگەن. قازىرگى تاڭدا وعان مۇگەدەكتىك بەلگىلەۋگە نەگىز جوق» - دەگەن جاۋاپ كەلدى. ويتكەنى، قارعا قارعانىڭ كوزىن شۇقىمايدى. ولار دا سولاي دەپ قويا سالدى. مەن وعان دا كەلىسپەدىم،- دەيدى گۇلزيرا حانىم.
حات جازۋدان دا ەشقانداي ناتيجە شىقپايتىنىن تۇسىنگەن كوپبالالى انا نۇر-سۇلتان قالاسىنا جولعا شىعىپ، مينيسترلىكتىڭ وزىنە كىرۋگە بەل بۋادى...
«ارىستان كەلمەك تۇگىل، امەريكادان كەلسەڭىز دە، ارىزىڭىزدى جازىپ، تاستاپ كەتىڭىز!»
- ءسويتتىم دە، تامىز ايىندا كاسپي بانكتان كرەديت الدىم. بولمايتىن بولسا، مەن قىزىمدى مينيسترلىكتىڭ وزىنە اپارايىن دەپ شەشتىم. مينيسترلىككە كىرگىزبەدى. سول جەردە قر دەنساۋلىق ساقتاۋ مينيسترلىگىنە حابارلاساسىڭ دەدى. تۇتقانى ءبىر قىز الىپ: «ءسىز ارىزىڭىزدى جازىپ، تاستاپ كەتىڭىز» - دەدى. «مەن ارىز جازۋ ءۇشىن كەلگەن جوقپىن. سوناۋ ارىستان كەلىپ وتىرمىن» – دەسەم... «ارىستان كەلمەك تۇگىل، امەريكادان كەلسەڭىز دە، ارىزىڭىزدى جازىپ، تاستاپ كەتىڭىز! بىزدە قازىر كارانتين! كىرۋگە رۇقسات جوق!»،- دەدى دا، تەلەفوندى قويا سالدى. سومەن ول جەرگە دە ارىز جازىپ، تاستادىم...
- ەڭبەك مينيسترىلىگىنە دە كىرگىزبەدى. قابىلداماي، شىقپايمىن دەدىم. ول جەردە يمانعالي عازيزا احمەتقىزى دەگەن مامان شىعىپ: «دەنساۋلىق مينيسترلىگىندەگى ماماندارمەن سويلەس. بىزگە جاتپايدى» - دەپ، سول جاقتان داريعا راحمەتقىزى دەگەن ماماندى شاقىردى. ول بولسا، ماعان «ءسىز اۋىلىڭىزداعى ەمحاناعا بارىڭىز دا، مەس-كە قايتادان جولداما الىڭىز. استاناعا قىزىڭىزدى اكەلىپ، ەمدەتەيىك. سۇراقتار بولىپ جاتسا، مىنا نومەرگە حابارلاسىڭىز!» - دەدى. الايدا ەشقانداي نومەرىمەن بايلانىسا المادىم، - دەيدى ايىمنىڭ اناسى...
ەكى مينيسترلىكتەن دە كوڭىلى ابدەن قالعان گۇلزيرا حانىم نۇر وتانعا بارىپ، جاردەم سۇرايدى.
ەڭبەك ءمينيسترى: «ءسىزدىڭ قىزىڭىزدىڭ دەنساۋلىعى جايىندا بىلمەيم عوي!»
- سوسىن مينيسترلىكتەردەن شەشىم بولماعاننان كەيىن نۇر وتانعا بارعان ەدىم. ولار «ەڭبەك جانە حالىقتى الەۋمەتتىك قورعاۋ ءمينيسترى سەرىك شاپكەنوۆتىڭ ونلاين قابىلداۋىنا جازامىز. كومەكتەسەمىز» – دەدى. مەن ايتەۋىر، ءبىر شەشىم بولاتىن شىعار دەپ كەلىستىم. ناتيجەسىندە، 19 تامىز كۇنى ەڭبەك مينيسترىمەن zoom پلاتفورماسى ارقىلى سويلەستىم. ول كىسى ماعان «ەندى، مەن ءسىزدىڭ قىزىڭىزدىڭ دەنساۋلىعى جايىندا بىلمەيم عوي» – دەدى. «ەندى ءسىز بىلمەسەڭىز، نە ءۇشىن ءسىزدى ول جەرگە باستىق قىلىپ وتىرعىزىپ قويدى؟» - دەدىم. سويتسەم، «جارايدى، ەندى مەن قاراستىرىپ كورەيىن. جازىڭىز ماعان» - دەپ ءتىل قاتتى. ەندى كەشە جاۋابى كەلىپتى. ءسىزدىڭ قىزىڭىزعا دۇرىس شەشىم شىعارعان. قاعازدا دۇرىس ءبارى، ادەمى... بىراق، ءىس جۇزىندە.... بارلىعى جاۋاپكەرشىلىكتەن قاشىپ وتىر،- دەپ قىنجىلدى كوپبالالى انا.
وسىلايشا، مينيسترلىكتەردەن دە ەشقانداي وڭتايلى شەشىم تاپپاعان ايىمنىڭ اناسى ارىس قالالىق ورتالىق ەمحاناسىنا قايتىپ كەلەدى. كۇنى كەشەگىگە دەيىن ەمحاناداعى دارىگەرلەردىڭ ءبارى ايىمدى 100% مۇگەدەكتىككە جاتادى دەپ كەلگەن. ەندى ءوز ايتقان سوزدەرىنەن اينىپ وتىر. مەدبيكەنىڭ ايتۋىنشا، ولار قاعازعا باسقا دياگنوز جازىپ قويعان. ال سنيموكتا بارلىعى ايداي انىق كورىنىپ وتىر ەكەن...
«ءسىزدىڭ قىزىڭىزدى بۇلار وتىرىك اۋرەلەپ وتىر!»
- ول جەردەگى ەڭ ءادىل، ءبىلىمدى دارىگەر ومىربەكوۆ بولاتتىڭ ءوزى «ءسىزدىڭ قىزىڭىزدى بۇلار وتىرىك اۋرەلەپ وتىر. كورىنىپ تۇر عوي. قىزىڭىزدىڭ اياعى سنيموك بويىنشا 100% مۇگەدەكتىككە جاتادى» – دەپ ەدى. ءسويتىپ، مەس-كە جولداما بەرەتىن ءتاشىمحانوۆا قۇربانگۇل ماعان قىزىڭىزدى الىپ كەلىڭىزشى دەدى. الىپ بارعان ەدىم. 100% قىزىڭىزدىڭ اياعى پولوجەنو دەگەن دارىگەر باسشىنىڭ الدىندا مىڭق-مىڭق سويلەي الماي قالدى... سوسىن مەن «ءسىز باسىندا بۇل قىزدىكى 100% پولوجەنو دەپ ەدىڭىز عوي. ەندى نەگە بىلاي ىستەپ جاتسىز؟» – دەسەم، ۇندەگەن جوق! ءبارى وزىنىكىن تۋىرلاپ، «مىنا جەردە مرت-عا دا تۇسىرگەن، مىنا جەردە وسىنداي ەكەن» - دەپ وزدەرى سويلەسىپ، مەنى الداپ قايتاردى، - دەيدى ايىمنىڭ اناسى...
«اندا-مىندا ساندالتىپ، ابدەن يت قىلدى!»
- جاناعى قىزىمنىڭ ورتاپەد-حيرۋرگى مامىر ايىندا بارعانىمدا، تاعى دا ءبىر اي ەم الىپ، جاتىپ كەلىڭىزدەر دەدى. ەم الىپ، جاتىپ كەلىپ ەدىك، ەندى مەس-تەگىلەر 1 اي دەمالادى. سودان كەيىن كەلىڭىزدەر دەدى. جارايدى، دەپ تاعى 1 ايدان كەيىن بارساق... تاعى قىزىڭىزدى مرت-عا ءتۇسىرۋ كەرەك دەدى. ورتاپەدكە بارۋ كەرەك دەدى. قارىزدانىپ اپارىپ قايتتىم. ەندى كەشە مەس-كە جارامسىز قاعاز بەرەتىن ءتاشىمحانوۆانىڭ الدىنا كىرسەم، «مەن سىزگە وتكەندە ءبارىن ءتۇسىندىرىپ ايتقان ەدىم عوي! مەس-كە قىزىڭىزدى جىبەرە المايمىز ءبىز!» – دەدى. «ەندى، نە ءۇشىن مەنى وسى ۋاقىتقا دەيىن اۋرەلەدىڭدەر؟ بۇل قىزدىڭ دياگنوزىن تەراپەۆت ءسىز بىلەسىز بە؟ جوق، قىزىمدى ەمدەپ جاتقان حيرۋرگ بىلە ما؟» – دەسەم، «ونداي بولاتىن بولسا، حيرۋرگىڭىزدى شاقىرىپ كەلىڭىز» – دەدى.
- دارىگەردى شاقىرىپ كەلدىم. سونىڭ الدىنا كىردى دا، «مىنە تۇر عوي سنيموكتا ءبارى، بۇعان ارتىق نە كەرەك. ەرتەڭ قىزدىڭ اياعى سىنىپ كەتسە، كىم جاۋاپ بەرەدى؟» – دەدى دارىگەر. سوسىن، ىشىمنەن ويپىرماي، ايتەۋىر... بالاعا ءبىر جانى اشىپ، باستىعىنان قورىقپاي شىندىقتى ايتقان دارىگەر بولدى اۋ – دەپ قۋانىپ قالدىم. «ونداي بولاتىن بولسا، موينىنا الاسىڭ ءبارىن! – دەدى ءتاشىمحانوۆا. ەمدەۋشى دارىگەر «بولدى، الامىن ءبارىن، ءوزىم جازىپ بەرەمىن" - دەپ، بىزگە ءۇمىت سىيلادى، - دەيدى ايىمنىڭ اناسى.
ءسويتىپ سىرتقا شىققاننان كەيىن، ەمدەۋشى ورتوپەد-حيرۋرگ گۇلزيرا حانىمعا ازاندا قىزىڭىزدى الىپ كەلىڭىز، بارلىعىن رەتتەيمىز دەپ ۇيىنە قايتارادى. گۇلزيرا حانىم وسى ۋاقىتقا دەيىن بوسقا جۇرمەپپىن دەپ سەنەدى... الايدا...
- سونىمەن، قىزىم ازار دا، بەزەر بولدى ەمحانادان. ويتكەنى، «اپاي، بۇگىن ايىمدى ەمحاناعا اپارامىن، مرت-عا تۇسىرەمىن» – دەپ مۇعالىمىنەن سۇرايمىن دا تۇرام. قىزىم بارمايمىن دەپ جىلايدى... ويتكەنى، استاناعا بارعانىمىز بار... قانشا رەت تۇركىستانعا بارعانىمىز بار... قانشا رەت يت قىلىپ، مازاق قىلىپ... بالانىڭ وبالىنان قورىقپاي، وسىلاي ساندالتىپ جان-جاققا جىبەرىپ وتىر...- دەپ ەرىكسىز كوزىنە جاس الدى ايىمنىڭ اناسى.
وسى جاردەماقىنى بەرسە، قىزىمدى تاشكەنتكە، نۇر-سۇلتانعا اپارىپ، ەمدەتكىم كەلەدى دەيدى.
«اپاي، قاعازدا ءبارىن باسقاشا جازىپ قويىپتى»
- ازاندا ءبىزدى سەندىرگەن حيرۋرگقا زۆونداسام، «اپاي ءسىزدىڭ قىزىڭىز بولمايدى ەكەن... كەشە ءبىز ءسىز كەتكەننەن كەيىن، تاعى سويلەستىك... بولمايدى ەكەن» - دەدى. «كەشە عانا باسقاشا ايتىپ ەدىڭىز عوي؟ نە بولىپ قالدى؟ باستىعىڭىز ماعان نەگە قارسى شىعىپ جاتىرسىڭ؟ جۇمىستان ايىرىلعىڭ كەلە ما؟» - دەپ ايتتى ما دەسەم، «اپاي، وتكەندە كەلگەن ەكەنسىزدەر عوي. سول كەزدە دارىگەرلەر انداي-مۇنداي دەپ قاعازدا ءبارىن باسقاشا جازىپ قويىپتى. ەندى، ەشنارسە ىستەي المايسىز» - دەدى ماعان...
- ايتاتىندارى وسى...ەشقانداي حابار جوق! ناتيجە دە جوق، جاۋاپ تا جوق! شارشادىم! قىزىمنىڭ دەنساۋلىعى جايىندا بارلىعى سنيموكتا تۇر. ال دارىگەرلەر وزدەرىنىڭ ارتتارىن تازالاۋ ءۇشىن قاعازعا نە جازعاندارىن بىلمەيمىن... دەنساۋلىعى جاقسى انداي-مىنداي دەپ جازعان بولار... جوعارىدان بىلىكتى دارىگەرلەر، ورتوپەد-حيرۋرگتار كورىپ، ناقتى ءبىر شەشىم قابىلداسا ەكەن دەيمىن. مەنىڭ ماقساتىم – مۇگەدەكتىك الىپ، قارىق بولۋ ەمەس! مەن بۇل جەردە اقشاسىنا قىزىعىپ وتىرعانىم جوق. قىز بولاشاق انا! قازاقستاننىڭ ءبىر ازاماتشاسى دۇنيەگە ۇرپاق اكەلەتىن! ەمدەلۋى كەرەك، ەرتەڭىنە الاڭدايمىن...
- مەنىڭ ماقساتىم - قىزىما كومەكتەسىپ، جاردەمدەسۋ. بالا كوپ جۇرە المايدى، كەشكە اياعىم اۋىرىپ جاتىر، ارقام اۋىرىپ جاتىر دەپ مازاسىزدانىپ جىلايدى. ومىرتقاسىنا اسەر ەتىپ جاتىرما دەگەن كۇدىگىم بار، سۇيەك مۇجىلمەك تۇگىلى، ءبىر جەرىمىزدى ۇرىپ اۋىرتىپ الساق، سونىڭ ءوزى جانىمىزعا باتادى. اقشاسى بارلار اقشا بەرىپ شىعارىپ الادى دا، ال ءبىز سياقتىلار شىندىقتى دالەلدەي الماي جۇرەمىز... سوعان كۇيىنىپ، اشىنام! ويلارىن كەلگەنىن، بىلگەنىن ىستەپ وتىرادى! ال ءمۇساپىر حالىق شىندىقتى دالەلدەي الماي جۇرەمىز... مىنە، ءبىزدىڭ قازاقستاننىڭ دارىگەرلەرىنىڭ ويلاۋ قابىلەتى. مۇگەدەكتىكتى مۇگەدەك بولسا عانا بەرەدى ەكەن، ەمدەلۋى ءۇشىن ەمەس، - دەيدى ارىس قالاسىنداعى كوپبالالى انا گۋلزيرا ماناباەۆا.
يا، بۇل مىڭداعان مۇگەدەكتىڭ مۇڭى. بۇگىنگى اقيقاتى جوق قوعامنىڭ شىنايى بەت-بەينەسى. ەل ىشىندە «مۇگەدەكتىككە شىعارۋدا وسى مەكەمە اقشاسىز وتكىزبەيدى» - دەگەن اڭگىمە دە باسىم. بىراق بۇل ەشقاشان دالەلدەنبەيتىن شىندىق... ءارى دالەلدەنۋى دە قيىن اقيقاتتىڭ ءبىرى... وسىنداي بەزبۇيرەكتەردىڭ كەسىرىنەن تالاي مۇگەدەك جىلاپ ءجۇر. يا، مۇگەدەكتەردىڭ شەشىمىن تاپپاعان ماسەلەلەرى شاش ەتەكتەن...
زارينا اشىربەك،
"ادىرنا" ۇلتتىق پورتالى
