جامبىل وبلىسى، گۆاردەيسكي قالاشىعىنا ماڭعىستاۋدان شاقىرىلعان الىبەك قالبايدىڭ جۇمباق ءولىمىنىڭ سەبەبىن اشۋعا قاتىستى وتكەن سوت وتىرىسىن باياداپ، جاس ساربازدىڭ تۋىسقاندارى رەداكتسيامىزعا ءوز پىكىرىن. پىكىردە مارقۇمنىڭ تۋىستارى سوت ءۇردىسىن باستان-اياق بايانداپ، ەل پرەزديدەنتىنەن كومەك سۇرايدى.
قۇرمەتتى مەنىڭ تىڭدارماندارىم جانە تۇتاس قازاق حالقى! قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ تۇتاستىعى مەن تىنىشتىعىنا كەپىل قاسىم-جومارت كەمەلۇلى توقاەۆ مىرزا!
مەن وسى جازبامدى پاراقشاما جۇكتەر الدىن وتە كوپ ويلانىپ، جان-جاعىما قاراپ، بولىپ جاتقان ءىس بويىنشا سىزدەرگە اقپارات بەرگەندى دۇرىس دەپ شەشتىم.
2022 جىلدىڭ 22 ساۋىرىندە ساپتا تۇرعان جەرىندە كەنەتتەن كۇلاپ، جۇمباق جاعدايدا قايتىس بولعان 18 جاسار جاس ازامات قالباي الىبەك سالاماتۇلىنىڭ ءولىمى تۋرالى ايتپاقپىن.
جامبىل وبلىسى، وتار ەلدى مەكەنى، گۆاردەيسكي قالاشىعى، №30212 اسكەري بولىمشەسى ساربازدارى، سەرجانت وفيتسەرلەرى، باسشىلىقتاعىلار قاتىسقان قىلمىستىق ءىستىڭ سوتتا قالاي زەردەلەنىپ جاتقاندىعى جايلى جالپاق جۇرتقا ايتۋ قاجەت بولىپ وتىر. ءبىر جىل بويىنا ساعىزداي سوزىلعان اسكەري ساربازدىڭ قايتىس بولۋ فاكتىسى بويىنشا ءوتىپ جاتقان وتىرىسقا قارت انا قالباي الىبەكتىن اجەسى كۋلماگامبەتوۆا بولدىق اپامىز دا قالماي قاتىسىپ كەلەدى. بىراق سوت وتىرىسىداعى اسكەري بولىمشە تاراپىنان بولىپ جاتقان بىلىقتار توقتار ەمەس.
سوت وتىرىسىنا قورعاۋ تاراپىنىڭ وتىنىشىمەن شاقىرتىلعان وفيتسەر مىرزالار، ونىڭ ىشىندە اسكەري تەرگەۋ باسقارماسى، گۆاردەيسكي قالاشىعى بويىنشا "وڭتۇستىك ءوڭىرى" تەرگەۋ ءبولىمىنىڭ باسشىسى پولكوۆنيك ت.دجايكوۆ، "وڭتۇستىك وڭىرلىك تەرگەۋ باسقارماسىنان" م.دجاۆگاشەۆ، باسقارماسىنىڭ ۆجتت باسشىسى، اعا تەرگەۋشى ب.دجاناەۆ جانە وتار ەلدى مەكەنىندە ورنالاسقان گۆاردەيسكي قالاشىعى تەرگەۋ ءبولىمىنىڭ اعا تەرگەۋشىسى م.اۋكەن باستاعان ءبىر توپ وفيتسەلەر سوتتا ءسوز سويلەدى.
سونىڭ ىشىندە ت.دجايكوۆ تەرگەۋ توبىنىڭ باسشىسى بولا تۇرا (قازىر زەينەتكە شىعىپ كەتكەن) مىڭداعان سىلتاۋ ايتىپ، سوت وتىرىسىنا كەلمەدى. ول سوت وتىرىسىنا كەلۋگە مىندەتتى ەدى. وسى قىلمىس ورىن العان كەزدە ت.دجايكوۆ قازىرگى سوتتالۋشى ورىندىعىندا وتىرعان ا.امانجۋلوۆقا وسى قىلمىستى مويىندا، اتىراۋ قالاسىنان كەلىپ-كەتىپ جۇرگەن اتا-اناڭدى، باۋىرلارىڭدى ويلا، سەبەبى ولارعا ءبىر جاماندىق بولۋى مۇمكىن دەپ قورقىتكاندىعى سوتتالۋشى تاراپىنان سوت وتىرىسىندا ايتىلدى.
سوت وتىرىسىنا شاقىرتىلعان م.دجاۆگاشەۆ جابىرلەنۋشى تاراپتىڭ "اسكەري بولىمشەلەرىڭىزدە سارباز ءولىمى كوپ ورىن الىپ تۇرا ما؟" دەگەن سۇراعىن كەلەكەلەپ، سوت وتىرىسىن كۇلكىگە اينالدىرىپ، مىسقىلدادى. ء"يا، نە ىستەيسىز، بىزدە وتە كوپ سارباز ءولىمى بولىپ تۇرادى. مىسالعا جەتى، سەگىز، ءتىپتى ون سارباز ءولىپ تۇرادى" دەپ جاۋاپ بەردى.
وسىلايشا سۋديا ا.راحمەتوۆا تاراپىنان ەسكەرتۋ الدى. سوت وتىرىسىن كۇلكىگە اينالدىرىپ تۇرعانى وزگە وتىرىسقا قاتىسىپ وتىرعان ازاماتتاردىڭ اشۋىن تۋدىردى. مەملەكەتتىك ايىپتاۋشىنىڭ مۇنداي كەمشىلىكتەرگە كوز جۇمىپ قاراپ وتىرعانى، ودان قالدى وفيتسەر م.دجاۆگاشەۆتى قورعاشتاعانىن كورگەن سوتقا قاتىسۋشىلار ايتارعا ءسوز تاپپادى.
سوت وتىرىسىنا كەلىپ جاۋاپ بەرگەن تەرەگۋشى م.اۋكەن ءوز تاراپىنان قىلمىس جاساعان جالعىز كۋروچكين ەكەنىن العا تارتىپ، سول جالعىز كۇاگەردىڭ بەرگەن جاۋاپتارىنان قىلمىستىق دالەل تابىلعانىن ايتىپ ايدى اسپانعا شىعاردى.
قىلمىستىق ءىستى جۇرگىزۋ بارىسىندا كەتكەن كەمشىلىكتەر شاش ەتەكتەن. سەبەبى سيتۋاتسيوندىق ساراپتاما جاساعان كەزدە جالعىز كۇا كۋروچكيننىڭ ايتۋىمەن ەكى ستاتيست جەتكىزىلگەن. ستاتيستتەر قايتىس بولعان قالباي الىبەكپەن سوتتالۋشى امانجۋلوۆ ايبولاتقا نە بويلارى، نە سالماقتارى كەلمەيدى. الايدا سوت ءوز تاراپىنان كورىنىپ تۇرعان كەمشىلىكتەرگە باعا بەرەتىن بولار.
29.03.2023 جىلعى وتكىزىلگەن سوت وتىرىسىندا ماڭعىستاۋ وبلىسى بويىنشا ءمايىتتى «يزگۋماتسيا»جاساعان ساراپشىلارمەن، جامبىل وبلىسى قورداي ەلدى مەكەنىندە العاشقى مايىتكە ساراپتاما جاساعان ساراپشىلار شاقىرتىلدى.
ساراپشىلار وزدەرى بەرگەن قورىتىندىلارىن راستادى. سوت وتىرىسىنا كەلگەن ساراپشىلار تاراپىنان جۇمباق جاعدايدا قايتتىس بولعان قالباي الىبەكتىڭ باسىنان قاتتى زاقىم العاندىعى ايتىلدى.ءبىرىنشى مايىتپەن جۇمىس جاساعان ساراپشى قالباي الىبەكتىڭ ىشكى قۇرىلىستارىنىڭ قان تالاۋعا ۇشىراعانىن، باستىڭ وڭ جاق شەكەسىنەن دوعال زاتپەن ۇرىلعاندىعىن ايتىپ ءوتتى. قىلمىستىق ءىس بويىنشا اقتوبە قالاسىنان تاۋەلسىز جاساعان ساراپتاما قورىتىندىسىندا مايىتكە «يزگۋماتسيا»جاساعان گوستولوگتار تاراپىنان كەمشىلىكتەر كەتكەنى ايتىلادى. سوت ءتورايىمى مۇنداي كەمشىلىكتەرگە ءادىل شەشىمىن بەرەدى دەپ ويلايمىز.
سوت قىلمىستىق ءىس ماتەريالدارىن زەرتتەپ جاتىر. مىنە 11- ايدىڭ ءجۇزى بولدى. اسكەري پروكۋراتۋرا تاراپىنان ناعىز قىلمىسكەرلەر انىقتالعان جوق. پروكۋراتۋرا تەك قانا كالباي ادىبەك دەنە جاراقاتىن الىپ، سودان كوز جۇمدى دەگەن ناتيجەگە كەلىپ وتىر.
قازاق ەلىنىڭ جاس بۋىندارىنا وسىنداي ادىلسىزدىك جاسالىپ وتىرعانىن كورگەن اتا-انا ءوز بالاسىن اسكەرگە، وتانىن قورعاۋعا قالاي جىبەرەدى؟ بالالارىن سەنىپ تاپسىرىپ وتىرعان وفيتسەر مىرزالاردىڭ ايتىپ وتىرعانى مىناۋ بولسا، وندا تىپتكەن ويلاۋدىڭ ءوزى قورقىنىشتى. ال سەرجانتتار جاڭا كەلگەن جاس بۋىندارعا «ايجامال»دەپ كەمسىتىپ، ار-نامىسىنا تيسە. اتا-انا ادىلدىكتى كىمنەن سۇرايدى پروكۋراتۋرانىڭ جالعىز ماقساتى ءىستىڭ ءادىل اشىلعانى ەمەس، كىنالى دەپ ءبىر ساربازدى سوتتاتىپ جىبەرۋ. سوندا قورعانىس ءمينيسترى، ىشكى ىستەر مينيسترىنە ءبارىبىر بولىپ تۇرعانى ما؟
"سارباز قايتسا، ونداي ءولىم ءجيى بولىپ تۇرادى، قالىپتى جاعداي" دەپ وفيتسەر مىرزا م.دجاۆگاشەۆ سوت وترىسىن كۇلكىگە اينالدىرىپ وتىر ەمەس پە؟ ەكىنشى وفيتسەر، پولكوۆنيك مىرزا ت.دجايكوۆ زەينەتكە شىققانىن سىلتاۋ ەتىپ، وتىرىك انىقتامامەن قۇتىلىپ وتىر ەمەس پە؟
وتانىن قورعاپ، ەلىنە، جۇرتىنا اتا-اناسىمەن امان-ەسەن قاۋىشقاننىڭ ورنىنا، مىنە، بالا ءولىمىنىڭ اقيقاتىنا جەتە الماي، ءبىر جىلدىڭ كولەمى بولدى، اتا-اناسى ەكى قالا اراسىندا ادىلدىككە قول جەتكىزە الماي دال بولىپ ءجۇر.
قۇرمەتتى پرەزيدەنت مىرزا! قاسىم-جومارت كەمەلۇلى!
سوتتىڭ ءادىل شەشىم شىعارۋىنا، قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ كەپىلى رەتىندە ىقپال ەتۋىڭىزدى قايتىس بولعان جاس ساربازدىڭ اتا-اتاسى مەن تۋىستارى سىزدەن ءوتىنىپ سۇرايدى.
قۇرمەتپەن: جۇمباق جاعدايدا قايتىس بولعان جاس سارباز قالباي الىبەك سالاماتۇلىنىڭ تۋىستارى.
ەسكە سالا كەتەيىك، بيىل 22 ساۋىردە جامبىل وبلىسى، گۆاردەيسك اسكەري قالاشىعى گوسپيتالىندە مەرزىمدى اسكەري قىزمەتكە شاقىرىلعان سارباز الىبەك قالباي كوز جۇمدى.
پرەزيدەنت قاسىم-جومارت توقاەۆ اسكەردە قازا تاپقان ساربازدىڭ وتباسىنا كوڭىل ايتىپ، ءىستىڭ سەبەبىن انىقتاۋدى تاپسىردى. دەگەنمەن، مارقۇمنىڭ تۋىستارى سوت پروتسەسىنە كوڭىلى تولمايتىندىعىن ايتادى. ولار ەل باسشىسىنا وسىمەن ءۇشىنشى مارتە حات جولداپ وتىر.
ەسكەرتۋ: وقىرمان قاۋىمعا اۆتور جازباسى قاز-قالپىندا ۇسىنىلىپ وتىر. حات-پىكىردە كەلتىرىلگەن دەرەكتەرگە رەداكتسيا جاۋاپ بەرمەيدى.
"ادىرنا" ۇلتتىق پورتالى