«ادىرنا» ۇلتتىق پورتالى قر توتەنشە جاعدايلار مينيسترلىگىنە ارنايى ساۋالدارىن جولداپ، وعان ءتيىستى جاۋاپتاردى الدى. نازارلارىڭىزعا مينيسترلىك بەرگەن جاۋاپتاردى قاز-قالپىندا ۇسىنىس وتىرمىز.
— ءورت سوندىرۋشىلەر مەن قۇتقارۋشىلاردىڭ توتەنشە جاعداي كەزىندەگى قىزمەتى قانشالىقتى قاۋىپتى؟ وسى ۋاقىتقا دەيىن ءورت سوندىرۋشىلەر مەن قۇتقارۋشىلاردىڭ ومىرىنە كۇردەلى قاۋىپ تونگەن كەزى تىركەلدى مە؟
— ازاماتتىق قورعاۋ ورگاندارىنىڭ قۇتقارۋشىلارى اۆاريالىق-قۇتقارۋ جۇمىستارىنىڭ بارلىق سپەكترىن، ونىڭ ىشىندە اسا كۇردەلى جانە قاۋىپتىلىگى جوعارى جۇمىستاردى جۇزەگە اسىرادى. بۇل:
- تابيعي جانە تەحنوگەندىك ورتاداعى اۆاريالىق-قۇتقارۋ جانە جۇمىستار;
- حيميالىق، رادياتسيالىق زاقىمدانۋ ايماقتارىندا، بيىك تاۋلى جەرلەردە جانە جەتۋى قيىن اۋدانداردا، ارنايى جابدىقتاردى قولدانۋمەن، تىكۇشاق تەحنيكاسىنان دەسانت ءتۇسىرۋدى جانە ت. ب. قولدانۋمەن بايلانىستى كۇردەلى وبەكتىلەردە ىزدەستىرۋ-قۇتقارۋ جۇمىستارى;
- سۋ استىنداعى سۇڭگۋىرلىك-ىزدەستىرۋ جۇمىستارى;
- ءولى دەنەلەرمەن نەمەسە دەنەلەردىڭ فراگمەنتتەرىمەن جۇمىس اتقارادى.
ءورت سوندىرۋشىلەر تەك ورتتەرگە عانا جاۋاپ بەرمەيدى، سونىمەن قاتار عيماراتتار مەن قۇرىلىستاردىڭ قۇلاۋىمەن، جول-كولىك وقيعالارىمەن، قار كوشكىنىمەن، ونەركاسىپتىك اپاتتارمەن، سۋ تاسقىنىمەن، جەر سىلكىنىسىمەن، سونداي-اق قاۋىپتى حيميكاتتار مەن ماتەريالداردىڭ اعىپ كەتۋىمەن بايلانىستى توتەنشە جاعدايلار تۋىنداعان كەزدە ادامدارعا كومەك كورسەتەدى. ءورت ءسوندىرۋشى-قۇتقارۋشىلاردىڭ جۇمىسى الەمدەگى ەڭ قاۋىپتى جانە كۇردەلى ماماندىقتاردىڭ ءبىرى بولىپ تابىلادى. ولاردىڭ نەگىزگى مىندەتى - ادام ءومىرى مەن مۇلكىن قۇتقارۋ، سونداي-اق ءورتتى جويۋ. ولار ءوز جۇمىسىندا ءتۇرلى ەكسترەمالدى جاعدايلارعا تاپ بولادى، ونداي كەزدە جاقسى فيزيكالىق دايىندىق، جوعارى سترەسسكە توزىمدىلىك، سونداي-اق ءارتۇرلى ارنايى قۇرىلعىلار مەن اۆاريالىق-قۇتقارۋ جابدىقتارىن پايدالانۋ داعدىلارى قاجەت. كوبىنەسە توتەنشە جاعدايلار كەزىندە ادامدارعا العاشقى كومەك قاجەت. سوندىقتان ءورت سوندىرۋشىلەر بەلگىلى ءبىر مەديتسينالىق داعدىلارعا يە، ول ءۇشىن ولار پارامەديكتەردى دايارلاۋ كۋرستارىنان وتەدى. توتەنشە جاعدايلارعا قارسى كۇرەستە جانە ادامداردىڭ ءومىرىن قۇتقارۋدا ءورت ءسوندىرۋشى-قۇتقارۋشىلاردىڭ جاراقات الىپ، قايتىس بولۋ قاۋپى بار. جالپى، سوڭعى 30 جىل ىشىندە ءوزىنىڭ قىزمەتتىك بورىشىن وتەۋ كەزىندە ازاماتتىق قورعاۋ ورگاندارىنىڭ 54 قىزمەتكەرى قازا بولدى.
وسىلايشا، 2021 جىلدىڭ ءبىرىنشى جارتىجىلدىعىندا قىزمەت اتقارۋ كەزىندە اعىمداعى جىلدىڭ اقپان ايىندا پاۆلودار وبلىسىنىڭ اقسۋ قالاسىندا جانىپ جاتقان جەكە ءۇيدى ءسوندىرۋ كەزىندە 1 قىزمەتكەردىڭ قازا بولۋى جانە 4 جاراقاتتانۋ جاعدايى تىركەلدى. ءساۋىر ايىندا جامبىل وبلىسىنىڭ شۋ اۋدانىندا سۇڭگۋىر قىزمەتتىك مىندەتتەرىن ورىنداۋ كەزىندە قازا تاپتى. شۋ اۋدانىنداعى تاسوتكەل سۋ قويماسىندا 24 جاستاعى قىزدى ىزدەۋ جۇمىستارى جۇرگىزىلدى. اۋا رايىنىڭ قولايسىزدىعىنان جانە جەلدىڭ كۇشەيۋىنەن قۇتقارۋشىنىڭ قايىعى اۋدارىلىپ، ىزدەۋ جۇمىستارىن جۇرگىزۋ ورنىندا جامبىل وبلىسى تجد جەدەل-قۇتقارۋ جاساعىنىڭ باس قۇتقارۋشىسى جوعالدى.
— سوڭعى جىلدارداعى ەڭ ءىرى نەمەسە قاۋىپتى قۇتقارۋ جۇمىستارى جونىندە ايتا كەتسەڭىز.
— جىل سايىن ءبىزدىڭ ەلىمىزدە ۇلكەن ورتتەر ورىن الادى. ولار حالىق اراسىندا اراسىندا ۇلكەن رەزونانس تۋدىرادى. سوڭعى ەكى جىلدا وسىنداي بىرقاتار جاعدايلاردى مىسالعا كەلتىرۋگە بولادى.
2019 جىلدىڭ ناۋرىز ايىندا ماڭعىستاۋ وبلىسىنىڭ «قالامقاس» كەن ورنىنىڭ ۇڭعىماسىندا گريفون تۇرىندەگى گاز-سۋ قوسپاسىنىڭ شىعارىلۋىنان اپات بولدى كەيىن ونىڭ جانۋى ورىن الدى. ءورتتى جويۋ ءۇش كۇن ىشىندە جۇزەگە اسىرىلدى. ول ءۇشىن نەگىزگى ءورت ءسوندىرۋ جانە باسقا دا ينجەنەرلىك تەحنيكا تارتىلدى.
2019 جىلعى ماۋسىمدا تۇركىستان وبلىسى ارىس قالاسىندا قورعانىس مينيسترلىگى اسكەري ءبولىمىنىڭ وق-ءدارى قويماسىندا سناريادتاردىڭ جارىلۋىنا اكەپ سوققان ءورت بولدى. جويۋ ءۇشىن تۇركىستان وبلىسى مەن شىمكەنت قالاسىنىڭ ورتكە قارسى قىزمەتىنىڭ گارنيزوندارى تارتىلىپ، كوپتەگەن ءورت وشاقتارىن ءسوندىردى، سونداي-اق حالىقتى ەۆاكۋاتسيالاۋعا قاتىستى.
ارىس قالاسىنىڭ اۋماعىندا ازاماتتىق قورعاۋ ورگاندارىنىڭ كۇشىمەن 88 ءورت (قوعامدىق تاماقتانۋ، ساۋدا عيماراتتارى، تۇرعىن ۇيلەر، شارۋاشىلىق قۇرىلىستارى جانە تابيعي ورتتەر) جويىلدى.
جالپىعا بىردەي ەۆاكۋاتسيا جاريالانعان ساتتەن باستاپ تج ايماعىنان جۇمىلدىرىلعان كۇشتەر ۇيىمداسقان تۇردە 3566 ادامدى شىعاردى، 39 مىڭنان استام ادام ءوز بەتىنشە ەۆاكۋاتسيالاندى جانە باسقا ەلدى مەكەندەرگە كەتتى.
2020 جىلعى 1-16 مامىر ارالىعىندا وزبەكستان رەسپۋبليكاسىنىڭ سىرداريا وبلىسىنداعى ساردوبا سۋ قويماسىنىڭ بۇزىلۋى ناتيجەسىندە تۇركىستان وبلىسى ماقتاارال اۋدانىنىڭ شەكاراسىندا سۋ تاسقىنى بولدى. 5 ەلدى مەكەن (جاڭاتۇرمىس، جەڭىس، فەردوۋسي، ورگەباس، دوستىق اۋىلدارى), جەڭىس اۋىلىنداعى كوپىر شايىلىپ كەتكەن، سونداي – اق 4 اۆتوموبيل جولى (رەسپۋبليكالىق – 1, وبلىستىق – 2, اۋداندىق-1). جالپى اۋدانى 7 411 گا جايىلىمدار مەن ەگىستىك جەرلەر سۋ استىندا قالدى.
تۇركىستان وبلىسى ەلدى مەكەندەرىنىڭ اۋماعىن سۋ باسۋ سالدارىن جويۋ، اۆاريالىق-قۇتقارۋ جانە كەزەك كۇتتىرمەيتىن جۇمىستاردى جۇرگىزۋ ءۇشىن 1 617 ادام، 321 بىرلىك تەحنيكا، 13 ءجۇزۋ قۇرالدارى، 207 سۋ سورۋ تەحنيكاسى (موتوپومپالار) تارتىلدى. سۋ باسقان ەلدى مەكەندەردىڭ اينالاسىنا 22,3 كم.استام ۋاقىتشا بوگەتتەر سالىندى، 3 كوللەكتور ورناتىلدى، 87,4 مىڭنان استام قۇم سالىنعان قاپ توسەلدى، 6 ملن. تەكشە مەتردەن استام سۋ سورىلدى.
2020 جىلدىڭ قاراشا ايىندا نۇر-سۇلتان قالاسىنداعى ءدامحانالاردىڭ بىرىندە گاز باللونىنىڭ جارىلىسى ورىن الىپ، كەيىننەن نىساننىڭ قۇلاۋى مەن ءورتتىڭ شىعۋى ورىن الدى. جارىلىس سالدارىنان اۋرۋحانالارعا 34 ادام جەتكىزىلدى، ونىڭ ىشىندە 23 ادام اۋرۋحاناعا جاتقىزىلىپ، 1 ادام قايتىس بولدى. تجد كۇشىمەن ءورتتى ءسوندىرۋ جانە قۇرىلىمداردى بولشەكتەۋ جۇزەگە اسىرىلدى، ونىڭ بارىسىندا مەكەمە قىزمەتكەرى ۇيىندىلەردىڭ استىنان قۇتقارىلىپ، اۋرۋحاناعا جاتقىزىلدى.
2021 جىلعى 10 مامىردا شىعىس قازاقستان وبلىسىنىڭ ريددەر قالاسىنان
2 شاقىرىم جەردە قۇرعاق ءشوپ ورتەندى، كەيىننەن ءورتتىڭ ورمان القابىنا جانە ودان ءارى قالانىڭ تۇرعىن اۋماعىنا جايىلۋى ورىن الدى. ءورت سالدارىنان ءبىر ادام قازا تاپتى، 2 تۇرعىن زارداپ شەكتى، وتپەن 31 تۇرعىن ءۇي مەن 5 اۆتوكولىك، سونداي-اق شارۋاشىلىق قۇرىلىستارى جويىلدى. ءورتتى ءسوندىرۋ 3 تاۋلىك بويى جۇزەگە اسىرىلدى، شامامەن 500 ادام، 70 بىرلىك تەحنيكا جانە 2 تىكۇشاق جۇمىلدىرىلدى.
2021 جىلعى ەڭ ءىرى ىزدەستىرۋ جاعدايى تولەبي اۋدانى سايرام-وگەم مەملەكەتتىك ۇلتتىق تابيعي پاركىنىڭ اۋماعىندا تىركەلدى. 21 مامىردا 7 تۋريست جاياۋ تارتىپپەن سارى-ايعىر شاتقالىنا بەت الىپ، 24 مامىردا قايتۋعا جوسپارلاعان. الايدا، ولاردىڭ جوسپارى ىسكە اسپادى. ىزدەستىرۋ جۇمىستارى 25 مامىردان 22 ماۋسىمعا دەيىن جۇرگىزىلدى. ىزدەۋ جۇمىستارى تاۋلى ايماقتا جۇرگىزىلگەندىكتەن كۇردەلەندى. ىزدەستىرۋ جۇمىستارى باستالعاننان بەرى توپتار 2500 شاقىرىمنان استام جولدى ءجۇرىپ ءوتتى، تجم اۋە كەمەلەرىمەن 16 000 شاقىرىمنان استام جولدى شارلادى، ۇشقىشسىز ۇشۋ اپپاراتتارىمەن شامامەن 260 كم. ورتاشا العاندا، كۇندەلىكتى ىزدەستىرۋ جۇمىستارىنا 120-130 ادام، 8 بىرلىك تەحنيكا، 3 پيلوتسىز ۇشۋ اپپاراتى،4 كينولوگيالىق ەسەپ جانە 1 اۋە كەمەسى جۇمىلدىرىلدى.
- وسى ۋاقىتقا دەيىن ەل اۋماعىندا ورتا ەسەپپەن قانشا تج تىركەلدى؟
- تج قىزمەتتەرىنىڭ جۇمىس ىستەگەن جىلدارى (1995-2021 جىلدار ارالىعىندا) توتەنشە جاعدايلار مەن ورتتەردى جويۋعا 1 ملن.441 مىڭنان استام شىعۋ جاسالدى. ولاردىڭ قىزمەتى، كاسىبيلىگى مەن جەدەلدىگىنىڭ ارقاسىندا 386 مىڭنان استام ادام قۇتقارىلدى، 351 مىڭنان استام تج ايماعىنان ەۆاكۋاتسيالاندى، 59 مىڭنان استام زارداپ شەككەندەرگە مەديتسينالىق كومەك كورسەتىلدى.
جىل سايىن ورتا ەسەپپەن 18 مىڭنان استام تابيعي جانە تەحنوگەندىك سيپاتتاعى تج تىركەلەدى، ونىڭ ىشىندە 15 مىڭ ءورت ورىن الدى. تج ايماعىنان قۇتقارۋشىلار 8 مىڭ ازاماتتى قۇتقارادى، 20 مىڭنان استام ادامدى ەۆاكۋاتسيالايدى، 4,5 مىڭ زارداپ شەككەندەرگە مەديتسينالىق كومەك كورسەتىلەدى.
2021 جىلدىڭ باسىنان باستاپ قۇتقارۋ بولىمشەلەرى ورتتەرگە جانە اۆاريالىق-قۇتقارۋ جۇمىستارىنا 39 مىڭنان استام رەت شىققان، 6 مىڭنان اسا ادام قۇتقارىلدى، تج ايماعىنان 8 مىڭنان اسا ادام ەۆاكۋاتسيالاندى، 1 مىڭ زارداپ شەككەن ادامعا العاشقى مەديتسينالىق كومەك كورسەتىلدى.
«ادىرنا» ۇلتتىق پورتالى
