ەۋرازيالىق وداقتىڭ قازاقستانعا كەلتىرگەن زيانى جايىندا دوسىم ساتپاەۆ قانا ءبىر شەتتەن داۋىس كوتەرىپ جاتىر. ءبىزدىڭ ساياساتكەرلەردى بۇل اسا ويلاندىرمايتىن سياقتى. شىن مانىندە ءبىز ەۋرازيالىق وداقتان وپا تاپپايمىز. بۇل رەسەيدىڭ مۇددەسى ءۇشىن قۇرىلعان وداق.
قازاقستان بۇل وداقتىڭ ەكونوميكالىق پلەنىندەگى ەل. 170 ميلليون تۇتىنۋشىسى بار بۇل وداقتا قازاقستان ءوزىنىڭ بيزنەس الەۋەتىن وڭالتا الماي، ىشكى جانە سىرتقى نارىقتا جەڭىلىس تابۋمەن عانا شەكتەلىپ وتىر. بار بولعانى ءوزىنىڭ شيكىزاتىن تومەن باعامەن سىرتقى نارىققا جولداۋمەن شەكتەلۋدە. وزىندە ىشكى نارىقتىق باسەكەكە قالىپتاسپاعان ەل ءۇشىن بۇل ەكونوميكالىق ابسۋرد بولىپ تۇر. بۇل دەگەنىڭ - قازاقستاندىق نارىق پەن بيزنەس رەسەيدىڭ نارىعىنىڭ تاساسىندا اۋپىرىمدەپ كۇنىن كورىپ جاتىر دەگەن ءسوز. تاۋەلدىلىك پەن قىسىم. ال، رەسەيگە باراتىن ءاربىر تاۋارلار ۆەتەرينارلىق، سانيتارلىق تالاپتارمەن قاتاڭ تەكسەرىلەدى. ولاردا فەدەرالدى كەدەن بەكەتتەرى جۇمىس جاساپ تۇر. ال، بىزگە كەلەتىن تاۋارلار كەدەندىك بەكەتتەردەن وتسە بولدى، قالاي كەلسە دە كەلىپ جاتىر.
كەدەندىك وداقتاعى ەلدەردىڭ ىشىندە رەسەي تۇگىلى باسقاسى دا قازاقستاننىڭ ىشكى نەمەسە سىرتقى نارىعىنىڭ باسەكەگە قابىلەتتى بولۋىن قالامايدى. سەبەبى، ولارعا ساپاسى جاقسى ارزان تاۋار عانا كەرەك. سوندا قازاقستان باياعى كسرو كەزىندەگى "سكلادتىڭ" رولىنەن ءالى بوساعان جوق.
بۇعان جول بەرىپ وتىرعان ەڭ باستى سەبەپتەر:
1. شەكتەن شىققان جەمقورلىق
2. مەملەكەتتىك اپپاراتتاردى ۋىسىنا ۇستاعان بيۋروكراتيا.
مىنە، ءبىزدىڭ ىشكى نارىقتى دا، سىرتقى نارىقتى دا وڭدىرماي وتىرعان مەملەكەتتىك اپپاراتتارداعى بيۋروكراتيا مەن كوررۋپتسيا. وعان ءوزىمىز كىنالىمىز. بۇل فاكتورلار تۇرعاندا قايداعى دامۋ؟ قايداعى ءبىلىم مەن تەحنولوگيانى دامىتۋ؟
شەكتەن شىققان جەمقورلىق پەن بيۋروكراتيانى توقتاتا الماساق، بىزدە ەشقاشان دا ىشكى جانە سىرتقى نارىقتاعى ەركىن باسەكەلى نارىق قالىپتاسپايدى. نارىق قالىپتاسپاي، ەلدىڭ ەكونوميكالىق الەۋەتى مەن احۋالى ەشقاشان دا جاقسارمايدى. بۇل تاراپىنان كەلگەندە وزبەكستان بىزدەن العى شىعىپ، ءوزىنىڭ سۋۆەرەنيتەتىن ساقتاپ وتىر.
بەكبولات قارجان،
"ادىرنا" ۇلتتىق پورتالى
