كەشە ۆۆس شىڭجاڭداعى لاگەرلەردە مۇسىلمان ايەلدەردى كۇزەتشىلەردىڭ زورلايتىنى تۋرالى كولەمدى ماقالا جاريالاعان بولاتىن دەپ جازادى "ادىرنا" ۇلتتىق پورتالى Facebook-تاعى جۋرناليست وراز الىمبەكوۆتىڭ جازباسىنا سىلتەمە جاساپ.
ماقالا نەگىزىنەن تۇرسىناي زياۋيدين ەسىمدى 42 جاستاعى ۇيعىر ايەلدىڭ سۇحباتىنا نەگىزدەلگەن. سوزىنە قاراعاندا، كۇن سايىن تۇنگە قاراي تۇرسىنايدى ماسكا كيگەن قىتاي ەركەكتەر كامەراسى جوق قاراڭعى بولمەگە اپارىپ زورلاپ جۇرگەن.
جۋرناليست سونىمەن قاتار قازىر قازاقستاندا تۇراتىن گۇلزيرا اۋەلحان ەسىمدى ايەلمەن سۇحباتتاسقان. ول دا بىرنەشە اي لاگەردە بولعان. «مەنىڭ مىندەتىم – زورلاناتىن ايەلدى شەشىندىرۋ، قولىن بايلاۋ، ەركەكتەر كەتكەن سوڭ ايەلدى جۋىندىرۋ جانە بولمەنى تازالاۋ بولدى» دەگەن گۇلزيرا.
تۇرسىناي زياۋيدين قازىر اقش-تا تۇرادى. بىرنەشە اي بويعى زورلىق سالدارىنان اۋرۋعا ۇشىراعان ول اقش-قا بارعان سوڭ جاتىرىن الدىرۋعا ءماجبۇر بولعان. «انا بولۋ مۇمكىندىگىنەن وسىلاي ايىرىلدىم» دەگەن ول. تۇرسىنايدىڭ كۇيەۋى قازاق، ول قازىر قازاقستاندا تۇرادى. ول كۇيەۋىمەن اقش-تا قوسىلعىسى كەلەتىنىن ايتقان.
ۇلىبريتانيا پارلامەنتىنىڭ دەپۋتاتى نۋس گاني وكىمەتتەن اتالعان قىلمىستاردى سوت ارقىلى تولىق تەكسەرۋدى، وعان دەيىن قىتايمەن بايلانىستى تەرەڭدەتپەۋگە ۋادە بەرۋدى تالاپ ەتتى. ۇلىبريتانيانىڭ ازيا ىستەرى بويىنشا مەملەكەتتىك حاتشىسى نايدجەل ادامس «ۆۆس-ءدىڭ رەپورتاجىندا جاريالانعان ايۋاندىقتار كەز كەلگەن ادامنىڭ جانىن تۇرشىكتىرەتىنى ءسوزسىز» دەدى. ول ۇلىبريتانيانىڭ ەۋروپا ەلدەرىمەن جانە اقش-پەن بىرلەسە وتىرىپ قىتايعا قىسىم جاسايتىنىن ايتتى.
اقش پەن ۇلىبريتانيا وكىمەتتەرى قىتاي لاگەرلەرىندە مۇسىلمان ايەلدەردى زورلاۋ فاكتىلەرىنە قاتىستى مالىمدەمە جاريالادى. «شىڭجاڭداعى ەتنيكالىق ۇيعىرلار مەن وزگە دە مۇسىلماندارعا ارنالعان لاگەرلەردە ايەلدەردىڭ جۇيەلى تۇردە زورلىققا جانە سەكسۋالدىق قورلىققا ۇشىراپ جاتقانى تۋرالى دەرەكتەر، ونىڭ ىشىندە وقيعانى ءوز كوزىمەن كورگەن ادامداردىڭ كۋالىكتەرى ءبىزدى قاتتى مازالاپ وتىر. بۇل جانتۇرشىگەرلىك ايۋاندىق ارەكەتتەر جاۋاپسىز قالماۋى ءتيىس» دەلىنگەن اقش مەملەكەتتىك دەپارتامەنتىنىڭ مالىمدەمەسىندە.
