الداعى كۇندەرى پرەزيدەنت قاسىم-جومارت توقاەۆ رەسەيگە ۇكىمەتتىڭ جانىنا قۇرىلعان ارنايى دەلەگاتسيانى كوروناۆيرۋسقا قارسى ۆاكتسينانى ساتىپ الۋ ماسەلەسىن تالقىلاۋعا جونەلتەدى. بۇل تۋرالى «ادىرنا» ۇلتتىق پورتالى جازعان بولاتىن. دەسەك تە، رەسەيلىك ۆاكتسيناعا سەنىمنەن گورى كۇمان كەلتىرۋشى ەلدەر جەتكىلىكتى. سوعان قاراماستان، قازاقستان تاراپى رەسەيلىك ۆاكتسينانى ساتىپ الۋعا قارسى ەمەس. وسى ماسەلەگە قاتىستى ەكى جاقتى پىكىردى قاتار بەرىپ وتىرمىز. دۇرىسى مەن بۇرىسىن تاڭداۋدى سىزدەردىڭ ەنشىلەرىڭىزگە قالدىردىق.
بالالار اۋرۋى كافەدراسىنىڭ پروفەسسورى، ۆراچ-يممۋنولوگ، ينفەكتسيونيست رافايل روزەنسون TALAP.Talks ونلاين كونفەرەنتسياسىندا: «ءبىز رەسەيلىك ۆاتسينانىڭ جەتكىلىكتى دەڭگەيدە رەاكتوگەندى ەكەنىن بىلەمىز. اسكەري ادامدارعا وسى ۆاكتسينانى ەكككەندە، بىرەر كۇن دەنە قىزۋى كوتەرىلىپ، الدەبىر جەرگىلىكتى رەاكتسيالار بولعان. الايدا ءبىز ءار كەزدە رەاكتوگەندى ۆاكتسينالارمەن جۇمىس ىستەيمىز. ماسەلەن، كوكجوتەلگە قارسى ەكپە دە كۇشتى رەاكتوگەندى. سوعان قاراماستان، ءبىز وسى ەكپەنى الۋعا ءماجبۇر بولدىق. ويتكەنى قاۋىپكە باس تىگۋدەن گورى، پايداسى مىڭ ەسە ەكەنى ەسكەرىلدى. سوندىقتان تاۋەكەلگە بارۋعا تۋرا كەلەدى. اسكەري جاعدايدا قاۋىپتەن گورى، تيتتەي بولسا دا پايدالى نارسە ءۇشىن تاۋەكەل جاسالادى. ارينە، بۇل ازىرگە ءبىرىنشى ۆاكتسينا. باسقا ۆاكتسينالار دا ءۇش ايدان كەيىن تابىلۋى مۇمكىن. ازىرگە بارىن كادەگە جاراتا تۇرۋىمىز كەرەك. ەگەر ءبىز قازىردەن ۆاكتسينانى ەگىپ باستاساق، جەڭىسكە دە تەزىرەك جەتەمىز. بىزگە تەزىرەك ارەكەت ەتىپ، اۋرۋدان حالىقتى ساقتاپ قالۋىمىز كەرەك».
سەرگەي دۋۆانوۆ, تاۋەلسىز جۋرناليست، ساياساتكەر فەيسبۋك پاراقشاسىندا بىلاي دەپ جازدى:«12 تامىزدا قازاقستان مەملەكەتى ەگەر، حالىقارالىق تالاپتارعا ساي بولماسا، ەشقانداي ۆاكتسينا ساتىپ المايدى دەپ مالىمدەدى. ارينە، بۇل جەردەگى ءسوز بولعان ۆاكتسينا رەسەيلىك، ەش تەكسەرۋدەن وتپەگەن ۆاكتسينا تۋرالى ايتىلدى. ساياساتتان الىس دارىگەرلەر قازىرگى تالاپتارعا ساي ۆاكتسينانىڭ قانداي بولۋى كەرەكتىگىن جالىقپاي ايتتى. ال رەسەيلىك كوروناۆيرۋسقا قارسى ويلاپ تابىلعان ۆاكتسينانىڭ جوعارىدا ءسوز ەتىلگەن ەشبىر تالاپتارعا ساي كەلمەيتىنى بەسەنەدەن بەلگىلى. دەمەك، ول ۆاكتسينانى قازاقستاندىقتارعا قولدانۋ دا قاۋىپتى. مەنىڭشە، ءدال وسىنداي كۇماندى ۆاكتسينانى ساتىپ الۋ بارىپ تۇرعان قىلمىس.
سوعان قاراماستان، ءدال وسى 12 تامىزدا قازاقستان پرەزيدەنتى بىزدەگى دەنساۋلىق ءمينيسترىنىڭ پىكىرىنە كەرەعار پىكىرگە ساياتىن مالىمدەمە جاساپ، تامىزدىڭ ەكىنشى جارتىسىندا قازاقستاندىق دەلەگاتتار ۆاكتسينا ساتىپ الۋ ماسەلەسىمەن رەسەيگە جونەلتىلەتىنىن ايتتى. رەسەيلىك ۆاكتسينا قولدانۋعا ءالى جارامايتىنىنا قاراماستان، توقاەۆ «اربانىڭ الدىنا شىعىپ كەتىپ»، ءپۋتيندى قۇتتىقتاپ، ۆاكتسيناسىن ساتىپ الۋعا دايىن ەكەنىن جاسىرمادى.
وسىعان قاراپ-اق، ساياساتتىڭ مەديتسيناعا اۋىز سالعانىن بايقاۋ قيىن ەمەس. ساياساتتىڭ سالدارىنان ءارى كەتسە، تۇككە پايداسى جوق نەمەسە ءتىپتى قاۋىپتى بولۋى مۇمكىن ۆاكتسينانى ساتىپ الۋعا يتەرمەلەۋدە. دەمەك، ۇلت ساۋلىعىنان ساياسات جوعارى بولعانى عوي؟
سونىمەن قاتار ۆاكتسينانى الماۋعا اقوردا قارسىلاسا دا المايدى. گەوساياسات تۇرعىسىنان قارساق، توقاەۆ امەريكاندىق، ەۋروپالىق ەمەس، رەسەيلىك ۆاكيتسنانى ساتىپ الۋعا ءماجبۇرلى. مۇنىڭ بارلىعى باياعى وداقتىق مويىنسۇنۋ ادەتىمەن بايلانىستى. ەگەر قازاقستان باسقا ەلدەردىڭ ۆاكتسيناسىن ساتىپ السا، وندا بۇل ارەكەتى رەسەيگە جاساعان ساتقىندىقپەن بىردەي سانالماق. الدەكىمدەر توقاەۆ ۆاكتسيناعا قاتىستى ازىرگە ويلانىپ وتىر دەگەندى ايتقىسى كەلەدى. وكىنىشكە قاراي، قازاق پرەزيدەنتىنە ويلانۋعا كىم مۇرشا بەرەر دەيسىز؟
ەندى، ءبارى دە كەش. كرەملگە جالتاقتاعان ءبىزدىڭ بيلىككە تاڭداۋ جاساۋ دا مۇمكىندىگى جوق. بىلاي جۇرسە دە، بىلاي جۇرسە دە قاۋىپتى. قازاقستاندى تەلەۆيزيا دەپ اتالاتىن ينەگە قاداعان رەسەي ەندى ۆاكتسيناتسيامەن تۇيرەمەك. ال ءدال وسىنداي جاعدايدا حالىقتىڭ ساۋلىعى ەمەس، الدىڭعى شەپكە ساياساتتىڭ شىعاتىنى ءسوزسىز. ءسوزدىڭ توقەتەرى قازاقستاندىقتارعا سالىناتىن رەسەيلىك ۆاكتسينا قازاقستاندى كرەملگە مەيلىنشە تاۋەلدى ەتە تۇسەتىن توتە جول».
مەرۋەرت حۋساينوۆا،
«ادىرنا» ۇلتتىق پورتالى.
فوتولار:اشىق دەرەككوزدەردەن الىندى
