Aldaǵy kúnderi prezıdent Qasym-Jomart TOQAEV Reseıge úkimettiń janyna qurylǵan arnaıy delegaııany koronavırýsqa qarsy vakınany satyp alý máselesin talqylaýǵa jóneltedi. Bul týraly «Adyrna» ulttyq portaly jazǵan bolatyn. Desek te, reseılik vakınaǵa senimnen góri kúmán keltirýshi elder jetkilikti. Soǵan qaramastan, Qazaqstan tarapy reseılik vakınany satyp alýǵa qarsy emes. Osy máselege qatysty eki jaqty pikirdi qatar berip otyrmyz. Durysy men burysyn tańdaýdy sizderdiń enshilerińizge qaldyrdyq.
Balalar aýrýy kafedrasynyń professory, vrach-ımmýnolog, ınfekıonıst Rafaıl ROZENSON TALAP.Talks onlaın konferenııasynda: «Biz reseılik vaınanyń jetkilikti deńgeıde reaktogendi ekenin bilemiz. Áskerı adamdarǵa osy vakınany ekkkende, birer kún dene qyzýy kóterilip, áldebir jergilikti reakııalar bolǵan. Alaıda biz ár kezde reaktogendi vakınalarmen jumys isteımiz. Máselen, kókjótelge qarsy ekpe de kúshti reaktogendi. Soǵan qaramastan, biz osy ekpeni alýǵa májbúr boldyq. Óıtkeni qaýipke bas tigýden góri, paıdasy myń ese ekeni eskerildi. Sondyqtan táýekelge barýǵa týra keledi. Áskerı jaǵdaıda qaýipten góri, tıtteı bolsa da paıdaly nárse úshin táýekel jasalady. Árıne, bul ázirge birinshi vakına. Basqa vakınalar da úsh aıdan keıin tabylýy múmkin. Ázirge baryn kádege jarata turýymyz kerek. Eger biz qazirden vakınany egip bastasaq, jeńiske de tezirek jetemiz. Bizge tezirek áreket etip, aýrýdan halyqty saqtap qalýymyz kerek».
Sergeı DÝVANOV, táýelsiz jýrnalıst, saıasatker feısbýk paraqshasynda bylaı dep jazdy:«12 tamyzda Qazaqstan memleketi eger, halyqaralyq talaptarǵa saı bolmasa, eshqandaı vakına satyp almaıdy dep málimdedi. Árıne, bul jerdegi sóz bolǵan vakına reseılik, esh tekserýden ótpegen vakına týraly aıtyldy. Saıasattan alys dárigerler qazirgi talaptarǵa saı vakınanyń qandaı bolýy kerektigin jalyqpaı aıtty. Al reseılik koronavırýsqa qarsy oılap tabylǵan vakınanyń joǵaryda sóz etilgen eshbir talaptarǵa saı kelmeıtini beseneden belgili. Demek, ol vakınany qazaqstandyqtarǵa qoldaný da qaýipti. Menińshe, dál osyndaı kúmándi vakınany satyp alý baryp turǵan qylmys.
Soǵan qaramastan, dál osy 12 tamyzda Qazaqstan prezıdenti bizdegi Densaýlyq mınıstriniń pikirine kereǵar pikirge saıatyn málimdeme jasap, tamyzdyń ekinshi jartysynda qazaqstandyq delegattar vakına satyp alý máselesimen Reseıge jóneltiletinin aıtty. Reseılik vakına qoldanýǵa áli jaramaıtynyna qaramastan, Toqaev «arbanyń aldyna shyǵyp ketip», Pýtındi quttyqtap, vakınasyn satyp alýǵa daıyn ekenin jasyrmady.
Osyǵan qarap-aq, saıasattyń medıınaǵa aýyz salǵanyn baıqaý qıyn emes. Saıasattyń saldarynan ári ketse, túkke paıdasy joq nemese tipti qaýipti bolýy múmkin vakınany satyp alýǵa ıtermeleýde. Demek, ult saýlyǵynan saıasat joǵary bolǵany ǵoı?
Sonymen qatar vakınany almaýǵa Aqorda qarsylasa da almaıdy. Geosaıasat turǵysynan qarsaq, Toqaev amerıkandyq, eýropalyq emes, reseılik vakınany satyp alýǵa májbúrli. Munyń barlyǵy baıaǵy odaqtyq moıynsuný ádetimen baılanysty. Eger Qazaqstan basqa elderdiń vakınasyn satyp alsa, onda bul áreketi Reseıge jasaǵan satqyndyqpen birdeı sanalmaq. Áldekimder Toqaev vakınaǵa qatysty ázirge oılanyp otyr degendi aıtqysy keledi. Ókinishke qaraı, qazaq prezıdentine oılanýǵa kim mursha berer deısiz?
Endi, bári de kesh. Kremlge jaltaqtaǵan bizdiń bılikke tańdaý jasaý da múmkindigi joq. Bylaı júrse de, bylaı júrse de qaýipti. Qazaqstandy televızııa dep atalatyn ınege qadaǵan Reseı endi vakınaııamen túıremek. Al dál osyndaı jaǵdaıda halyqtyń saýlyǵy emes, aldyńǵy shepke saıasattyń shyǵatyny sózsiz. Sózdiń toqeteri qazaqstandyqtarǵa salynatyn reseılik vakına Qazaqstandy Kremlge meılinshe táýeldi ete túsetin tóte jol».
Merýert HÝSAINOVA,
«Adyrna» ulttyq portaly.
fotolar:Ashyq derekkózderden alyndy
