ەكىباستۇز قالالىق «اقساقالدار ءادىل قازىلىعى» قوعامدىق بىرلەستىگىنىڭ توراعاسى، اقىن، جۋرناليست جۇماعالي قوعاباەۆ ءوزىنىڭ فەيسبۋك پاراقشاسىندا ەكىباستۇز قالالىق ءبىلىم ءبولىمىنىڭ باسشىسى جازيرا حامزاباەۆاعا اشىق حاتىن جاريالادى. جۇماعالي قوعاباەۆتىڭ حاتىن ەش وزگەرىسسىز نازارلارىڭىزعا ۇسىنامىز:
«وسى كۇنى «نە شىقسا دا ەكىباستۇزدان شىعادى» دەگەن ءسوز تۇراقتى ءسوز تىركەسىنە اينالىپ كەتە مە دەگەن قورقىنىشىم بار. ءبارى سول بۇرىنعى قالا اكىمىنىڭ الەۋمەتتىك سالا بويىنشا ورىنباسارى ن. ۆ. نەفەدوۆانىڭ «ادىرنا» پورتالىنا جازىلعان قارا باسىنا ەكى بولمەلى پاتەردى جەكەشەلەندىرۋى، ودان سوڭ 2019 جىلى سولنەچنىي قالاشىعىندا جاڭا قازاق مەكتەبىنىڭ اشىلۋىنا وراي عىلىمي كونفەرەنتسيا وتكىزىپ، ءار مۇعالىمنەن 15000 تەڭگە اقشا جيناۋىنان باستالدى دەسە بولادى. ايتسە دە نەفەدوۆا قارىنداسىمىز وسىلاي شۋلاتىپ كەتكەنىمەن سول شۋدىڭ جاڭعىرىعى جارتاسقا سوعىلىپ، قايتا قايتا اينالىپ سوعىپ جاتقانداي...
كەشە كوشەدەن ەكىباستۇز قالالىق ءبىلىم ءبولىمىنىڭ بىلىكتى مامانى گۇلنار يسكاكوۆانى كوردىم. جۇمىسقا بىلەك سىبانىپ كىرىسىپ، ۇلكەن ءىس-شارالاردىڭ ۇيىمداستىرۋشىسى بولىپ، جايدارى جۇرەتىن گۇلناردىڭ ەڭسەسى ءتۇسىپ كەتكەن ەكەن.
- نە بولدى، گۇلنار، اۋىرىپ قالعان جوقسىڭ با؟ - دەپ اماندىق سۇرادىم.
جىلاعانداي بولىپ قىسقاشا جاعدايىن ايتتى. ءبىلىم ءبولىمىنىڭ باسشىسى حامزاباەۆا جازيرا امانكەلديەۆنامەن كەلىسە الماي جۇرگەنىن، باسشىنىڭ قىزمەتىن پايدالانىپ، قىسىمشىلىق جاسايتىنىن، باسشىنىڭ بەدەلىن تۇسىرەتىن حات جازدىڭ دەپ سەبەپسىز جۇمىستان شىق دەپ جاتقانىن جالپى جۇمىس ءوتىلى 29 جىل، 1998 جىلدان وسى كۇنگە دەيىن 22 جىل قالالىق ءبىلىم بولىمىندە قىزمەت اتقارىپ كەلە جاتقانىن، وسى جىلداردىڭ 8 جىلىن تولەمنەن نەگىزسىز الىپ تاستاعان قاتتى قىنجىلا جەتكىزدى. بىلۋىمشە، باسشىلىق داۋلى ءىستى سوتقا دا بەرىپتى. سونان سوڭ ش.ج. مولداشەۆا دەگەن ساراپشىنىڭ قورىتىندىسىن وقىپ بەردى. ول قورىتىندىدا بىلاي دەپ جازىلىپتى: ۆ يسسلەدۋەمىح تەكستاح نە يمەيۋتسيا پريزناكي وسكوربلەنيا چەستي دوستوينستۆا حامزاباەۆوي ج.ا ...
قۇرمەتتى جازيرا امانكەلديەۆنا، قالالىق «اقساقالدار ءادىل قازىلىعى» قوعامدىق بىرلەستىگىنىڭ توراعاسى رەتىندە ايتارىم، كارانتينگە بايلانىستى سىزبەن جولىعا المايمىن. مەن گۇلنارا يسكاكوۆا دەگەن قىزمەتكەرىڭىزدى كوپ جىلدان بىلەمىن. جۇمىسقا تياناقتى، ءارى وتە ءبىلىمدى مامان. سول سەبەپتى داۋلى ماسەلەنى ەموتسياعا بەرىلمەي، اشۋعا جەڭدىرمەي ءادىل شەشۋىڭىزدى سۇرايمىن».
كوپشىلىكتىڭ پىكىرىنشە، گۇلنار ىسقاقوۆا ەكىباستۇز جۇرتشىلىعىنا بەدەلدى، ىسىنە ادال مامان كورىنەدى. ونىڭ قۋدالانۋ سەبەبىنە كەلسەك، ىسقاقوۆاعا باسشىلىق ءتۇرلى قوسىمشا مىندەتتەر، اتاپ ايتقاندا، ءوتىنىش، شاعىمداردى قاراستىرىپ، مەرزىمىندە جاۋاپ بەرۋدى جۇكتەپتى. بىراق حاتتاردىڭ تۇپنۇسقاسى قولىنا ۋاقىتىلى تيمەي (بىرەۋدىڭ قاساقانا بەرمەۋىنەن), ىسقاقوۆانىڭ جۇمىسى قولدان جاسالعان كەدەرگىگە ۇشىراعان. مۇنداي قىساستىققا نارازىلىعىن گ.ىسقاقوۆا بىرنەشە قۇزىرلى ورگانعا ءبىلدىرىپ حات جولداعان كورىنەدى ("نۇر وتان" پارتياسىنىڭ ەكىباستۇز قالالىق فيليالى، پەداگوگ مامانداردىڭ پاۆلودار وبلىستىق كاسىپوداق ۇيىمى، ەكىباستۇز قالاسىنىڭ اكىمدىگى). حات جازعان ورگاندارىنىڭ بىردە-بىرەۋى، وكىنىشكە وراي، تاجىريبەلى پەداگوگقا اراشا تۇسپەي ۇنسىزدىك تانىتقان. بىلايشا ايتقاندا، "كۇل بولماساڭ، ءبۇل بول" دەگەن ۇستانىمدا قالعان. ىسقاقوۆانىڭ جان-جاققا حات جازعانىنا شامدانعان حامزاباەۆا حانىم ونى سوتقا بەرىپ، «ار-نامىسىما نۇقسان كەلتىردى» دەپ ايىپتاعان. بۇگىنگى تاڭدا سوت شەشىمى تۇبەگەيلى شىعىپ ۇلگەرگەن جوق، دەگەنمەن سوت ساراپشىسىنىڭ ساراپتاماسى شىعىپ، وندا ىسقاقوۆانىڭ حاتتارىندا حامزاباەۆانىڭ ار-نامىسىنا نۇقسان كەلتىرەرلىكتەي سوزدەر بولماعاندىعى انىقتالىپتى.
بۇعان دەيىن قازاقتىلدى پورتالداردا حامزاباەۆا حانىم باسقارعان سالاعا قاتىستى كوپتەگەن سىن ماقالا جارىق كورگەنىنەن قالىڭ جۇرتشىلىق حاباردار. ول ماقالالاردا ەكىباستۇزدىق ۇستازداردىڭ زەينەتاقى اۋدارىمدارىنىڭ، دەمالىس اقىلارىنىڭ دۇرىس ەسەپتەلمەي جۇرگەنى ءسوز بولدى. ۇستازداردىڭ جالاقىسىن دۇرىس ەسەپتەي الماي ءجۇرۋ سەبەبى حامزاباەۆا حانىمنىڭ سوتتان قولى تيمەي جۇرگەنىنەن بە ەكەن دەگەن ويعا قالدىق...
حامزاباەۆا حانىمنىڭ ەكىباستۇزدىڭ ءبىلىم سالاسىنا ەڭبەگى سىڭگەن مايتالمان ماماندى اتاسىنىڭ قۇنى قالعانداي قۋدالاۋىنىڭ سەبەبىن بىلە المادىق. ءبىر بىلەرىمىز: بۇل بولىمدە تولىق جۇمىس كۇنىنە ساي ىستەمەسە دە، تولىق ايلىق كولەمىندە ەڭبەكاقى الىپ جۇرگەن سىرتتان كەلىپ-كەتىپ جۇرەتىن ماماندار بار. بۇل، بىلە بىلسەك، قارجىلىق زاڭ بۇزۋشىلىق! مۇنى قۇزىرلى ورگاندار قاپەرىنە الۋى ءتيىس!
جالپى، حامزاباەۆا حانىم باسقارعالى ەكىباستۇز قالالىق ءبىلىم ءبولىمى كىم كورىنگەن كىرىپ-شىعا بەرەتىن كەڭ دالىزگە اينالعانداي. بولىمدە بىلىكتى مامان جوقتىڭ قاسى، مامانداردىڭ ءبىرازى – حامزاباەۆانىڭ ءوز تۋىستارى مەن تانىستارى. سولاردىڭ ءبىرى – ەسەپ-قيساپ بولىمىندەگى اراي حانىم بىردە جۇمىستان شىقپاقشى بولىپ ءبولىم قىزمەتكەرلەرىمەن قوشتاسىپ كەتىپ، ەكى-ءۇش كۇننەن سوڭ جۇمىسقا قايتىپ كەلىپتى. قايتىپ كەلۋ سەبەبى – كۇيەۋىمەن اجىراساتىن بولىپ، وزگە قالانى بەتكە الىپ، جۇمىستان شىعۋعا ارىز بەرگەن ەكەن. كوپ ۇزاماي كۇيەۋىمەن تاتۋلاسىپ، تۇك بولماعانداي بولىمگە جۇمىسقا قايتا كىرگەن. قازىر ول جۇمىسقا كەلگىسى كەلسە كەلەدى، كەلگىسى كەلمەسە كەلمەيدى.
باياناۋىل اۋدانىنان كەلگەن توعجان تەمىرحانوۆا ءبولىمنىڭ بۇرىنعى مايتالمان مامانى ءسانيا بۋگۋمباەۆانىڭ ورنىنا قىزمەتكە الىنعان. ءسانيا مۇحتاربەكقىزىن ۇيىقتاپ جاتقاندا وياتىپ الساڭ، وليمپيادا، ۇبت-عا قاتىستى كورسەتكىشتەردى جاتقا ايتىپ بەرەتىن-ءدى. مىقتى مامان ەدى. زەينەتكە كەتتى. باياناۋىل اۋدانىنان كەلگەن تەمىرحانوۆانى تۇك بىلمەيدى دەسەدى ارىپتەستەرى، ەسەسىنە حامزاباەۆانىڭ جاقسى تانىسى ەكەن. بىراق ەشبىر قۇجاتقا، ەشبىر دەرەككە يە بولا الماي، ارىپتەستەرىن اۋرە-سارساڭعا سالىپ جۇرگەن جايى بار. وعان ءتىپتى جانىنداعىدار «ودارەنكا» دەپ لاقاپ ات تا قويىپ ۇلگەرىپتى. جۇمىسىن دۇرىس اتقارا الماعاندىقتان ول قىزمەتتەن ءۇش-ءتورت اي ىستەپ بوساتىلعان ەكەن، بىراق كەيىن حامزاباەۆا ونى قايتا قابىلداپتى. ەلدىڭ ءبارى «ودارەنكا قايتىپ ەلدى!» - دەپ ءبىر داۋرىعىستى. قايتىپ كەلمەك تۇگىل، سول «ودارەنكاڭىز» حامزاباەۆادان ىسقاقوۆانىڭ ءىزىن اڭدۋ تۋرالى تاپسىرما دا الىپ الىپتى. سەبەبى ىسقاقوۆا ەكىباستۇز قالالىق سوتىنىڭ وتىرىسىنا شاقىرىلعان كۇنى ول «ىسقاقوۆا جۇمىستا بولعان جوق» دەپ اكت جاساپتى. بىلىكسىز مامان ەلدى اڭدىعاننان باسقا نە ءبىتىرسىن ەندى؟! قازىر تەمىرحانوۆا ىسقاقوۆانىڭ كولەڭكەسى سەكىلدى، قايدا بارسا دا ءىزىن اڭدىپ ۆيدەوعا تۇسىرۋمەن شۇعىلدانادى. وسىعان قاراپ ءبىلىم بولىمىندە "ۆيدەووپەراتور" دەگەن جاڭا لاۋازىم اشىلىپ قالۋى عاجاپ ەمەس-اۋ دەگەن ويعا قالدىق.
ەكىباستۇزدىڭ ءبىلىم سالاسىندا بولىپ جاتقان بىلىقتار، مىنە، وسىنداي...
اسۋان تايجان،
پاۆلودار وبلىسى
