وڭتۇستىك كورەيادا مەملەكەتتىك كارانتين كەزىندە پوليتسيا مەن اسكەر كۇشى قولدانىلعان جوق. نەگە بۇلاي بولعانىن بىلەسىز بە؟
وڭتۇستىك كورەيا مەملەكەتتە تۇتاس كارانتين جاساپ، كوروناۆيرۋستى جەڭىپ شىققان ەڭ ءبىرىنشى ەل بولىپ تۇر. بىراق ەلدە ءالى مەكتەپتەر مەن ۋنيۆەرسيتەتتەردە وقۋ باستالعان جوق. ادەتتەگىدەي قاشىقتىقپەن وقىتۋ جالعاسىپ جاتىر. مۇنىڭ بارلىعى ساقتىق شارالارى ءۇشىن قولعا الىنعان.
وڭتۇسىتىك كورەيا 2020 جىلدىڭ 18-19 قاڭتارى كۇنى كوروناۆيرۋستىڭ العاشقى جۇقتىرعاندار بەلگىلى بولعان ساتتەن باستاپ ەلدىڭ بيلىگى بىردەن كارانتين جاريالاعان. ەڭ ءبىر قىزىعى، مەملەكەتتى كارانتينگە العان كەزدە پوليتسيا مەن اسكەر كۇشى قولدانىلماعان. تەك قانا جوعارعى بيلىك جوعارعى تريبۋنادا ەسكەرتكەن، حالىق قۇلاق اسىپ، كوشەگە شىقپاي ۇيلەرىندە وتىرعان.
نە ءۇشىن ەلدىڭ اسكەرى مەن پوليتسياسى بلوكپوستتاردى جاساپ، جول جولداردى بەكىتىپ تاستاعان جوق؟
سەبەبى، بۇل ەلدە حالىقتىڭ ساياسي مادەنيەتى مەن قوعامدىق ورتاداعى مادەنيەتى وتە جوعارى دەڭگەيدە دامىعان. مەملەكەتتە جەمقورلىق دەگەن دەرت اتاۋىمەن دە جوق. كورەيالىقتار جەمقورلىق جاعدايىنا كەز بولعاندا «سەن مەنىڭ جانە مەملەكەتتىڭ ار-نامىسىن تاپتاپ تۇرسىڭ با؟» دەپ وزىڭە باس سالادى ەكەن.
وسىدان ءبىراز ۋاقىت بۇرىن اۋە كومپانياسىنىڭ پرەزيدەنتىنىڭ قىزى ءبىر اۋە رەيسىن توقتاتقانى ءۇشىن مەملەكەت حالقىنىڭ الدىندا ايىپتالىپ، كەشىرىم سۇراپ، جازاسىن العان بولاتىن. مىنە، تازالىق پەن يدەولوگيا، مەملەكەتشىلدىك دەگەن وسى.
مەملەكەتتىڭ بيلىگى حالىققا سەنەدى، حالىق مەملەكەتتىڭ بيلىگىنە سەنەدى. بيلىك پەن حالىقتىڭ اراسىندا كەلىسىم مەن ىمىرا جاقسى دەڭگەيدە جۇرەدى. كوروناۆيرۋسپەن كۇرەستە بۇل ەلدىڭ مەديتسينالىق الەۋەتى وتە جوعارى دەڭگەيدە ەكەنى الەمگە پاش ەتىلدى. ماسكالاردى حالىققا تەگىن تاراتتى. مۇنىڭ بارىنە مەملەكەت كەپىلدىك بەرىپ وتىردى. ءتىپتى، اقش-تىڭ ماماندارى كورەيالىق مەديتسينالىق قۇرالدارعا سۇرانىسىن كۇشەيتتى.
ءبىر قىزىعى، وڭتۇستىك كورەيانىڭ جۇرتشىلىعى ەلىندەگى قىتايلىق ستۋدەنتتەردىڭ ءوز وتاندارىنا قايتارىلماعانىنا نارازىلىق جاساپ، ءجۇز مىڭداپ ميتينگىگە شىعىپ، اشىق تالاپ ەتتى. بىراق بيلىك بەلسەندى ازاماتتاردى تۇتقىنداعان جوق. ەلگە الەۋمەتتىك كومەك مەملەكەت تاراپىنان جەتكىلىكتى جاسالىپ وتىر. ەلدىڭ نارازىلىعى ورىندى ەكەنىن ءتۇسىنىپ، بيلىگى جاعدايدىڭ ءبارىن رەتتەپ وتىردى. مەملەكەتتىڭ حالقى «ءبىز ءبىر ادامداي جۇمىس جاسايمىز!» دەگەن ۇرانمەن الەم الدىندا ەپيدەميانى جەڭىپ شىعىپ وتىر. وڭتۇستىك كورەيا سياقتى ءبىز دە ساياسي مادەنيەتىمىز بەن قوعامدىق ورتاداعى مادەنيەتىمىزدى قالىپتاستىرىپ، قاشان ءبىرتۇتاس بولىپ جۇمىس جاساي الامىز؟ ولاردان ەش جەرىمىز كەم ەمەس قوي...
ال، بىزدە جاعداي قالاي؟
ءبىزدىڭ ساياسي مادەنيەتىمىز بەن قوعامدىق ورتاداعى مادەنيەتىمىز قانداي؟
ءبىزدىڭ بيلىكتىڭ ساياسي ءارى مادەني دەڭگەيى قانداي؟
ءوزىڭىز ويلاپ قاراڭىز، پوليتسيا مەن اسكەر دە حالىقتىڭ بالاسى ەمەس پە؟ قاراپايىم حالىق سياقتى ولاردىڭ دا ومىرىنە قاۋىپ تونبەي مە؟ پوليتسيا مەن اسكەردى بلوكپوستتارعا قويماسا ءبىزدىڭ حالىق ساقتاندىرۋ تالاپتارىن ورىنداي الار ما ەدى؟
حالىق پەن بيلىكتىڭ اراسىندا سەنىم بولسا، نەگە بىزدە بلوكپوستتار قويىلىپ جاتىر؟
بۇل سۇراقتارعا ءسىز نە دەيسىز؟
بەكبولات قارجان،
«ادىرنا» ۇلتتىق پورتالى
