ساكەنگە ءان سالدىرعان سەكسەن كول ءسان مەن سالتاناتقا كەنەلدى. كوركىنە كوز سۇرىندىرەر كەربەز كوكشەنىڭ ماڭدايىن كۇن ءسۇيىپ تۇردى سول كۇنى. ونسىز دا ءتاڭىرى سۇلۋ جاراتقان تۇما تابيعات تولىقسىپ تۇردى. جۇمباقتاس دا قۇپياسىن اعىتارداي اجارلانىپ، وقجەتپەس دە ويلى كەيىپكە ەندى. ءبارى بار كورىكتى بويىنا جيعان بۋرابايدىڭ باۋىرىندا «انا ءتىلى» ارۋى» مەن «انا ءتىلى» سۇلتانى» بايقاۋىنا تاس-ءتۇيىن دايىندالعانداي. التى الاشتىڭ بالاسىنىڭ بابىن ءھام باعىن سىنار بايقاۋعا ءبارى جەتتى.
كەڭ دالادان كەپ جاتقان كەرۋەندەردە ەسەپ جوق. ارىسى – كارى كاسپيدەن اتىراۋدىڭ اققۋداي قىزدارى مەن اقسۇڭقارداي ۇلدارى كەلدى قيقۋلاپ. جايىقتان جىبەكتەرى مەن جىگىتتەرى جەتتى جەلپىنىپ. اقتوبەنىڭ ءاپايتوس ۇلدارى دا بار اراسىندا. سىڭعىرلاي كۇلىپ، سوناۋ سىردان سۇلۋلار مەن سۇلەيلەردىڭ سارقىتتارى دا سىزىلتا ءان ساپ جەتتى. تۇركى دۇنيەسىنىڭ توركىنى تۇركىستاننان دا كەلدى ءتۇن قاتىپ. ات تۇياعى سايىن دالانى دۇبىرلەتىپ، باۋىرجانداي باتىر بابا تۋعىزعان جامبىلدان دا، جيرەنشەدەي شەشەندەر مەن قاراشاشتاي قاراكوزدەر كەلدى. ارالارىندا التايدىڭ ار جاعىنان كەلگەن ارۋلار مەن شىعىستىڭ شىرايلىلارى، سەمەيدىڭ سەگىز قىرلى سىرباز سەرىلەرى، وسكەمەننىڭ ءور ۇلاندارى دا بار. سارىارقانىڭ سامالىنداي ەسىپ، سازدى اۋەنگە سالىپ سالدار جەتتى. جاندارىنا ۇلىتاۋدىڭ ۇلدارى ىلەسىپتى. ارقانىڭ اي ماڭدايلى ارۋلارى دا كۇيمەلەرىنەن كەربەزدەنە ءتۇسىپ جاتتى. ال جەر جانناتى جەتىسۋدان جەتى قات جەردى قايىستىرار كوش پەن كەرۋەن كەلدى. الماتىنىڭ اقجۇنىستەي ارۋلارى ءھام الپامىستاي الىپ تۇلعالى جىگىتتەرى جۇيرىك جارىستىرا جەتىپتى. قاراسى كوپ-اق. كوكشەمەن كورشىلەس جاتقان باياناۋىلدىڭ باتىر ۇلدارى، قورعالجىننىڭ ءھام تورعايدىڭ تالانتتى جاستارى جەتىپ ارتىلدى. الاشتىڭ اي ديدارلى استاناسىنان ەسىلدىڭ ەركەلەرى جەتتى ەنتىگىپ. ال كەربەز كوكشەنىڭ كۇللى كورىكتىلەرى مەن بورىكتىلەرىنىڭ بارلىعى وسى تويدان تابىلدى. كوز سۇرىندىرەر كورىك پەن جاراسىمدى ءازىل ءار بەرسە، كۇمبىرلەي توگىلگەن كۇي كەڭ دالانى كەرنەپ، ادەمى ءان كوكشە كوگىندە اۋەلەپ تۇردى. ايلى تۇندە اقسۇيەك ىزدەگەن جاستار التىباقان استىندا سىر اعىتتى…
وتىز كۇن ويىن، قىرىق كۇن تويعا ۇلاسا جازداعان جيىنعا ۇزىن ىرعاسى – 31 ارۋ مەن 36 جىگىت قاتىستى. ارقالى ەلدىڭ اماناتىن الىپ، سالەمىن جەتكىزە كەلگەن جىگىتتەردىڭ ءبىرى:
اسسالاۋماعالەيكۋم، تەكتى ەلىم!
«اللانىڭ نۇرى جاۋسىن!» دەپ تىلەدىم.
قيقۋلاپ، سىزدەر سوققان شاپالاقتى،
«ۋاعالەيكۋم اسسالام!» دەپ بىلەمىن، – دەپ اتا-بابا جولىمەن قول الىسىپ جاتسا، ەندى ءبىرى:
كوكشەنىڭ ەلى امان با؟
سىزدەردى كوپتەن ساعىندىم!
الدىندا ءدۇيىم قاۋىمنىڭ،
كەلمەيدى سوزدەن جاڭىلعىم.
اماناتىن ەلىمنىڭ،
تۇمار عىپ بويعا تاعىندىم.
«سارى التىن ءتۇبى سابىردىڭ»،
سالعانىن كورەم تاعدىردىڭ.
كوكشەتاۋدىڭ كەشىندە،
كەڭ دالانىڭ توسىندە،
الدىڭنان بۇگىن تابىلدىم.
ماڭدايىن – كۇن،
تاڭدايىن – جىر سۇيگەن ەلدى ساعىندىم!
تاۋدان دا بيىك مەن ءۇشىن
تابالدىرىعىڭا تابىندىم! – دەپ جيىلعان جۇرتقا باس ءيىپ، تەكتىلىك تانىتىپ جاتتى.
بايقاۋ باستالدى. الدىمەن ساحنا تورىنە ايدىن كولدىڭ اققۋلارىنداي بولىپ ارۋلار شىقتى. قازاق «كوركىنە كوز تويماعان كەربەزىم» دەگەندە وسى كورىنىستى ايتسا كەرەك. بەۋ، بۇل قازاقتىڭ قىزدارىنا قايران قالماسقا بولا ما؟ ءبىرى قىز جىبەكتەي كوركىمەن كوز ارباسا، ءبىرى قىز نازىمداي قىلىعىمەن باۋرايدى. جالت ەتكەن جانارلاردا جانىپ كەتسەڭ دە بۇل ءومىردىڭ جالعاندىعىنا وكىنبەيتىندەيسىز. ەندى ءبىرى سارا بولىپ ءبىرجانىن ىزدەسە، ءبىرى ابىز-انانىڭ كەيپىندە كوڭىلدە قالدى. ءبىرى تۇمار حانىم بوپ تانىلسا، ءبىرى دينا بوپ كۇي توگىلتتى. ءبىرى كۇمىس كومەي كۇلاش بوپ كوسىلسە، ەندى ءبىرى بي پاديشاسى شاراداي شىرق ءۇيىرىلدى. جيىلعان جۇرت «بۇلارعا ءبارى جاراسادى! ويتكەنى ولار ماڭدايىن كۇن، تاڭدايىن جىر سۇيگەن ونەرلى ەلدىڭ قىزدارى عوي!» دەستى. دەسە دە دەنەنى ءدىر ەتكىزىپ، سانانى سەلت ەتكىزىپ، وتكەنگە ورالتقان قۇبىلىس بولدى. ول – بايقاۋدىڭ ەكىنشى كەزەڭى قازاق حالقىنىڭ سالت-داستۇرلەرىنەن تەاترلاندىرىلعان كورىنىس ۇسىنۋ بولاتىن. بۇل كەزەڭدە بۇرىمدىلارىمىز بارىن سالىپ باقتى. اسىرەسە كورەرمەننىڭ كوڭىلىندە سۇلۋلاردىڭ «ۇزاتىلار» ساتىندە سىڭسي سالعان سىڭسۋلارى ۇزاق ساقتالارى انىق. سالتتىڭ سارقىنشاعىنداي بولعان سىڭسۋ – بۇگىندە كوزدەن عايىپ بولعان عۇرىپتاردىڭ ءبىرى. ۇزاتىلار قىزدىڭ وسكەن ولكەسى، اعايىن-تۋىسىمەن قوشتاسار كەزىن، ۇزاتۋ تويىنىڭ ءسان-سالتاناتىن كەلىستىرە سۋرەتتەگەن بۇل قويىلىمدار اسەرلى شىقتى. دەگەنمەن قازاق توي-تورالعىعا دا، سىي-جورالعىعا دا باي ەمەس پە؟ ارۋلارىمىزدىڭ ءبىر وسالداۋ تۇسى وسى سىڭسۋ سالتىن بىرنەشە رەت قايتالاعانى بولدى. بۇل بايقاۋدىڭ باستى ماقساتى دا ۇلتتىڭ وشكەنىن جاعۋ، بارىن سانالاردا قايتا جاڭعىرتۋ عوي. سوندىقتان «بۇگىنگى بۋىن ەستىپ-بىلە قويماعان داستۇرلەردى كوبىرەك دارىپتەسە ەكەن» دەگەن ۇسىنىسىمىز بولدى. راس، مىسالى، «جەلەك تاعۋ»، «شاپانعا اۋناتۋ» سەكىلدى ادەمى عۇرىپتاردى كورەرمەن نازارىنا ۇسىنعاندار دا بولدى. قالاي دەسەك تە ارۋلارعا وكپە ارتا المايمىز. ولار ابىز-انا بوپ بالاسىنا ات قويدى، الاستادى دا. بەسىككە بولەپ، قىرقىنان شىعاردى دا. كەلى ءتۇيىپ، جەنت جاساپ، قۇداعي بولىپ، قۇداسىنا قۇيرىق تا اساتتى. قۇيرىق اساتتى دەمەكشى، بۇگىندە تويىمىزدىڭ رەپەرتۋارىنان جوعالا قويماعانىمەن ءوز قازاقىلىعىنان اجىراپ قالا جازداپ جۇرگەن بۇل سالتتى قىزدارىمىز ادەمى ورىنداپ شىقتى. الايدا
ۇلكەن قۇدا ارداقتى-اي،
كىشى قۇدا سالماقتى-اي،
قۇيرىق-باۋىر اساتام،
تىستەپ الما بارماقتى-اي! – دەسىپ قازىلار القاسىنا قۇيرىق-باۋىردى قىزدارىمىز تاياقشاعا قاداپ ۇسىندى. «قولىمەن ۇسىنسا بارماعىن قىرشىپ الماسى انىق ەدى» دەستىك ىشتەي وكىنىپ…
كەلەسى كەزەڭ انا ءتىلىنىڭ كوركەمدىگىن كورسەتەتىن پوەزيالىق كومپوزيتسيا قويۋ بولدى. بۇل كەزەڭنەن ارۋلارىمىز سۇرىنگەن جوق. ارقالى اقىنداردىڭ انا ءتىلى تۋرالى تولعانىستارىمەن تەربەلىپ، اقۇشتاپ بولىپ اعىلىپ، فاريزا بولىپ توگىلدى. بۇدان كەيىنگى كەزەڭ ونەر ەدى. «قاقتاعان اق كۇمىستەر» شەتىنەن ءانشى بولىپ شىقتى. توتىداي بولىپ تۇرلەنىپ، بيلەدى دە. دومبىرادان كۇي توگىلدىرىپ، ءدۇيىم جۇرتتىڭ دەلەبەسىن قوزدىرعاندارى دا بولدى. دەسەك تە ارالارىنان كەستە توگىپ، كورپە قۇراعان، تەكەمەت تىگىپ، سىرماق ساندەگەنىن كەزىكتىرمەدىك. قازاق قىزدارىنان اتى التى الاشقا جايىلعان ىسمەرلەر مەن شەبەرلەر شىققانىن ءبارى بىلەدى. قالا بەردى قازاق ءتورت تۇلىكتىڭ باۋىرىنان ساۋلاعان ءسۇتى مەن ەتىنەن ءتۇرلى تاعامدار جاساپ، قوناعىن كۇتكەن. بارماعىنان بال تامعان انالارىمىزدىڭ بۇل يگى ءداستۇرى دە ارۋلارىمىز كورسەتكەن ونەرلەردىڭ اراسىنان اڭعارىلا قويمادى. كوڭىلگە ءسال كولەڭكە تۇسىرگەن تۇستار دا وسى بولدى. دەگەنمەن سۇلۋلاردىڭ سىرعاسى مەن ساۋكەلەسىندە، شولپىسى مەن شاشباۋىندا، جۇزىگى مەن بىلەزىگىندە ءمىن جوق. قازاقتىڭ بايلىعى مەن بەكزاتتىعىنان سىر ۇقتىرعانداي وسى كورىنىسكە كوزىمىز تويماي ۇزاق قارادىق.
حاس سۇلۋلاردىڭ اراسىنان قاق جارىپ، بەسەۋىن ءبولىپ الۋ قارا قىلدى قاق جارعان قازىلار القاسىنا قيىنعا سوقتى. ء(اۋ باستا ىرىكتەۋ كەزەڭىنە 5 ارۋ عانا شىعادى دەلىنگەن). اقىلداسا كەلە قازىلار وتىز قىزدىڭ ىشىنەن توعىزىن الىپ، ءبىر توقتامعا كەلدى. وتىز ءبىر قىزدىڭ ىشىنەن وزا شاۋىپ الدىڭعى لەكتەن كورىنگەن 9 ارۋ – ايگەرىم ءاشىرالى، تالشىن سەيىتحانوۆا، سالتانات تۇرعانبەكوۆا، جادىرا مەرگەنباەۆا، ەلميرا تاۋداەۆا، التىناي زارلىققىزى، ارايلىم سەيىتجان، ايدانا اقبەنوۆا، ايگۇل تاشەتوۆا بولدى.
سىر مەن سىمبات، شەشەندىك پەن كوسەمدىك، بىلەكتىلىك پەن جۇرەكتىلىك سىنعا تۇسكەندە جىگىتتەر قاراپ تۇرسىن با؟ ارۋلاردان سوڭ سۇلتاندار سايىسقا شىقتى. ەر جىگىتتەر دە ەشكىمگە ەسە جىبەرگەن جوق. ءبىرى تولە بي بولىپ توگىلدى، ءبىرى ابىلاي بوپ اعىلدى. ارقالانىپ جىر دا توكتى. بالاسىنا ات قويعىزىپ، تۇساۋ دا كەسكىزدى. قىزىعى سول، جاستاردىڭ نەكەسىن قيىپ، يمام دا بولعاندار بار. بارىنەن كوپ قايتالانعان ءداستۇر – بەتاشار مەن باتا بولدى. ال جاھاندانۋ دەپ جۇرگەنىمىزدە جۇتىلىپ كەتكەن ادەمى داستۇرلەرىمىز اراكىدىك كورىنىپ قالعانى بولماسا اڭعارىلا قويمادى. بىراق ءبارىمىزدى «ءبىز شانىشار» ءداستۇرى بەي-جاي قالدىرا المادى. قۇدايى قوناق بولا وتىرىپ، سول ءۇيدىڭ قىزى ۇناسا ءبىز شانشىپ كەتەتىن سالتتى سۋرەتتەي جەتكىزگەن جىگىتتەرگە كورەرمەن رازى بوپ، قول سوقتى. بۇدان بولەك قانجىعاسى مايلانىپ كەلە جاتقان جىگىتتىڭ «ىلەر كوبەيسىن» دەگەن جولاۋشىسىنا «بايلاعانىم بولسىن!» دەپ ولجاسىن ۇسىنۋى دا جۇرەككە جىلىلىق ۇيالاتقان كورىنىس بولدى. «بايلارعا» «باۋتاعار» دەگەن بار. ەندەشە مىناۋ مەنىڭ «باۋتاعارىم» بولسىن!» دەپ جولاۋشى ءوز سىيىن ساياتشىعا ۇسىنعانىن كورگەن كەزدە كوز الدىمىزدا قازاقتىڭ مارتتىگى ءھام جومارتتىعى ەلەس بەرىپ، دارحاندىعىمىزعا مارقايىپ-اق قالدىق. جىگىتتەر جارادى! اتام قازاقتىڭ ءسان-سالتاناتىن ارتتىرعان ساياشلىلىق ونەرى دە سايىستان ساياق قالمادى. اڭ اۋلاپ، قۇس سالعان اتا ءداستۇردى ۇلىقتاعان ۇلاندارىمىز دا سۋىرىلىپ العا شىقتى. جۇيرىكتىڭ جۇيرىگى، جىگىتتىڭ جىگىتى وزعان جارىستا توعىز سۇلتان توپ جارا ىرىكتەۋ كەزەڭىنە ءوتتى. ولار – مۇحاممەد-راسۋل كوزدىباي، جامبىل تىلەپوۆ، ماعجان نيازوۆ، ەرمەك قاناتبەك،ەربولات مامىرايحان، قايرات بۇرحانباەۆ، تۇرسىن ازات، باۋىرجان انتونوۆ، بەكزات سماعۇلوۆ ەدى.
ىرىكتەۋ كەزەڭىندە جەتپىسكە جۋىق قىز-جىگىتتەن سۋىرىلىپ شىعىپ، سايىپقىران اتانعاندار ونەر كورسەتتى. بۇدان بولەك قازىلار القاسى تاراپىنان ولارعا ساۋالدار قويىلىپ، جاۋاپ كۇتىلدى. ەكى-ءۇش ساعاتقا سوزىلعان ىرىكتەۋ كەزەڭىندە ارۋلار بەن سۇلتاندار بار ونەرىن ورتاعا سالىپ، باقتارىن سىنادى. كەزەك قازىلار القاسىنا جەتكەندە ءبىر قاۋىم ەل قۇلاقتارىن سول جاققا ءتۇردى. قازىلار القاسى دا قارا ءسوزدىڭ قادىرىن تۇسىنەتىن، ونەردى ولەردەي سۇيەتىن تۇلعالاردان جاساقتالىپتى. قازىلار القاسىنىڭ توراعاسى «قازاق گازەتتەرى» جشس-نىڭ ديرەكتورى – رەداكتورلار كەڭەسىنىڭ توراعاسى جۇمابەك كەنجالين، مەملەكەتتىك ءتىلدى دامىتۋ پرەزيدەنتتىك قورىنىڭ ديرەكتورى ازات شاۋەەۆ، اقمولا وبلىستىق تىلدەردى دامىتۋ باسقارماسىنىڭ باستىعى عوسمان تولەعۇل، «انا ءتىلى» گازەتى باس رەكداكتورىنىڭ ءبىرىنشى ورىنباسارى ەرجان بايتىلەس، بايقاۋدىڭ باس پروديۋسەرى ايدار قىرىقباي، الماتى قالاسى مەدەۋ اۋداندىق «نۇر وتان» حدپ-سى توراعاسىنىڭ ورىنباسارى الماسبەك نۇعمانوۆ، «كوكشە» اكادەمياسىنىڭ پرورەكتورى قاسيەت مالعاجداروۆ، «انا ءتىلى» سۇلتانىنىڭ 2008 جىلعى باس جۇلدەگەرى سەرىك ەلۋباەۆ سىندى ازاماتتار بولدى. جارعاق قۇلاقتار قازىلاردىڭ اۋزىنا قاراي تۇرىلگەندە جۇزىكتىڭ كوزىنەن وتكەن ارۋلاردىڭ جۇزىنەن قوبالجىعانداي رەڭ بايقالسا، ساحنادا سايدىڭ تاسىنداي بوپ ساپ تۇزەگەن سۇلتاندارىمىز سىر بەرگەن جوق. سونىمەن ارۋلاردىڭ اراسىنان ايداي كوركى ابايدىڭ ايگەرىمىن ەسكە تۇسىرەتىن الماتىلىق ايگەرىم ءاشىرالى ء(ال-فارابي اتىنداعى قازاق ۇلتتىق ۋنيۆەرسيتەتى) «انا ءتىلى» ارۋى» اتاندى. 2003 جىلى العاش «انا ءتىلى» ارۋى اتانعان ساناعا حالىق ءارتىسى، مارقۇم كاۋكەن كەنجەتاەۆ اعامىز كيگىزگەن اسىل ءتاجدى بۇل جولى «قازاق گازەتتەرى» جشس-نىڭ ديرەكتورى – رەداكتورلار كەڭەسىنىڭ توراعاسى جۇمابەك كەنجالين مەن 2007 جىلى ارۋ اتانعان ايدا دايىروۆا ايگەرىمگە كيگىزدى. ال 1 ورىن سەيىتحانوۆا تالشىنعا (م.تىنىشپاەۆ اتىنداعى قازاق كولىك جانە كوممۋنيكاتسيا اكادەمياسى) بۇيىردى. 2 ورىندى – سالتانات تۇرعانبەكوۆا يەلەنسە (ت.رىسقۇلوۆ اتىنداعى قازاق ەكونوميكالىق ۋنيۆەرسيتەتى), 3 ورىندى تارازدىق مەرگەنباەۆا جادىرا (تاراز ينننوۆاتسيالىق گۋمانيتارلىق ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ ستۋدەنتى) ەنشىلەدى. ال قالعان ارۋلار – تاۋداەۆا ەلميرا، زارلىققىزى التىناي، سەيىتجان ارايلىم، اقبەنوۆا ايدانا، تاشەتوۆا ايگۇل قر ءبىلىم جانە عىلىم مينيسترلىگى جانە ۇيىمداستىرۋشىلار اتىنان العىس حاتتارمەن ماراپاتتالدى. سونداي-اق، س.اسفەندياروۆ اتىنداعى قازاق مەملەكەتتىك مەديتسينالىق ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ ارۋى نارىنباەۆا نازەركەگە جاستار كونگرەسى اتىنان اتاۋلى سىيلىق تابىس ەتىلدى. ارۋلارىمىزدىڭ ءجۇزى جايناپ سالا بەرگەندە، قاندارى قايناپ تۇرعان جىگىتتەرگە دە كەزەك جەتتى. باس جۇلدە ءسوزى ورنەكتى، ءجۇزى كەلبەتتى كەلگەن، داۋىسى قاز داۋىستى قازىبەكتى ەسكە تۇسىرگەن جامبىلدىق جىگىت جامبىل تىلەپوۆكە بۇيىردى. ءوزىن «مەن تۋعاندا تاۋ جاڭعىرعان دەسەدى!..» دەپ تانىستىراتىن بۇل قاراتاۋدىڭ قايسار جىگىتى ەكى كۇن قاتار ەلدىڭ ىقىلاسىنا بولەنىپ، جۇزدەن جۇيرىك شىققان جىگىت ەكەنى راس. ول قازىر تاراز ينننوۆاتسيالىق گۋمانيتارلىق ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ ستۋدەنتى. ال 1 ورىن تولاعايداي تاۋ تۇلعالى جىگىت، ءال-فارابي اتىنداعى قازاق ۇلتتىق ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ ستۋدەنتى قايرات بۇرحانباەۆقا بۇيىردى. تىگىنەن تۇرعان شەگەنىڭ ۇستىنە جاتىپ، كەۋدەسىنە ەڭگەزەردەي ەكى جىگىتتى جۇرگىزگەن، دەنەسىنە كىرپىشتەر قويعىزىپ، بالعامەن ۇرىپ، جارعىزعان، اۋزىمەن وت ۇرلەپ، تىسىمەن كىر تاستارىن كوتەرىپ، سوم تەمىردى كەۋدەسىمەن يگەن قايراتتىڭ قايراتىنا جيىلعان جۇرت قايران قالدى. قاجىمۇقاننىڭ ەرلىگىن قايتالاپ جۇرگەن قايراتتاي قايسار ۇلدارىنا تاڭعالىپ، تاڭداي قاقتى. 2 ورىندى س.تورايعىروۆ اتىنداعى پاۆلودار مەملەكەتتىك ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ ستۋدەنتى سماعۇلوۆ بەكزات الدى. سال مەن سەرىنىڭ ءسان-سالتاناتىنىڭ، اسىل بەكزاتتىعىنىڭ بۇگىنگى سارقىتىنداي بولعان بەكزاتتىڭ ءانى جيىلعان جۇرتتىڭ جادىلارىندا ءالى تالاي جاڭعىرارى ءسوزسىز. ال 3 ورىندى يەلەنگەن قازاق قاتىناس جولدار ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ ستۋدەنتى انتونوۆ باۋىرجاننىڭ تاپقىرلىعىنا ءتانتى بولعان جۇرت جىگىتكە جەتى ونەردىڭ دە ازدىعىنا تاعى ءبىر مارتە كوز جەتكىزدى. كورەرمەننىڭ كوز الدىندا قاقپان قۇرىپ، وق-ءدارى دايىنداپ، قامشى ورگەن باۋىرجان ساحناعا قوي الىپ شىعىپ، باۋىزداماق بوپ، باتا دا سۇرادى. «قازاعىمنىڭ جىگىتتەرى – جىگىتتەردىڭ تورەسى» دەپ سۇيسىنسە سۇيسىنگەنىندەي-اق. ال قالعان 5 جىگىت – الماتىلىق كوزدىباي مۇحاممەد-راسۋل (ت.رىسقۇلوۆ اتىنداعى قازاق ەكونوميكالىق ۋنيۆەرسيتەتى), ەلوردالىق تۇرسىن ازات (ل.ن. گۋميلەۆ اتىنداعى ەۋرازيا ۇلتتىق ۋنيۆەرسيتەتى), قىزىلوردالىق نيازوۆ ماعجان (قورقىت اتا اتىنداعى قىزىلوردا مەملەكەتتىك ۋنيۆەرسيتەتى), تۇركىستاندىق ەرمەك قاناتبەك (احمەت ياساۋي اتىنداعى حالىقارالىق قازاق-تۇرىك ۋنيۆەرسيتەتى), مامىرايحان ەربولات (شەت تىلدەر جانە ىسكەرلىك كارەرا ۋنيۆەرسيتەتى) العىس حاتتارىن الدى. جەڭىمپازداردىڭ بارلىعى باعالى سىيلىقتارمەن ماراپاتتالدى. ۇلتتىق جوبانىڭ بايىرعى ءھام بۇگىنگى دەمەۋشىلەرىنىڭ ءبىرى ن.سابيليانوۆ مىرزانىڭ «كورەرمەن كوزايىمى» سىيى تاۋداەۆا ەلميرا مەن كوزدىباي مۇحاممەد-راسۋلعا بۇيىردى. قازاقستان رەسپۋبليكاسى ءبىلىم جانە عىلىم مينيسترلىگى، اقمولا وبلىستىق اكىمدىگى، «قازاق گازەتتەرى» جشس-ءى، «زاڭعار» جاستار شىعارماشىلىق بىرلەستىگى باس بولىپ، ۇيىمداستىرعان بايقاۋ ءوز مارەسىنە جەتتى.
كەرۋەندەر كەلگەن باعىتتارىنا بەت تۇزەدى. بىراق كوڭىلدەرگە كوكتەم كەلىپ، جۇرەكتەردە ءلۇپىل كەتىپ بارادى. سۇلتاندار سايگۇلىكتەرىنىڭ ساۋىرىندا كەستەلى ورامالدار كەتسە، وتكەن كۇننەن باعا جەتپەس بەلگى بوپ، سۇلۋلاردىڭ ساۋساعىندا جۇزىكتەر كەتتى. «بۇلار – ۇلتتىڭ ۇيىتقىسى بولار ارۋلار مەن ۇستىنى بولار سۇلتاندار!» دەستى جيىلعان جۇرت. جەلمايالار جەلىپ، كورىكتىلەر مەن بورىكتىلەردىڭ كوشى باياۋ جىلجي ميداي جازىق جازيرانى بەتكە الدى. «قوش بول، ساۋلەم، كورگەنشە، قايتا اينالىپ كەلگەنشە…!» دەسىپ انگە سالعان كۇيمەلەر كەرۋەنى ۇزاپ بارادى…
دينارا ىزتىلەۋ
كوكشەتاۋ