الماتى وبلىسىنىڭ ەسكەلدى اۋدانىنا قاراستى باقتىباي اۋىلىنىڭ تۇرعىنى مەيىرحان دانىشپانوۆ بالا كۇنىنەن وزگە قاتارلاستارىمەن بىرگە كۇرەس ونەرىنە ىقىلاس قويىپ، بوز كىلەمدە ءبىراز تەر توككەن. ايتسە دە ۋاقىت وتە كەلە دەنساۋلىعى سىر بەرىپ، ءجۇرىپ-تۇرۋى قيىنداپ، بىرتە-بىرتە قوس بالداققا كۇنى قاراپ قالدى. مۇنداي جاعدايدا سپورتپەن شىنداپ اينالىسۋ قايدا؟ كەزىندە دۇرىس قويىلماعان دياگنوزدىڭ سالدارىنان بوز كىلەمگە شىعىپ بەلدەسۋ بىرتە-بىرتە ورىندالماس ارمانعا اينالىپ كەتە باردى. الدىنا قويعان ماقساتىنا جەتۋ جولىندا كۇرەسەرگە قايران بولماعان سوڭ، ءبىراز ۋاقىت ابدىراپ، نە ىستەرىن بىلمەي، ايدىڭ-كۇننىڭ امانىندا تۋرا جولدان اداسقانداي كۇي كەشكەنى راس.
ەلىمىز تاۋەلسىزدىگىن الىپ، جوعىمىزدى ىزدەپ، بارىمىزدى تۇگەندەي باستاعان شاقتا ماكەڭ دە ەجەلگى قولونەر بۇيىمدارىنا دەن قويدى. ەر شاپقىسى كەلدى. بىراق بۇرىن-سوڭدى ونىڭ جاسالىپ جاتقانىن كوزىمەن كورمەگەن سوڭ ۇقساتا الماي، ءبىراز ابىگەرگە تۇسكەنى بار. سول كەزدەرى اعاسى ءماجيت «قازاقتىڭ ەر-توقىمىن ساتامىن» دەگەن حابارلاندىرۋدى كورىپ، تەلەفونىن جازىپ الىپ «باۋىرىم ەر-توقىم جاساعىسى كەلەدى. سىزگە الىپ كەلىپ جولىقتىرسام قارسى ەمەسسىز بە؟» دەپ سۇرايدى. ءسويتىپ، اۋىلداعى مەيىرحانعا حابار بەرىپ، سەيىتكەر مەدەۋباەۆ دەگەن شەبەرگە الىپ كەلەدى.
- سەيىتكەر شەبەر سول كەزدەرى 60-تى القىمداپ قالعان قازاقتىڭ اقساقالى-تىن، — دەيدى مەيىرحان اعا. — كوزى اشىق، الماتى مال دارىگەرلىك ينستيتۋتىن بىتىرگەن، عىلىم دوكتورى. الماتىنىڭ ىرگەسىندەگى «كراسنىي ۆوستوك» اۋىلىنداعى ساياجايىندا 4-5 جىگىتتىڭ باسىن قوسىپ، شەبەرحانا اشقان. «ميراس» كاسىپورنىنىڭ نەگىزىن قالاعان سول جىگىتتەر. مەنىڭ دە ىزدەگەنىم وسىنداي قايناعان ورتا ەدى. سول جىگىتتەر نايزا، قىلىش، ساداق، ەر-تۇرمان، قامشى، نە كەرەك قازاقتىڭ كونە قولونەر بۇيىمدارىنىڭ ءبارىن جاسايدى. سول جەردە تابان اۋدارماي 8 اي بويى جۇمىس ىستەپ، ءىستىڭ قىر-سىرىن ۇيرەنىپ شىقتىم. قازاقتىڭ اسا مىقتى شەبەرى داركەمباي شوقپاروۆ تا سول جەرگە ءجيى كەلەتىن. ولاردىڭ اڭگىمەسىن ەستىدىك، ۇيرەندىك. نەگىزى، ءبىراز ۋاقىت جۇمىسسىز وتىرعان ادام ءوزى قالاعان ىسىمەن اينالىسسا، شارشاۋ دەگەننىڭ نە ەكەنىن بىلمەيدى ەكەن. دۇنيەجۇزى قازاقتارىنىڭ العاشقى قۇرىلتايى كەزىندە 10 كۇننىڭ ىشىندە قايىستى تارتا-تارتا قولدىڭ قاناپ، جارا بولىپ كەتكەنىنە قاراماي 8 قامشى جاساپ، ەڭبەك ەتتىك.
قولونەر جاساۋعا ءبىراز ماشىقتانىپ العان سوڭ، مەيىرحان جۇماتايۇلى ءوزى تۋىپ-وسكەن اۋىلعا قايتىپ كەلدى. سول كەزدە اعاسى ءماجيت تاعى دا قولۇشىن سوزىپ، اۋىلدان شەبەرحانا اشىپ، قۇرال-سايماندارىن الىپ بەردى. مىنە، وسىلايشا جۇمىس دوڭگەلەنىپ جۇرە بەردى.
قازىر مەيىرحان اعانىڭ ۇيىندە 140 جىلدىق تاريحى بار ەر تۇر. ەسكىنىڭ كوزىن اتتاي قالاپ يەسىنەن ساتىپ العان. ۇنەمى قولدانىستا بولعانىنا قاراماي، ءالى جاڭادان جاسالعانداي ادەمى قالپىندا. وسىنداي دۇنيەلەردەن سول كەزدەردەگى شەبەرلەردىڭ دەڭگەيىن بايقاۋعا بولادى. مۇنداي دۇنيەنى قولمەن ۇستاپ، كوزبەن كورگەنگە نە جەتسىن؟!
ءبىر كەزدەرى ماكەڭنىڭ قاسىندا ءجۇرىپ قولونەر بۇيىمدارىن جاساۋدىڭ قىر-سىرىن ۇيرەنگەن ءتورت شاكىرتى بولعان. قازىر ولار بالالى-شاعالى بولىپ ءوز بەتتەرىمەن كەتتى. قۋانارلىعى، ءوز بالالارىنىڭ اكەدەن كورگەن ونەردى قاعىپ الىپ، ۇيرەنۋگە ىنتا-ىقىلاسىنىڭ بارلىعى. جەتى بالا باعىپ-قاعىپ ءوسىرىپ وتىرعان دانىشپانوۆتار وتباسى كۇندەلىكتى ناپاقاسىن وسى ونەرلەرى ارقىلى تاۋىپ وتىر دەۋگە بولادى. جەتى بالانىڭ ۇشەۋى — ەكى قىز، ءبىر ۇل دۇنيەدەن ەرتەرەك وزىپ كەتكەن اعا-جەڭگەسىنىڭ اماناتى مەيىرحاننىڭ قامقورلىعىندا. قىزى گۇلشاتتان تۋعان ەكى جيەن نەمەرەسى جومارت پەن ماقساتتىڭ اتاسىنىڭ ءاربىر بۇيىمىن ۇستاپ كورىپ، كەرەگىن اكەلىپ بەرىپ قاسىندا جۇرەتىنى ۇلكەن قۋانىش. «مەنىڭ ناعىز كومەكشىلەرىم وسى ەكەۋى» دەيدى ماكەڭ ريزا كوڭىلمەن. دەمەك، قازاقتىڭ قولونەر بۇيىمدارىن جاسايتىن كىشكەنتاي شەبەرلەر ءوسىپ كەلەدى. بۇگىن ەردىڭ جاسى 50-گە تولىپ وتىرعان مەيىرحان اعانىڭ بولاشاقتا جاساسام دەگەن ۇلتتىق قولونەر بۇيىمدارى بارشىلىق. سول ءۇشىن تىنباي ىزدەنىپ، ەڭبەكتەنىپ كەلەدى. ال ەڭبەك جاساعان ادام قاشان دا مۇرات-ماقساتىنا جەتەرى داۋسىز.
