Алматы облысының Ескелді ауданына қарасты Бақтыбай ауылының тұрғыны Мейірхан Данышпанов бала күнінен өзге қатарластарымен бірге күрес өнеріне ықылас қойып, боз кілемде біраз тер төккен. Әйтсе де уақыт өте келе денсаулығы сыр беріп, жүріп-тұруы қиындап, бірте-бірте қос балдаққа күні қарап қалды. Мұндай жағдайда спортпен шындап айналысу қайда? Кезінде дұрыс қойылмаған диагноздың салдарынан боз кілемге шығып белдесу бірте-бірте орындалмас арманға айналып кете барды. Алдына қойған мақсатына жету жолында күресерге қайран болмаған соң, біраз уақыт абдырап, не істерін білмей, айдың-күннің аманында тура жолдан адасқандай күй кешкені рас.
Еліміз тәуелсіздігін алып, жоғымызды іздеп, барымызды түгендей бастаған шақта Мәкең де ежелгі қолөнер бұйымдарына ден қойды. Ер шапқысы келді. Бірақ бұрын-соңды оның жасалып жатқанын көзімен көрмеген соң ұқсата алмай, біраз әбігерге түскені бар. Сол кездері ағасы Мәжит «Қазақтың ер-тоқымын сатамын» деген хабарландыруды көріп, телефонын жазып алып «Бауырым ер-тоқым жасағысы келеді. Сізге алып келіп жолықтырсам қарсы емессіз бе?» деп сұрайды. Сөйтіп, ауылдағы Мейірханға хабар беріп, Сейіткер Медеубаев деген шеберге алып келеді.
- Сейіткер шебер сол кездері 60-ты алқымдап қалған қазақтың ақсақалы-тын, — дейді Мейірхан аға. — Көзі ашық, Алматы мал дәрігерлік институтын бітірген, ғылым докторы. Алматының іргесіндегі «Красный восток» ауылындағы саяжайында 4-5 жігіттің басын қосып, шеберхана ашқан. «Мирас» кәсіпорнының негізін қалаған сол жігіттер. Менің де іздегенім осындай қайнаған орта еді. Сол жігіттер найза, қылыш, садақ, ер-тұрман, қамшы, не керек қазақтың көне қолөнер бұйымдарының бәрін жасайды. Сол жерде табан аудармай 8 ай бойы жұмыс істеп, істің қыр-сырын үйреніп шықтым. Қазақтың аса мықты шебері Дәркембай Шоқпаров та сол жерге жиі келетін. Олардың әңгімесін естідік, үйрендік. Негізі, біраз уақыт жұмыссыз отырған адам өзі қалаған ісімен айналысса, шаршау дегеннің не екенін білмейді екен. Дүниежүзі қазақтарының алғашқы құрылтайы кезінде 10 күннің ішінде қайысты тарта-тарта қолдың қанап, жара болып кеткеніне қарамай 8 қамшы жасап, еңбек еттік.
Қолөнер жасауға біраз машықтанып алған соң, Мейірхан Жұматайұлы өзі туып-өскен ауылға қайтып келді. Сол кезде ағасы Мәжит тағы да қолұшын созып, ауылдан шеберхана ашып, құрал-саймандарын алып берді. Міне, осылайша жұмыс дөңгеленіп жүре берді.
Қазір Мейірхан ағаның үйінде 140 жылдық тарихы бар ер тұр. Ескінің көзін аттай қалап иесінен сатып алған. Үнемі қолданыста болғанына қарамай, әлі жаңадан жасалғандай әдемі қалпында. Осындай дүниелерден сол кездердегі шеберлердің деңгейін байқауға болады. Мұндай дүниені қолмен ұстап, көзбен көргенге не жетсін?!
Бір кездері Мәкеңнің қасында жүріп қолөнер бұйымдарын жасаудың қыр-сырын үйренген төрт шәкірті болған. Қазір олар балалы-шағалы болып өз беттерімен кетті. Қуанарлығы, өз балаларының әкеден көрген өнерді қағып алып, үйренуге ынта-ықыласының барлығы. Жеті бала бағып-қағып өсіріп отырған Данышпановтар отбасы күнделікті нәпақасын осы өнерлері арқылы тауып отыр деуге болады. Жеті баланың үшеуі — екі қыз, бір ұл дүниеден ертерек озып кеткен аға-жеңгесінің аманаты Мейірханның қамқорлығында. Қызы Гүлшаттан туған екі жиен немересі Жомарт пен Мақсаттың атасының әрбір бұйымын ұстап көріп, керегін әкеліп беріп қасында жүретіні үлкен қуаныш. «Менің нағыз көмекшілерім осы екеуі» дейді Мәкең риза көңілмен. Демек, қазақтың қолөнер бұйымдарын жасайтын кішкентай шеберлер өсіп келеді. Бүгін ердің жасы 50-ге толып отырған Мейірхан ағаның болашақта жасасам деген ұлттық қолөнер бұйымдары баршылық. Сол үшін тынбай ізденіп, еңбектеніп келеді. Ал еңбек жасаған адам қашан да мұрат-мақсатына жетері даусыз.
