Nesibesin ulttyq ónerden tapqan jan

2090
Adyrna.kz Telegram

Almaty oblysynyń Eskeldi aýdanyna qarasty Baqtybaı aýylynyń turǵyny Meıirhan Danyshpanov bala kúninen ózge qatarlastarymen birge kúres ónerine yqylas qoıyp, boz kilemde biraz ter tókken. Áıtse de ýaqyt óte kele densaýlyǵy syr berip, júrip-turýy qıyndap, birte-birte qos baldaqqa kúni qarap qaldy. Mundaı jaǵdaıda sportpen shyndap aınalysý qaıda? Kezinde durys qoıylmaǵan dıagnozdyń saldarynan boz kilemge shyǵyp beldesý birte-birte oryndalmas armanǵa aınalyp kete bardy. Aldyna qoıǵan maqsatyna jetý jolynda kúreserge qaıran bolmaǵan soń, biraz ýaqyt abdyrap, ne isterin bilmeı, aıdyń-kúnniń amanynda týra joldan adasqandaı kúı keshkeni ras.

Elimiz táýelsizdigin alyp, jo­ǵymyzdy izdep, barymyzdy tú­gen­deı bastaǵan shaqta Mákeń de ejelgi qolóner buıymdaryna den qoıdy. Er shapqysy keldi. Biraq buryn-sońdy onyń jasalyp jatqanyn kózimen kórmegen soń uqsata almaı, biraz ábigerge tús­keni bar. Sol kezderi aǵasy Májıt «Qazaqtyń er-toqymyn satamyn» degen habarlandyrýdy kórip, telefonyn jazyp alyp «Baýyrym er-toqym jasaǵysy keledi. Sizge alyp kelip jolyqtyrsam qarsy emessiz be?» dep suraıdy. Sóıtip, aýyldaǵy Meıirhanǵa habar berip, Seıitker Medeýbaev degen she­berge alyp keledi.
- Seıitker sheber sol kezderi 60-ty alqymdap qalǵan qazaqtyń aq­saqaly-tyn, — deıdi Meıirhan aǵa. — Kózi ashyq, Almaty mal dárigerlik ınstıtýtyn bitirgen, ǵylym doktory. Almatynyń irgesindegi «Krasnyı vostok» aýylyndaǵy saıajaıynda 4-5 jigit­tiń basyn qosyp, sheberhana ashqan. «Mıras» kásipornynyń ne­gizin qalaǵan sol jigitter. Meniń de izdegenim osyndaı qaı­naǵan orta edi. Sol jigitter naıza, qylysh, sadaq, er-turman, qamshy, ne kerek qazaqtyń kóne qolóner buıymdarynyń bárin jasaıdy. Sol jerde taban aýdarmaı 8 aı boıy jumys istep, istiń qyr-syryn úırenip shyqtym. Qazaq­tyń asa myqty sheberi Dárkembaı Shoqparov ta sol jerge jıi ke­letin. Olardyń áńgimesin estidik, úırendik. Negizi, biraz ýaqyt ju­myssyz otyrǵan adam ózi qalaǵan isimen aınalyssa, sharshaý degen­niń ne ekenin bilmeıdi eken. Dúnıejúzi qazaqtarynyń alǵash­qy quryltaıy kezinde 10 kúnniń ishinde qaıysty tarta-tarta qol­dyń qanap, jara bolyp ketkenine qaramaı 8 qamshy jasap, eńbek ettik.
Qolóner jasaýǵa biraz mashyq­tanyp alǵan soń, Meıirhan Ju­ma­taıuly ózi týyp-ósken aýylǵa qaıtyp keldi. Sol kezde aǵasy Májıt taǵy da qolushyn sozyp, aýyldan sheberhana ashyp, qural-saımandaryn alyp berdi. Mine, osylaısha jumys dóńgelenip júre berdi.

Qazir Meıirhan aǵanyń úıinde 140 jyldyq tarıhy bar er tur. Eskiniń kózin attaı qalap ıesinen satyp alǵan. Únemi qoldanysta bolǵanyna qaramaı, áli jańadan jasalǵandaı ádemi qalpynda. Osyndaı dúnıelerden sol kez­derdegi sheberlerdiń deńgeıin baı­qaýǵa bolady. Mundaı dúnıeni qolmen ustap, kózben kórgenge ne jetsin?!

Bir kezderi Mákeńniń qasynda júrip qolóner buıymdaryn ja­saý­dyń qyr-syryn úırengen tórt shákirti bolǵan. Qazir olar bala­ly-shaǵaly bolyp óz betterimen ketti. Qýanarlyǵy, óz balala­ry­nyń ákeden kórgen ónerdi qaǵyp alyp, úırenýge ynta-yqyla­synyń barlyǵy. Jeti bala baǵyp-qaǵyp ósirip otyrǵan Danysh­panovtar otbasy kúndelikti ná­paqasyn osy ónerleri arqyly taýyp otyr deýge bolady. Jeti balanyń úsheýi — eki qyz, bir ul dúnıeden erterek ozyp ketken aǵa-jeńgesiniń amanaty Meıir­han­nyń qamqorlyǵynda. Qyzy Gúlshattan týǵan eki jıen nemeresi Jomart pen Maqsattyń atasynyń árbir buıymyn ustap kórip, keregin ákelip berip qasynda jú­retini úlken qýanysh. «Meniń naǵyz kómekshilerim osy ekeýi» deıdi Mákeń rıza kóńilmen. Demek, qazaqtyń qolóner buıym­daryn jasaıtyn kishkentaı she­berler ósip keledi. Búgin erdiń jasy 50-ge tolyp otyrǵan Meıir­han aǵanyń bolashaqta jasasam degen ulttyq qolóner buıymdary barshylyq. Sol úshin tynbaı izdenip, eńbektenip keledi. Al eńbek jasaǵan adam qashan da mu­rat-maqsatyna jeteri daýsyz.


Gúlnar JUMABAIQYZY, «Aıqyn».

 

 

 

Pikirler