Almaty oblysynyń Eskeldi aýdanyna qarasty Baqtybaı aýylynyń turǵyny Meıirhan Danyshpanov bala kúninen ózge qatarlastarymen birge kúres ónerine yqylas qoıyp, boz kilemde biraz ter tókken. Áıtse de ýaqyt óte kele densaýlyǵy syr berip, júrip-turýy qıyndap, birte-birte qos baldaqqa kúni qarap qaldy. Mundaı jaǵdaıda sportpen shyndap aınalysý qaıda? Kezinde durys qoıylmaǵan dıagnozdyń saldarynan boz kilemge shyǵyp beldesý birte-birte oryndalmas armanǵa aınalyp kete bardy. Aldyna qoıǵan maqsatyna jetý jolynda kúreserge qaıran bolmaǵan soń, biraz ýaqyt abdyrap, ne isterin bilmeı, aıdyń-kúnniń amanynda týra joldan adasqandaı kúı keshkeni ras.
Elimiz táýelsizdigin alyp, joǵymyzdy izdep, barymyzdy túgendeı bastaǵan shaqta Mákeń de ejelgi qolóner buıymdaryna den qoıdy. Er shapqysy keldi. Biraq buryn-sońdy onyń jasalyp jatqanyn kózimen kórmegen soń uqsata almaı, biraz ábigerge túskeni bar. Sol kezderi aǵasy Májıt «Qazaqtyń er-toqymyn satamyn» degen habarlandyrýdy kórip, telefonyn jazyp alyp «Baýyrym er-toqym jasaǵysy keledi. Sizge alyp kelip jolyqtyrsam qarsy emessiz be?» dep suraıdy. Sóıtip, aýyldaǵy Meıirhanǵa habar berip, Seıitker Medeýbaev degen sheberge alyp keledi.
- Seıitker sheber sol kezderi 60-ty alqymdap qalǵan qazaqtyń aqsaqaly-tyn, — deıdi Meıirhan aǵa. — Kózi ashyq, Almaty mal dárigerlik ınstıtýtyn bitirgen, ǵylym doktory. Almatynyń irgesindegi «Krasnyı vostok» aýylyndaǵy saıajaıynda 4-5 jigittiń basyn qosyp, sheberhana ashqan. «Mıras» kásipornynyń negizin qalaǵan sol jigitter. Meniń de izdegenim osyndaı qaınaǵan orta edi. Sol jigitter naıza, qylysh, sadaq, er-turman, qamshy, ne kerek qazaqtyń kóne qolóner buıymdarynyń bárin jasaıdy. Sol jerde taban aýdarmaı 8 aı boıy jumys istep, istiń qyr-syryn úırenip shyqtym. Qazaqtyń asa myqty sheberi Dárkembaı Shoqparov ta sol jerge jıi keletin. Olardyń áńgimesin estidik, úırendik. Negizi, biraz ýaqyt jumyssyz otyrǵan adam ózi qalaǵan isimen aınalyssa, sharshaý degenniń ne ekenin bilmeıdi eken. Dúnıejúzi qazaqtarynyń alǵashqy quryltaıy kezinde 10 kúnniń ishinde qaıysty tarta-tarta qoldyń qanap, jara bolyp ketkenine qaramaı 8 qamshy jasap, eńbek ettik.
Qolóner jasaýǵa biraz mashyqtanyp alǵan soń, Meıirhan Jumataıuly ózi týyp-ósken aýylǵa qaıtyp keldi. Sol kezde aǵasy Májıt taǵy da qolushyn sozyp, aýyldan sheberhana ashyp, qural-saımandaryn alyp berdi. Mine, osylaısha jumys dóńgelenip júre berdi.
Qazir Meıirhan aǵanyń úıinde 140 jyldyq tarıhy bar er tur. Eskiniń kózin attaı qalap ıesinen satyp alǵan. Únemi qoldanysta bolǵanyna qaramaı, áli jańadan jasalǵandaı ádemi qalpynda. Osyndaı dúnıelerden sol kezderdegi sheberlerdiń deńgeıin baıqaýǵa bolady. Mundaı dúnıeni qolmen ustap, kózben kórgenge ne jetsin?!
Bir kezderi Mákeńniń qasynda júrip qolóner buıymdaryn jasaýdyń qyr-syryn úırengen tórt shákirti bolǵan. Qazir olar balaly-shaǵaly bolyp óz betterimen ketti. Qýanarlyǵy, óz balalarynyń ákeden kórgen ónerdi qaǵyp alyp, úırenýge ynta-yqylasynyń barlyǵy. Jeti bala baǵyp-qaǵyp ósirip otyrǵan Danyshpanovtar otbasy kúndelikti nápaqasyn osy ónerleri arqyly taýyp otyr deýge bolady. Jeti balanyń úsheýi — eki qyz, bir ul dúnıeden erterek ozyp ketken aǵa-jeńgesiniń amanaty Meıirhannyń qamqorlyǵynda. Qyzy Gúlshattan týǵan eki jıen nemeresi Jomart pen Maqsattyń atasynyń árbir buıymyn ustap kórip, keregin ákelip berip qasynda júretini úlken qýanysh. «Meniń naǵyz kómekshilerim osy ekeýi» deıdi Mákeń rıza kóńilmen. Demek, qazaqtyń qolóner buıymdaryn jasaıtyn kishkentaı sheberler ósip keledi. Búgin erdiń jasy 50-ge tolyp otyrǵan Meıirhan aǵanyń bolashaqta jasasam degen ulttyq qolóner buıymdary barshylyq. Sol úshin tynbaı izdenip, eńbektenip keledi. Al eńbek jasaǵan adam qashan da murat-maqsatyna jeteri daýsyz.