ش.ايمانوۆ اتىنداعى «قازاقفيلم» كينوستۋدياسىنىڭ باسشىلىعى فرانتسيادا وتكەن 31-Vesoul حالىقارالىق ازيا كينوفەستيۆالىنەن ءۇش بىردەي جۇلدە العان «ءابىل» ءفيلمىنىڭ رەجيسسەرى ەلزات ەسكەندىر مەن تۋىندىدا باستى ءرولدى سومداعان اكتەر ەرلان تولەۋتايدى عيماراتتىڭ ىشىنە كىرگىزبەگەن، دەپ حابارلايدى «ادىرنا» ءتىلشىسى.
«بۇگىن، ءبىز، ياعني رەجيسسەر ەلزات ەسكەندىر ەكەۋمىز ء"ابىلدىڭ" ەۋروپا تورىندە ءساتتى ءھام تابىستى وتكەن تريۋمفۋالدى پرەمەراسىنان كەيىنگى جەڭىسىن "قازاقفيلم" ۇجىمىمەن جانە ونىڭ ۋاقىتشا باسشىلارىمەن بولىسپەككە كينوستۋدياعا باردىق. الايدا ءبىزدى "قازاقفيلمگە" كىرگىزبەدى. ەسىك كوزىندەگى قاراۋىل بوگەگەن سوڭ ءبىز ۋاقىتشا پرەزيدەنت ايدار وماروۆتىڭ جەكە كۇزەت باستىعىنا تەلەفون شالىپ سويلەستىك. ول بولسا مەنى ىشكە كىرگىزە المايتىنىن، ويتكەنى وماروۆتان مەنى كىرگىزبەۋ جونىندە بۇيرىق تۇسكەنىن جەتكىزدى. شىنتۋايتىندا ءبىز "قازاقفيلمگە" ەرىگىپ بارماعان ەدىك. ەۋروپادان سوڭ "قازاقفيلم" باسشىلىعىنان حابار كۇتكەلى اپتانىڭ ءجۇزى بولعان-دى. الايدا ايدار وماروۆ بىزدەي حالىقارالىق كينوفەستيۆال جەڭىمپازدارىن قۇتتىقتاماق تۇگىلى حابارلاسۋدى بويىنا ار سانادى بىلەمىن، حابارلاسپادى. بولماعان سوڭ ءوزىمىز باردىق. سەبەبى ء"ابىل" مەملەكەتتىك تاپسىرىسپەن تۇسىرىلگەن "قازاقفيلمنىڭ" ءتول تۋىندىسى بولعاندىقتان، وسى ءفيلمنىڭ كەي ماسەلەسىن باسشىلىقپەن اقىلداسقىمىز كەلگەن ەدى. سونداي-اق ءبىر ايعا سوزىلاتىن ەۋروپا ساپارىنا قارجىلاي قولداۋ كورسەتۋ جونىندە كومەك سۇراعان رەجيسسەر ەلزات ەسكەندىردىڭ قاڭتار ايىنىڭ 14-ءى كۇندەرى ا.وماروۆقا جازعان حاتىنىڭ تاعدىرىن دا بىلگىمىز كەلگەن. ويتكەنى ارادا 1 اي، 10 كۇن وتسە دە ۋاقىتشا ديرەكتوردان ەش جاۋاپ بولماعان ەدى. ەكەۋمىز وسىنىڭ دا جايىن بىلمەك بولدىق»،—دەپ جازدى الەۋمەتتىك جەلىدە ەرلان تولەۋتاي.
ول سونداي-اق «قازاقانيماتسيا» شب جايىن دا ءوز كوزىمەن كورمەكشى بولعانىن جەتكىزدى.
«قازاقانيماتسيا» جونىندە نەبىر سۋىق حابارلار جەلدەي ەسىپ، تاراپ جاتقان ەدى. مىنا ۆيدەودا ايتىلعانداي بۇگىن سونىڭ انىعىن ءبىلدىم. مەن ەۋروپا مەملەكەتتەرىندە ونەر شاشىپ، مادەني مايدان كەشىپ جۇرگەنىمدە ياعني مەنىڭ كينوستۋديادا جوق كەزىمدى وزدەرىنىڭ پاسىق ارەكەتتەرىن جۇزەگە اسىرۋعا جىمىسقىلىقپەن پايدالانعان ايدار وماروۆ باستاعان "قازاقفيلمنىڭ" ۋاقىتشا باستىقتارى مەن ونداعان جىلدان بەرى جەتەكشى رەداكتور بولىپ تابىلاتىن "قازاقانيماتسيا" شب استاناعا كوشىرىپ جىبەرۋگە استىرتىن شەشىم قابىلداعان. استىرتىن شەشىم قابىلداعانى سول ەمەس پە، "قازاقانيماتسيا" باسشىلىعىمەن جانە ۇجىمىنا ايتپاعان. ايتپاق تۇگىلى، سەزدىرمەگەن. ارينە، مۇنىڭ ارتىندا مادەنيەت جانە اقپارات مينيسترلىگىنىڭ، سونداعى "قوي تەرىسىن جامىلىپ", "قۇپيا" كەڭەسشى بوپ وتىرعان لوببي توپتاردىڭ بەلسەندى وكىلدەرىنىڭ تۇرعاندىعى بەلگىلى. ماقسات ايقىن. ولار شاكەن ايمانوۆ اتىنداعى "قازاقفيلمدى" وسىلاي اياۋسىز ءارى الاياقتىقپەن بولشەكتەۋ ارقىلى كينوستۋديانىڭ تۇبىنە جەتىپ تىنباق. ويتكەنى "قازاقفيلمنىڭ" جەرىن ساتپاقشى بولىپ جۇرگەن قىلمىستىق توپقا وسى "قازاقانيماتسيا" ۇجىمى بىرنەشە جىلدان بەرى قاتتى قارسىلىق كورسەتۋمەن كەلەدى. ەندى ون ويلانىپ، مىڭ تولعانعان بۇل لوببي توپتار الىنباس قامالعا اينالعان انيماتسيا بەكىنىسىن الۋدىڭ امالىن تاپقانداي. اتا جاۋلارى "قازاقانيماتسيا" شىعارماشىلىق بىرلەستىگىن الماتىدان جەر اۋدارۋ ارقىلى جويىپ جىبەرمەك»،—دەپ تولىقتىردى ونەر يەسى.
اكتەر كوپشىلىكتى انيماتسيالىق كينو ونەرىنىڭ قارا شاڭىراعىن قۇلاتپاۋعا شاقىردى.
«مەن بۇل افيورانى ححI عاسىرداعى قازاق كينو ونەرىنە جاسالعان ەڭ اۋىر قاستاندىق ءھام ەڭ ەل مادەنيەتىندەگى ادام ايتقىسىز سيپاتقا يە الاياقتىق دەپ باعالايمىن. مۇنىڭ ارتىندا قازاق سابيلەرىن رۋحاني اشارشىلىققا ۇشىراتۋ ساياساتى جاتىر. بۇلار اقپارات قۇرالدارى ارقىلى قازاقتى قايتا ورىستاندىرۋعا كرەملدەن تاپسىرما الدى جانە سونى جۇزەگە اسىرۋعا بەلسەنە ءارى استىرتىن كىرىستى دەپ ەدى، راس بولعانى ما، اعايىن؟
ءبىز كينوگەرلەر، بۇل سۇمدىققا كونبەيمىز ءارى ايىپتايمىز جانە جان اياماي كۇرەسەمىز! قازاقتىڭ تۇڭعىش مۋلتيپليكاتسيا رەجيسسەرى، ۇلى انيماتور امەن قايداروۆ وسىدان 57 جىل بۇرىن قۇرعان انيماتسيالىق كينو ونەرىنىڭ قارا شاڭىراعىن قۇلاتپايمىز! سول ءۇشىن دە "قازاقانيماتسيا" شىعارماشىلىق بىرلەستىگىن جەر اۋدارتپايمىز، ولىسپەي بەرىسپەيمىز! ءبىزدى وسىناۋ مادەني مايداندا قولداڭىزدار! ەگەر قازاق رۋحى مادەني مايداندا جەڭىلىس تاپسا، ساياسي-ەكونوميكالىق، الەۋمەتتىك، ەڭ باستىسى، مەملەكەتتى ساقتاۋ مۇراتى جولىنداعى مايدانداردىڭ بارلىعىندا جەڭىلمەك جانە بۇل تاۋەلسىزدىكتىڭ اقىرى بولماق. بەتى اۋلاق، ارينە!»—دەپ تۇيىندەدى ول.
