11 جەلتوقساندا الماتى قالاسى قوعامدىق دامۋ باسقارماسىنىڭ قولداۋىمەن جانە “ادىرنا” ۇلتتىق-ەتنوگرافيالىق بىرلەستىگىنىڭ ۇيىمداسىرۋىمەن Alatau Creative Hub يننوۆاتسيالىق مادەني ورتالىعىندا “تاۋەلدىلىك مىنەز-قۇلقىنىڭ الدىن الۋ (الكوگوليزم، ناشاقورلىق، لۋدومانيا جانە ت.ب. تاۋەلدىلك تۇرلەرى)” جوباسى اياسىندا دوڭگەلەك ۇستەل ءوتتى.
ءىس-شاراعا مەملەكەتتىك ورگاندار، مەديتسينالىق جانە الەۋمەتتىك قىزمەتكەرلەر، پسيحولوگيالىق كەڭەس بەرۋشىلەر مەن ۇكىمەتتىك ەمەس ۇيىمداردىڭ وكىلدەرى قاتىستى.
دوڭگەلەك ۇستەلدىڭ ماقساتى — قوعامداعى تاۋەلدىلىك مىنەز-قۇلقىنىڭ الدىن الۋ جولدارىن تالقىلاپ، وسى سالادا اتقارىلىپ جاتقان جۇمىستاردى باعالاۋ، سونداي-اق پروفيلاكتيكالىق شارالاردى جەتىلدىرۋ بولدى.
ءىس-شارا بارىسىندا بىرنەشە ماڭىزدى ماسەلەلەر كوتەرىلدى.
الدىمەن، تاۋەلدىلىك مىنەز-قۇلقىنىڭ سەبەپتەرى مەن سالدارى تۋرالى ايتىلدى. قاتىسۋشىلار تاۋەلدىلىكتىڭ بىرنەشە تۇرلەرىنىڭ، اسىرەسە ناشاقورلىق، الكوگولگە جانە قۇمار ويىندارعا تاۋەلدىلىكتىڭ قوعامعا، وتباسى مەن جەكە تۇلعاعا تيگىزەتىن تەرىس اسەرلەرىن تالقىلادى.
الماتى قالاسى اكىمدىگىنىڭ قوعامدىق دامۋ باسقارماسى ازاماتتىق باسقارمااردى قولداۋ ءبولىمىنىڭ باس مامانى باۋىرجان امانتايۇلى جوبا اياسىندا اتقارىلعان ءىس-شارالاردى تالقىلاي كەلە، ماماندارعا العىسىن ءبىلدىردى. ول تاۋەلدىلىككە ۇشىراعان ادامداردى شەتتەتپەي، كومەك كورسەتۋدىڭ ماڭىزدىلىعىن ايتا كەتتى.
سونداي-اق، دوڭگەلەك ۇستەل بارىسىندا جاستار اراسىندا تاۋەلدىلىككە قارسى ءبىلىم مەن اقپاراتتى ارتتىرۋدىڭ ماڭىزدى ەكەندىگى اتاپ ءوتىلدى. اسىرەسە مەكتەپتەر مەن جوعارى وقۋ ورىندارىندا پسيحولوگيالىق ترەنينگتەر مەن اقپاراتتىق كومپانيالار وتكىزۋ قاجەتتىلىگىنە نازار اۋدارىلدى.
پسيحيكالىق ساۋىقتىرۋ ورتالىعىنىڭ دارىگەرى، ناركولوگ ساليا كەڭەسبەكقىزى تاۋەلدىلىكتى بىرنەشە ءتۇرىن جانە ولارمەن قالاي كۇرەسۋ قاجەتىن ايتىپ بەردى.
”جاستاردىڭ زياندى زاتتارعا تاۋەلدى بولۋى وتە كوپ كەزدەسەدى. “وتان وتباسىنان باستالادى” دەگەندەي، بالالارعا اتا-انالار تاراپىنان كوپ كوڭىل بولىنبەي جاتادى. ولار بالالارىن اسىرايمىن دەپ كۇنى بويى جۇمىستا بولادى. ال جۇمىستان شارشاپ كەلگەندە، مازالارىن الماس ءۇشىن بالالارىنا ۇيالى تەلەفون بەرەت سالادى. ولار الدىمەن تەلەفونعا تاۋەلدى بولادى. ونىڭ ىشىنەن نەشە ءتۇرلىنى كورىپ الىپ، كەيىن ودان دا بەتەر زياندى زاتتارعا تاۋەلدى بولىپ جاتادى. ناشاقورلار مەن ىشكىلىككە سالىنعانداردى ءبىز ەمدەيمىز. ولارعا ءتۇرلى ەم-دومدار جازىپ، ساۋىقتىرۋعا بولادى. ال لۋدومانيا مەن ۇيالى تەلەفونعا تاۋەلدىلىك كوبىنە پسيحولوگتارمەن جۇمىس ارقىلى ەمدەلەدى”، - دەدى ساليا كەڭەسبەكقىزى.
پسيحولوگيالىق قولداۋ مەن رەابيليتاتسيا دا ءمۇنداي ماسەلەنى شەشۋدە ماڭىزعا يە، تاۋەلدىلىكپەن كۇرەسۋدىڭ تەك مەديتسينالىق ەمەس، پسيحولوگيالىق جانە الەۋمەتتىك قولداۋدى قامتيتىن كەشەندى ءتاسىلدىڭ ماڭىزدىلىعى ەرەكشە ايتىلدى. بۇل تۇرعىدا رەابيليتاتسيالىق باعدارلامالار مەن تاۋەلدىلىكتەن ارىلتاتىن ورتالىقتاردىڭ جۇمىسىن جاقسارتۋ قاجەتتىلىگى اتالدى.
قاتىسۋشىلار تاۋەلدىلىككە بەيىم ادامداردىڭ الەۋمەتتىك جاعدايىن ەسكەرە وتىرىپ، ولاردى قولداۋ ءۇشىن ارنايى باعدارلامالار مەن مەملەكەتتىك قولداۋدىڭ قاجەتتىلىگىن ايتتى.
№ 11 قالالىق ەمحانا پسيحولوگى نۇرتاي مىرزابەكۇلى، № 6 قالالىق ەمحانا پسيحولوگى گۋلۆيرا نۇرجانقىزى جانە المالى اۋدانىنىڭ باستاپقى مەديكو-سانيتارلىق كومەك كورسەتۋ ورتالىعىنىڭ پسيحولوگى اياۋلىم دانيارقىزى تاۋەلدىلىكتىڭ بولۋ سەبەپتەرى مەن ولاردان ارىلۋ جولدارىن ايتا كەتتى. سونداي-اق، ولار تاۋەلدىلىككە شالدىققان جاستار عانا ەمەس، ولاردىڭ اتا-انالارى دا پسيحولوگقا جۇگىنۋ كەرەگىن ايتتى.
ءىس-شارانىڭ سوڭىندا قاتىسۋشىلار تاۋەلدىلىك مىنەز-قۇلقىنىڭ الدىن الۋ جانە ەمدەۋ بويىنشا بىرقاتار ۇسىنىستار ازىرلەپ، بۇل باعىتتاعى جۇمىستاردى بىرلەسە جالعاستىرۋعا شاقىردى. سونىمەن قاتار، مەملەكەتتىك جانە جەكە سەكتورلاردىڭ ىنتىماقتاستىعى ارقىلى ءتيىمدى ناتيجەلەرگە قول جەتكىزۋ مۇمكىندىگى قاراستىرىلدى.
دوڭگەلەك ۇستەلدىڭ قورىتىندىسى بويىنشا، قوعامداعى تاۋەلدىلىكپەن كۇرەسۋ ءۇشىن كەشەندى جانە تۇراقتى شارالار قابىلداۋ قاجەتتىلىگى تۋرالى ۇسىنىستار العا تارتىلدى.
