عالىمدار ەسىك قورعانىنان تابىلعان «التىن ادامنىڭ» ەسىمىنە قاتىستى بولجام ايتتى. ءازىربايجان عالىمى زاۋر گاسانوۆ التىن كيىمدى ساق جاۋىنگەرىنىڭ ەسىمى سىڭلى بولۋى مۇمكىن دەگەن قورىتىندىعا كەلدى.
«التىن ادامدى» الماتى وبلىسىنداعى ەسىك قالاسىنىڭ سولتۇستىگىندەگى ەسىك وزەنىنىڭ سول جاق جاعالاۋىنداعى تەمىر داۋىرىنەن ساقتالعان ساق وباسىنان 1969 ارحەولوگ كەمەل اقىشەۆ تاپقان بولاتىن. ارحەولوگيالىق زەرتتەۋلەر بۇل ادامنىڭ ءبىزدىڭ زامانىمىزدان بۇرىنعى 5 – 4 عاسىرلاردا ءومىر سۇرگەنى انىقتادى.
كيىم ۇلگىسى، جەرلەۋ ءراسىمى، «التىن ادامنىڭ» جەتىسۋ جەرىن مەكەندەگەن ساقتاردىڭ كورنەكتى ەلباسىنىڭ ۇلى نەمەسە جاس كوسەم، اسكەرباسى ەكەنىن ايقىن كورسەتەدى.
كونە داۋىردەگى ماتەريالدىق مادەنيەت، ونەر، ميفولوگيا، ت.ب. سالالاردان مول دەرەك بەرەتىن جادىگەر ساقتاردا مەملەكەتتىك وركەنيەت ەرتەدەن قالىپتاسقانىن دالەلدەيدى. ەسىك قورعانىنان تابىلعان جاۋىنگەر قازىر قازاقستاننىڭ ازاتتىق سيمۆولىنا اينالدى. ونىڭ تۇلعاسى الماتىنىڭ باس الاڭىنا ورناتىلعان، توبە بوركىندەگى قاناتتى تۇلپارلار بەينەسى ەلتاڭبامىزدا بەدەرلەنگەن.
تابىلعانىنا جارتى عاسىرعا جۋىق ۋاقىت بولسا دا، ارحەولوگيالىق نىسان رەتىندە «التىن ادامعا» عالىمداردىڭ قىزىعۋشىلىعى ازايعان جوق. تاياۋدا ءازىربايجان ۇلتتىق عىلىم اكادەمياسى ارحەولوگيا جانە ەتنوگرافيا ينستيتۋتىنىڭ قىزمەتكەرى زاۋر گاسانوۆ قورعاننان تابىلعان كۇمىس ىدىستاعى جازۋعا زەرتتەۋ جۇرگىزىپتى. زاتتاعى رۋنا جازۋىنا ورحون-ەنيسەي تاياۋشىعىستىق تاڭبالارى فونەتيكاسى نەگىزىندە تالداۋ جاساۋ ونىڭ تۇركى تىلىنەن شىققانىن كورسەتكەن. تۇپنۇسقادا «Dört bul küz Sınglıyı ır — «Dünyanın dörd (küncü) tərəfindəki tayfalar Sınqlıya nəğmə qoşur»، Uş yüz yığ anta ıçır — «Üç yüz ağlar gözlü and içir» دەپ جازىلعان. قازاق تىلىنە: «دۇنيەنىڭ ءتورت بۇرىشىنان سىڭلى تايپاسى جىرلايدى. ءۇش ءجۇز جوقتاۋشى انت-سۋ ىشەدى» دەپ اۋدارىلادى ەكەن.
«ءبىز بۇل جازۋدىڭ ءدال وسىنداي ماعىنا بەرەتىندىگىنە ايعاق بولاتىن گەرودوت ەڭبەكتەرى مەن «قىتايدىڭ حان ديناستياسى تاريحىن» قوسقاندا بىرقاتار گرامماتيكالىق، تاريحي، ادەبي كۋالىكتەر تاپتىق»، — دەيدى عالىم.
گاسانوۆتىڭ ايتۋىنشا، «التىن ادامنىڭ» سىڭلى دەگەن مارتەبەسى حۋننۋ يمپەراتورىنا تيەسىلى ايگىلى قۇدىرەتتى قىلىش «چينگ-لۋ» اتاۋىنا سايكەس كەلەدى.
