حالىقارالىق كۇش قولدانباۋ كۇنى. 2 قازاندا ماحاتما گاندي دۇنيەگە كەلگەن

1470
Adyrna.kz Telegram
فوتو: Elliott & Fry
فوتو: Elliott & Fry

بۇگىن - بريتان باسقىنشىلارىنا قارسى ەلىنىڭ تاۋەلسىزدىگى ءۇشىن كۇرەسكەن ماحاتما گانديدىڭ تۋعان كۇنى.

قايراتكەردىڭ تۋعان كۇنى 2 قازان، گانديدىڭ يدەياسىنا سايكەس xالىقارالىق دەڭگەيدە  "كۇش قولدانباۋ كۇنى" رەتىندە اتاپ وتىلەدى.

ال ءۇندىستاندا بۇل كۇن “گاندي دجايانتي” دەپ اتالادى. ياعني،  بۇل كۇن - ۇندىستانداعى ۇلت-ازاتتىق قوزعالىسىنىڭ كورنەكتى جەتەكشىسى موحانداس كارامچاند گانديدىڭ تۋعان كۇنىنىڭ قۇرمەتىنە ءۇندىستاندا رەسمي تۇردە ۇلت اكەسى دەپ اتالاتىن ۇلتتىق مەرەكە. مەرەكە - تاۋەلسىزدىك پەن رەسپۋبليكا كۇنىمەن قاتار رەسمي تۇردە جاريالانعان ءۇش ۇلتتىق مەرەكەنىڭ ءبىرى.

گاندي 1869 جىلى 2 قازاندا پورباندار قالاسىندا (گۋدجارات) دۇنيەگە كەلگەن. 1893 جىلدان 1914 جىلعا دەيىن وڭتۇستىك افريكادا تۇرىپ، ناسىلدىك كەمسىتۋشىلىككە قارسى قوزعالىستى باسقاردى.

1915 جىلى گاندي ۇندىستانعا ورالىپ، ازاتتىق كۇرەستى باسقاردى. ول ءۇندىستان ۇلتتىق كونگرەسى (ۇۇك) پارتياسىنىڭ يدەولوگيالىق جەتەكشىسى بولدى. بىرنەشە رەت ەلىنىڭ پرەزيدەنتى بولىپ سايلاندى، زورلىق-زومبىلىق جاساماۋدى ۋاعىزدادى، يندۋستار مەن مۇسىلمانداردىڭ بىرلىگىن، كاستالىق جانە الەۋمەتتىك تەڭسىزدىكتى جويۋدى جاقتادى.

1942 جىلى گاندي ۇلىبريتانياعا قارسى قوزعالىستى باسقاردى. ونى بريتان بيلىگى بىرنەشە رەت تۇتقىنداعان. «مەنىڭ ءومىرىم» اتتى ومىرباياندىق كىتاپ جازدى. كوزى تىرىسىندە ول ماحاتما دەپ اتالدى، بۇل «ۇلى جان» دەگەندى بىلدىرەدى. 1948 جىلى ونى يندۋس فاناتى ءولتىردى.

گانديدىڭ تۋعان كۇنىندە ءۇندىستان رەسپۋبليكاسىنىڭ جەتەكشىلەرى، ءتۇرلى كونفەسسيالاردىڭ ءدىني جەتەكشىلەرى، سونداي-اق دەلي تۇرعىندارى جينالادى. جينالعاندار گۇل شوقتارىن قويىپ، ارنايى حورلار، ءدىني گيمندەر ايتادى، ءدىن قىزمەتكەرلەرى بحاگاۆاد گيتادان، قۇراننان جانە جاڭا وسيەتتەن ۇزىندىلەر وقيدى.

پىكىرلەر