Halyqaralyq kúsh qoldanbaý kúni. 2 qazanda Mahatma Gandı dúnıege kelgen

1468
Adyrna.kz Telegram
Foto: Elliott & Fry
Foto: Elliott & Fry

Búgin - brıtan basqynshylaryna qarsy eliniń táýelsizdigi úshin kúresken Mahatma Gandıdiń týǵan kúni.

Qaıratkerdiń týǵan kúni 2 qazan, Gandıdiń ıdeıasyna sáıkes xalyqaralyq deńgeıde  "kúsh qoldanbaý kúni" retinde atap ótiledi.

Al Úndistanda bul kún “Gandı Djaıantı” dep atalady. Iaǵnı,  bul kún - Úndistandaǵy ult-azattyq qozǵalysynyń kórnekti jetekshisi Mohandas Karamchand Gandıdiń týǵan kúniniń qurmetine Úndistanda resmı túrde Ult Ákesi dep atalatyn ulttyq mereke. Mereke - Táýelsizdik pen Respýblıka kúnimen qatar resmı túrde jarııalanǵan úsh ulttyq merekeniń biri.

Gandı 1869 jyly 2 qazanda Porbandar qalasynda (Gýdjarat) dúnıege kelgen. 1893 jyldan 1914 jylǵa deıin Ońtústik Afrıkada turyp, násildik kemsitýshilikke qarsy qozǵalysty basqardy.

1915 jyly Gandı Úndistanǵa oralyp, azattyq kúresti basqardy. Ol Úndistan Ulttyq Kongresi (ÚUK) partııasynyń ıdeologııalyq jetekshisi boldy. Birneshe ret eliniń prezıdenti bolyp saılandy, zorlyq-zombylyq jasamaýdy ýaǵyzdady, ındýstar men musylmandardyń birligin, kastalyq jáne áleýmettik teńsizdikti joıýdy jaqtady.

1942 jyly Gandı Ulybrıtanııaǵa qarsy qozǵalysty basqardy. Ony brıtan bıligi birneshe ret tutqyndaǵan. «Meniń ómirim» atty ómirbaıandyq kitap jazdy. Kózi tirisinde ol Mahatma dep ataldy, bul «uly jan» degendi bildiredi. 1948 jyly ony ındýs fanaty óltirdi.

Gandıdiń týǵan kúninde Úndistan Respýblıkasynyń jetekshileri, túrli konfessııalardyń dinı jetekshileri, sondaı-aq Delı turǵyndary jınalady. Jınalǵandar gúl shoqtaryn qoıyp, arnaıy horlar, dinı gımnder aıtady, din qyzmetkerleri Bhagavad Gıtadan, Qurannan jáne Jańa ósıetten úzindiler oqıdy.

Pikirler