قاسىم-جومارت توقاەۆ الماتى قالاسىنىڭ جۇرتشىلىعىمەن كەزدەستى

2189
Adyrna.kz Telegram

پرەزيدەنت قالا جۇرتشىلىعىمەن كەزدەسۋ بارىسىندا الماتىنىڭ ەل تاريحىندا ايرىقشا ورىن الاتىنىن اتاپ ءوتىپ، وسى قالادا ەگەمەندىك دەكلاراتسياسى مەن قازاقستاننىڭ تاۋەلسىزدىگى جاريالانعانىن ايتتى، دەپ حابارلايدى «ادىرنا» ءتىلشىسى.

قاسىم-جومارت توقاەۆ شاھاردى وركەندەتۋگە قاتىستى وي-پىكىرىن ايتا كەلە، بىرنەشە باعىتتا اتقارىلۋعا ءتيىس جۇمىستارعا نازار اۋداردى.

مەملەكەت باسشىسىنىڭ ايتۋىنشا، ەڭ الدىمەن، قالا ەكونوميكاسىن ءارتاراپتاندىرۋ ارقىلى ونىڭ تۇراقتى دامۋىن قامتاماسىز ەتۋ قاجەت. الماتى – ەلىمىزدىڭ ەكونوميكالىق دامۋىنىڭ قوزعاۋشى كۇشى جانە كوشباسشىسى. جالپى ىشكى ءونىمنىڭ بەستەن ءبىر بولىگى، بيۋدجەت كىرىسىنىڭ 25 پايىزدان استامى جانە قازاقستاننىڭ ساۋدا وپەراتسيالارىنىڭ ۇشتەن ءبىر بولىگى وسى قالاعا تيەسىلى. جىل باسىنان بەرى قالا ەكونوميكاسىنا 930 ميلليارد جەكە ينۆەستيتسيا تارتىلعان. كاسىپكەرلىك دايەكتى دامىپ كەلەدى. شاعىن جانە ورتا بيزنەس سۋبەكتىلەرىنىڭ سانى 30 پايىزعا وسكەن.

– ەكونوميكانىڭ ءارتاراپتاندىرىلۋ دەڭگەيىنىڭ تومەن بولۋى قالا تۇرعىندارى تابىسىنىڭ ءوسىمىن باياۋلاتادى. قالا «ورتاشا تابىس تۇزاعىنا» ءتۇستى، ودان شىعۋ ءۇشىن قالا ەكونوميكاسىن تۇبەگەيلى ءارتاراپتاندىرۋ قاجەت. وڭدەۋ ونەركاسىبىن، ءتۋريزمدى، IT سەكتورىن جانە كرەاتيۆتى يندۋستريانى دامىتۋعا باسا نازار اۋدارۋ كەرەك. باسەكەلەستىكتى ىنتالاندىرۋ، ينۆەستيتسيا تارتۋ جانە ەڭبەك ونىمدىلىگىن ايتارلىقتاي ارتتىرۋ قاجەت. قالا جاعدايىنداعى وڭدەۋ ونەركاسىبىن دامىتۋ ءىسى ەكولوگيالىق تازا جانە ىقشامدى زاماناۋي تەحنولوگيالاردى قولدانا وتىرىپ، ۇدەرىستەردى جوعارى دەڭگەيدە اۆتوماتتاندىرۋمەن جانە تسيفرلاندىرۋمەن قاتار جۇزەگە اسىرىلۋى كەرەك. الماتىنىڭ يندۋستريالىق ايماعى مەن «الاتاۋ» يننوۆاتسيالىق تەحنولوگيالار پاركىنىڭ الەۋەتىن تولىق پايدالانۋ قاجەت، – دەدى پرەزيدەنت.

مەملەكەت باسشىسى ءوڭىردىڭ ەرەكشەلىكتەرىن ەسكەرە وتىرىپ، الماتى قالاسى مەن الماتى وبلىسىنىڭ اكىمدەرىنە الماتى اگلومەراتسياسىنىڭ اياسىندا وڭدەۋ ونەركاسىبىن بىرلەسىپ دامىتۋدى تاپسىردى. سونداي-اق وسى ماقساتتا جىل اياعىنا دەيىن ەكى ايماقتىڭ تىعىز ىنتىماقتاستىعىنا نەگىز بولاتىن «اگلومەراتسيالاردى دامىتۋ تۋرالى» جاڭا زاڭ قابىلداناتىنىن ايتتى.

قاسىم-جومارت توقاەۆ ەلىمىزدەگى IT كومپانيالاردىڭ 40 پايىزدان استامى الماتىدا ورنالاسقانىنا توقتالىپ، ازاماتتاردىڭ ماڭىزدى باستامالارىن جۇزەگە اسىرۋ ءۇشىن جاقىن ارادا قالادا حابتار مەن كلاستەرلەر ىسكە قوسىلاتىنىن جەتكىزدى. سونداي-اق باستاپقى قارجىلاندىرىلۋ سوماسى 10 ميلليارد تەڭگە بولاتىن قالالىق ۆەنچۋرلىق قور قۇرۋ جونىندەگى جەرگىلىكتى بيلىكتىڭ يدەياسىن قولدايتىنىن اتاپ ءوتىپ، بۇل جوباعا جەكە كاسىپكەرلەردەن قارجى تارتۋدىڭ ماڭىزدى ەكەنىن ايتتى.

مەملەكەت باسشىسى قالانىڭ بارلىق اۋدانىن بىردەي دامىتۋ جانە تۇرعىن ءۇي قۇرىلىسىن جانداندىرۋ كەرەك ەكەنىنە نازار اۋداردى. پرەزيدەنت بىرقاتار تۇيتكىلدى ماسەلەنى اتاپ ءوتىپ، تۇرعىن ءۇي كوممۋنالدىق شارۋاشىلىعىنا باسا ءمان بەرۋ قاجەتتىگىن جەتكىزدى.

– بىرقاتار اۋداندا ورتالىقتان بەرىلەتىن سۋ جوق. الماتىنىڭ 30 مىڭعا جۋىق تۇرعىنى سۋدى تاسىپ ىشەدى. اكىمدىككە 3 جىلدىڭ ىشىندە بارلىق تۇرعىندارعا ورتالىقتان سۋ بەرۋدى تاپسىرامىن. الداعى 2 جىلدا قارعالى، اقساي وزەندەرىنەن سۋ الاتىن 2 ءىرى قۇرىلعىنى ىسكە قوسۋ كەرەك. ناۋرىزباي جانە الاتاۋ اۋداندارىندا سۋ جينايتىن جاڭا ورتالىقتار سالۋ قاجەت. بۇل شارالاردىڭ ارقاسىندا 150 مىڭ ادامعا سۋ بەرىلەدى. «ەرمەنساي» جانە «بارلىق» وزەندەرىنەن سۋ تارتۋ جۇيەسىن دە ىسكە قوسۋ ماڭىزدى. سۋ – تىرشىلىك كوزى. تۇرعىنداردىڭ ءومىر ساپاسى تىكەلەي سۋعا تاۋەلدى. سوندىقتان سۋمەن قامتاماسىز ەتەتىن جاڭا جەلى سالۋ، جاڭعىرتۋ جۇمىسىن باستى نازاردا ۇستاۋ كەرەك، – دەدى پرەزيدەنت.

قاسىم-جومارت توقاەۆ قالا حالقىنىڭ سانى كۇن وتكەن سايىن ءوسىپ كەلە جاتقانىنا توقتالىپ، تۇرعىن ءۇي قۇرىلىسىنا ايرىقشا ءمان بەرىلەتىنىن ايتتى. ونىڭ ايتۋىنشا، الماتى تۇرعىندارىنىڭ كوپشىلىگى، اسىرەسە، جاستار ءۇشىن باسپانا – ەڭ وزەكتى ماسەلە. جاستاردىڭ باسپانا الۋىنا جان-جاقتى جاعداي جاساۋ كەرەك.

– بۇل – مەملەكەتتىڭ باستى مىندەتىنىڭ ءبىرى. اكىمدىك جالعا بەرىلەتىن تۇرعىن ءۇي سالۋ ءۇشىن ينۆەستورلارعا تارتىمدى بولاتىن ءتيىمدى تاسىلدەر ويلاستىرۋعا ءتيىس. بىراق جالدامالى ۇيلەر تىم قىمباتقا تۇسپەۋى كەرەك. ونداي پاتەرلەر، ەڭ الدىمەن، قولجەتىمدى بولۋعا ءتيىس. جالپى، الماتى جاستارى ءۇشىن باسپانالى بولۋ قول جەتپەس ارمان بولماۋى كەرەك. باسىندا باسپاناسى بار جاستاردىڭ ەرتەڭگى كۇنگە دەگەن سەنىمى ارتادى. قالادا تۇرعىن ءۇي تاپشىلىعىن ازايتۋ – اسا ماڭىزدى مىندەت. كەلەسى جىلدان باستاپ تۇرعىن ءۇي قۇرىلىسىن جىل سايىن 10 پايىزعا ارتتىرۋ قاجەت. ارينە، الماتىدا بوس جەر از. بۇل جاعداي قۇرىلىستىڭ قارقىنىن كۇشەيتۋگە كەدەرگى كەلتىرۋى مۇمكىن. سول سەبەپتى جاڭا جەرلەردى يگەرۋ كەرەك. قالادا 1500-گە جۋىق ەسكى ءۇي بار. شاعىن اۋدانداردا تۇرعان مۇنداي ۇيلەرگە كۇردەلى جوندەۋ جۇرگىزگەن ءجون. اكىمدىككە وسى شارۋانى كەزەڭ-كەزەڭمەن جۇزەگە اسىرۋ ءۇشىن ناقتى جوسپار ازىرلەۋدى تاپسىرامىن، – دەدى قاسىم-جومارت توقاەۆ.

پرەزيدەنت الماتىنىڭ جول-كولىك جۇيەسىنە دە ارنايى توقتالدى. بىرنەشە ساعاتتىق كولىك كەپتەلىستەرى ازاماتتاردىڭ دەنساۋلىعىنا اسەر ەتىپ قانا قويماي، قالا ەكونوميكاسى مەن ەكولوگياسىنا دا ايتارلىقتاي زيان كەلتىرەدى. سوندىقتان ادامدارعا «جايلى قالا» قاعيداتىن ىسكە اسىرۋعا مۇمكىندىك بەرەتىن ۇيلەسىمدى جانە تەڭگەرىمدى جول-كولىك كەشەنىن سالۋ ماڭىزدى.

– قوعامدىق كولىكتەردىڭ تارتىمدىلىعىن دايەكتى تۇردە ارتتىرا وتىرىپ، جەكە كولىكتەردى پايدالانۋدى ازايتۋ جايىن ويلاستىرۋ كەرەك. ول ءۇشىن مەترو جەلىسىن كەڭەيتۋدى جالعاستىرۋ قاجەت. ەسكىرگەن جانە ەكولوگياعا زيان كەلتىرەتىن كولىك تۇرلەرىنەن باس تارتۋ كەرەك. 2025 جىلدان كەيىن الماتى كوشەلەرىندە ديزەلدى اۆتوبۋستار قالماۋعا ءتيىس. ولاردى گازبەن جانە ەلەكتر قۋاتىمەن جۇرەتىن كولىكتەر الماستىرادى. الماتىدا ونى تابىستى دامىتۋدىڭ مول تاجىريبەسى بار. ترانزيتتىك جۇك تاسىمالىنىڭ باسىم بولىگىن ۇلكەن الماتى اينالما جولىنا كوشىرۋ دە قالاعا وڭ اسەرىن تيگىزەدى. بۇل ءۇشىن 6 راديالدى جانە 4 ىشكى نەگىزگى كوشە سالۋ قاجەت، – دەدى مەملەكەت باسشىسى.

جۋىردا الماتى مەن قوناەۆ قالالارى اراسىندا ەلەكتر پويىزىنىڭ قوزعالىسى قايتا قالپىنا كەلگەنىن ەسكە سالعان قاسىم-جومارت توقاەۆ يندۋستريا جانە ينفراقۇرىلىمدىق دامۋ مينيسترلىگى، الماتى قالاسى مەن الماتى وبلىسىنىڭ اكىمدىكتەرى قالا ماڭىنداعى تەمىرجول قاتىناسىن ودان ءارى جانداندىرۋ جوسپارىن ازىرلەۋى قاجەت ەكەنىن ايتتى.

پرەزيدەنت ەكولوگيا ماسەلەسى ۇنەمى نازارىندا ەكەنىنە توقتالىپ، الماتىلىقتاردى قالاداعى اۋانىڭ لاستانۋى قاتتى الاڭداتىپ وتىرعانىنان حاباردار ەكەنىن جەتكىزدى. ونىڭ ايتۋىنشا، جىل سايىن اتموسفەراعا شىعارىلاتىن زياندى قالدىقتىڭ كولەمى 125 مىڭ تونناعا جۋىقتايدى. اۋانى نەگىزىنەن اۆتوكولىكتەر، قالالىق جىلۋ ەلەكتر ستانتسيالارى، ونەركاسىپ كاسىپورىندارى جانە گاز تارتىلماعان جەر ۇيلەر لاستايدى. مەگاپوليستە اۋانىڭ تازا بولۋىنا تىعىز ءارى رەتسىز سالىنعان عيماراتتار دا كەدەرگى كەلتىرىپ تۇر.

وسى رەتتە مەملەكەت باسشىسى اكىمدىككە ونەركاسىپ كاسىپورىندارىنىڭ ەكولوگيالىق قاۋىپسىزدىك نورمالارىن ساقتاۋىن قاتاڭ قاداعالاۋدى تاپسىرىپ، جەو-2 جانە جەو-3 ورتالىقتارىن گازعا كوشىرۋ ارقىلى زياندى قالدىقتاردى ون ەسەدەن استام تومەندەتۋگە بولاتىنىن ايتتى.بۇدان بولەك، قاسىم-جومارت توقاەۆ الماتىدا 2030 جىلعا دەيىن 2,5 ميلليون اعاش وتىرعىزۋ جوسپارلانىپ وتىرعانىن ايتتى. ەڭ باستىسى، اباتتاندىرۋ جۇمىستارى سۋارمالى سۋدىڭ قولجەتىمدىلىگى مەن قالا جوسپارىن ەسكەرە وتىرىپ، مازمۇندى ءارى بىركەلكى جۇرگىزىلۋى كەرەك. الماتىدا 136 ساياباق بار. ولاردىڭ قاتارىن كوبەيتىپ، اباتتاندىرۋ جۇمىستارىن جوسپارلى تۇردە جۇرگىزۋ كەرەك.

مەملەكەت باسشىسى الماتىنىڭ الەۋمەتتىك ينفراقۇرىلىمىن دامىتۋ قاجەت ەكەنىنە توقتالدى.

– الماتى تۇرعىندارىنىڭ سانى جىل سايىن ءوسىپ جاتىر. سونىڭ 60 پايىزى كوشى-قون ەسەبىنەن جۇزەگە اسادى. بۇل جاعداي قالانىڭ الەۋمەتتىك ينفراقۇرىلىمىنا ەلەۋلى  اسەر ەتەدى. قازىر قالاداعى بالاباقشالاردا 19 مىڭنان استام ورىن جەتپەيدى. بۇل تاپشىلىقتى ازايتۋ ءۇشىن مەملەكەتتىك جانە جەكە مەنشىك بالاباقشالار سالۋ كەرەك. سونداي-اق بالالاردى مەملەكەتتىك ءبىلىم تاپسىرىسى ارقىلى مەكتەپكە دەيىنگى جەكە ءبىلىم بەرۋ مەكەمەلەرىنە ورنالاستىرۋ قاجەت. اكىمدىككە ۇشتەن التى جاسقا دەيىنگى بالالاردىڭ 97 پايىزىن مەكتەپكە دەيىنگى بىلىممەن قامتۋدى تاپسىرامىن. بۇل مىندەتتى 2025 جىلعا دەيىن ورىنداۋ كەرەك. وقۋشىلاردىڭ سانى جىل سايىن ورتا ەسەپپەن 12-15 مىڭعا ارتىپ كەلەدى. سول سەبەپتى مەكتەپتەردە  ورىن تاپشىلىعى جوعارى. قازىر 29 مىڭنان استام وقۋشىعا ورىن جەتپەيدى. بۇل احۋال وقۋشىلاردىڭ ساپالى ءبىلىم الۋىنا كەرى اسەر ەتەدى. مەنىڭ تاپسىرماممەن الماتىدا الداعى ەكى جىل ىشىندە «جايلى مەكتەپ» جوباسىمەن 37 مىڭ ورىندىق 22 مەكتەپ سالىنادى. باستى مىندەت – 2030 جىلعا قاراي ءبىر اۋىسىممەن وقىتۋعا تولىق كوشۋ، – دەدى قاسىم-جومارت توقاەۆ.

پرەزيدەنت قالانىڭ دەنساۋلىق ساقتاۋ سالاسىنا قاتىستى نەگىزگى مىندەت ينفراقۇرىلىمدى دامىتۋ جانە قىزمەت كورسەتۋ ساپاسىن ارتتىرۋ ەكەنىن ايتتى. الماتىدا ەمحانالار مەن اۋرۋحانالار ابدەن ەسكىرگەن. تۇرعىن ۇيلەر سالعان كەزدە الەۋمەتتىك نىساندار دۇرىس جوسپارلانبايدى. قاسىم-جومار توقاەۆ وسىنداي تۇيتكىلدەردى اتاپ ءوتىپ، اكىمدىك جاڭا مەديتسينالىق نىساندار سالىپ، ەسكىلەرىن جاڭعىرتۋ ءۇشىن ارنايى جوسپار ازىرلەۋى كەرەك ەكەنىن جەتكىزدى.

قاسىم-جومارت توقاەۆ ەرەكشە كۇتىمدى قاجەت ەتەتىن جاندارعا جان-جاقتى قولداۋ كورسەتۋ اسا ماڭىزدى دەپ سانايتىنىن جانە ولارعا مەيلىنشە ىڭعايلى قوعامدىق ورتا قالىپتاستىرۋ كەرەك ەكەنىن ايتتى.

– قازاقستاندا ەشكىمنىڭ قۇقىعى شەكتەلمەۋى كەرەك. قازىر الماتىدا 55 مىڭداي مۇمكىندىگى شەكتەۋلى ادام تۇرادى. ونىڭ 13 مىڭى ەركىن ءجۇرىپ-تۇرا المايدى. ولارعا كەدەرگىسىز ورتا قالىپتاستىرۋ قاجەت. بۇل جۇمىس مۇمكىندىگى شەكتەۋلىگى جاندار عانا ەمەس، قارت كىسىلەر جانە بالالار ءۇشىن دە وتە ماڭىزدى. سوندىقتان اكىمدىك قالاداعى الەۋمەتتىك نىسانداردىڭ ءبارىن وسىنداي جانداردىڭ قاجەتتىلىگىنە بەيىمدەۋى كەرەك. حالىققا قىزمەت كورسەتۋ ورتالىقتارىن، اۋرۋحانالار مەن ەمحانالاردى، ءبىلىم بەرۋ جانە سپورت مەكەمەلەرىن وسى تالاپقا ساي ىڭعايلاۋ قاجەت, – دەدى مەملەكەت باسشىسى.

كەزدەسۋدە پرەزيدەنت قاۋىپسىزدىك پەن قۇقىقتىق ءتارتىپتى قامتاماسىز ەتۋ، قالالىق باسقارما جۇيەسىن تسيفرلاندىرۋ ماسەلەلەرىنە ارنايى توقتالدى.  ونىڭ ايتۋىنشا، بيىل قازاقستاندا تىركەلگەن جالپى قىلمىستىڭ بەستەن ءبىرى الماتىدا جاسالعان.

– اكىمدىك 2025 جىلعا دەيىن قالا كوشەلەرى مەن قوعامدىق ورىنداردى ءجۇز پايىز جارىقپەن قامتاماسىز ەتۋى كەرەك. تاعى ءبىر ماڭىزدى باعىت – بەينەباقىلاۋ جۇيەسىن دامىتۋ. بۇگىنگى تاڭدا الماتىدا 128 مىڭنان استام جەكە بەينەباقىلاۋ كامەرالارى ورناتىلدى، ونىڭ تورتتەن ءبىر بولىگى عانا قالالىق پوليتسيا دەپارتامەنتىنىڭ جەدەل باسقارۋ ورتالىعىنا قوسىلعان. اكىمدىك جەكە بەينەباقىلاۋ جۇيەلەرىن بىرىڭعاي ديسپەتچەرلىك پۋنكتكە بىرىكتىرۋ جونىندە ەرەجە قابىلداۋى كەرەك. ارينە، جەكەمەنشىك يەسىنىڭ كەلىسىمى ارقىلى. سونىمەن قاتار بەينەباقىلاۋ قۇرىلعىلارىمەن قامتىلماعان ۋچاسكەلەرگە 20 مىڭعا جۋىق كامەرا ورناتۋ قاجەت، – دەدى قاسىم-جومارت توقاەۆ.

مەملەكەت باسشىسى الماتى عىلىم مەن ءبىلىمنىڭ ورتالىعى ەكەنىن اتاپ ءوتىپ، عىلىمدى دامىتۋ ماسەلەسىنە ەرەكشە نازار اۋداردى.

– ەلىمىزگە ءومىر جولىن عىلىمعا ارناعان، ناقتى عىلىمي جەتىستىگى بار ادامدار كەرەك. وتاندىق عالىمدار قۇرامىن جاسارتۋ قاجەت. بۇل – ۋاقىت تالابى. سوندىقتان عىلىم اكادەمياسىنا عىلىمعا جانى اشيتىن، عىلىمي الەۋەتى زور ازاماتتاردى عانا كوپتەپ تارتۋ قاجەت.  ءبىز عىلىم مەن ءوندىرىستى ۇشتاستىرۋ تۋرالى ءجيى ايتامىز. بىراق ونداي بايلانىس ءالى دە ورنىققان جوق. اششى بولسا دا، مۇنى مويىنداۋىمىز كەرەك. وتاندىق ءوندىرىستى وركەندەتۋ ءۇشىن عىلىمي جاڭالىقتار قاجەت. عالىمدارىمىزدىڭ ەڭبەگى ساپالى ءونىم شىعارۋعا نەمەسە ءوندىرىستى تيىمدىرەك ەتۋگە سەپتىگىن تيگىزۋگە ءتيىس. سوندا عانا ەكونوميكامىز داميدى. وسى ورايدا مەن تاعى ءبىر ماڭىزدى باستاما – پرەزيدەنت جانىنان عىلىم مەن تەحنولوگيا ماسەلەلەرى جونىندە ۇلتتىق كەڭەس قۇرۋ تۋرالى شەشىم قابىلدادىم، – دەدى قاسىم-جومارت توقاەۆ.

سونىمەن قاتار پرەزيدەنت ايەلدەردىڭ قۇقىعىن قورعاۋ ىسىنە دە نازار اۋدارىپ، سوڭعى جىلدارى بۇل ماسەلەدە ايتارلىقتاي ىلگەرىلەۋ بار ەكەنىن اتاپ ءوتتى.

بۇدان بولەك، مەملەكەت باسشىسى ەلىمىز ۇلتتىق مۇددەنى قورعاۋعا، الەمدە بەيبىتشىلىكتى، ءوزارا سەنىم مەن ىنتىماقتاستىقتى ىلگەرىلەتۋگە باعىتتالعان بەلسەندى سىرتقى ساياسات جۇرگىزىپ وتىرعانىن اتاپ ءوتتى.

– حالىقارالىق ماسەلەلەردە قازاقستان ارقاشان بىرىككەن ۇلتتار ۇيىمىنىڭ امبەباپ قاعيداتتارىن ءسوزسىز قولدايدى. قازىرگى كۇردەلى گەوساياسي جانە گەوەكونوميكالىق جاعدايلاردا بۇۇ-نىڭ ءرولى بىرنەشە ەسە ارتىپ كەلەدى. وعان بالاما جوق ەكەنىنە سەنىمدىمىز، – دەدى پرەزيدەنت.

كەزدەسۋ بارىسىندا مەملەكەت باسشىسى قاڭتار وقيعاسىنىڭ ەلىمىز ءۇشىن زور سىناق بولعانىن اتاپ ءوتتى.

– قاڭتار وقيعاسىنىڭ استارىنا ۇڭىلسەك، ونىڭ سەبەپتەرى ايقىن كورىنەدى. ەلىمىزدە ۇزاق ۋاقىت الەۋمەتتىك ادىلدىك نازاردان تىس قالدى. مەملەكەت پەن قوعامنىڭ اراسى الشاقتاپ كەتتى. جىلدار بويى شەشىلمەگەن الەۋمەتتىك-ەكونوميكالىق ماسەلەلەردەن جۇرت ابدەن قاجىدى. بۇل – تۇسىنىكتى جايت. الايدا، قىلمىسكەرلەردىڭ كوزدەگەنى باسقا ەدى. ولار بەيبىت شەرۋدى جاپپاي تارتىپسىزدىككە اينالدىرعىسى كەلدى. الدىن-الا ازىرلەگەن ارانداتۋشىلار، بۇزاقىلار، ءتىپتى قاراقشىلاردى پايدالاندى.  سونىڭ كەسىرىنەن الماتىداعى جاعداي كۇرت ناشارلادى، ءتىپتى، باقىلاۋدان شىقتى. قىلمىسكەرلەر اكىمشىلىك عيماراتتاردى باسىپ الدى. كوشەلەردى جاۋىپ، جولىندا كەزدەسكەننىڭ ءبارىن قيراتتى، تونادى. قىسقاسى، ويلارىنا نە كەلسە، سونى ىستەدى. بىراق، قانداي جاعداي بولسىن، ازاماتتارىمىز، ەڭ باستىسى، الماتىنىڭ اسقاق رۋحىن قۇلاتقان جوق. قالا تۇرعىندارى جۇدىرىقتاي جۇمىلدى، سۇيىكتى قالاسىن قورعاپ قالۋ ءۇشىن بىرىكتى. ارينە، سودىرلاردىڭ مۇندايدى كۇتپەگەنى ايدان انىق. ەلىمىزدىڭ التىن بەسىگى – الماتىنى قيراتىپ جاتقانى وسى قالانىڭ پەرزەنتى رەتىندە مەنىڭ دە جانىما باتتى. دەگەنمەن ءدال سول ساتتە ابدىراپ، ۋاقىت ۇتتىرۋعا ەش قاقىمىز بولعان جوق. وندا ابدەن داندايسىپ كەتكەن قاراقشىلار قالامىزدى كۇل-تالقان ەتەر ەدى. ەل تاعدىرى سىنعا تۇسكەن جاۋاپتى ساتتە حالقىمىز مىزعىماس بىرلىگى مەن قايتپاس قايسارلىعىن تانىتتى. مەملەكەتتىگىمىزدى ساقتاپ قالۋ ءۇشىن ءبىز قانداي تاۋەكەلگە دە باراتىنىمىزدى ايقىن كورسەتتىك، – دەدى قاسىم-جومارت توقاەۆ.

سونىمەن قاتار پرەزيدەنت قىلمىسكەرلەردىڭ قولشوقپارى بولعان، ارانداپ قالعان جاندارعا كەشىرىممەن قاراۋ كەرەك دەگەن شەشىمگە كەلگەنىن ايتتى.

– مەن اۋىر قىلمىس جاساماعان وسىنداي  ازاماتتارعا كەشىرىممەن قاراعان ءجون دەپ شەشتىم. وسىعان وراي راقىمشىلىق تۋرالى زاڭ قابىلداندى. بۇل – ادامگەرشىلىك تۇرعىدان دۇرىس قادام. ويتكەنى كەشىرىم – ىزگىلىكتىڭ بەلگىسى. قاجەتتى زاڭدىق راسىمدەردەن كەيىن راقىمشىلىق جاسالعان ادامدار بوساتىلىپ، وتباسىنا ورالادى، – دەدى مەملەكەت باسشىسى.

پرەزيدەنت كەزدەسۋ سوڭىندا ەلىمىزدىڭ دامۋىنا ەرەن ەڭبەگىمەن ۇلەس قوسىپ جۇرگەن بىرقاتار الماتىلىق ازاماتتى مەملەكەتتىك ناگرادالارمەن ماراپاتتادى. اتاپ ايتقاندا، «قازاقستاننىڭ قالا قۇرىلىسشىلارى وداعى» قب پرەزيدەنتى ليۋبوۆ نىسانباەۆا «پاراسات» وردەنىمەن، «قالالىق كلينيكالىق بالالار جۇقپالى اۋرۋلار اۋرۋحاناسى» مكك دارىگەرى روزا دۇيسەنباەۆا «قۇرمەت» وردەنىمەن ناگرادتالدى. «ەرلىگى ءۇشىن» مەدالى الماتى قالاسى توتەنشە جاعدايلار دەپارتامەنتى ءورت ءسوندىرۋ جانە اۆاريالىق-قۇتقارۋ جۇمىستارى قىزمەتى № 6 مامانداندىرىلعان ءورت ءسوندىرۋ ءبولىمىنىڭ بولىمشە كومانديرى قايرات نۇرجاۋباەۆقا، «ەرەن ەڭبەگى ءۇشىن» مەدالى «Hyundai  Trans Auto» جشس ءوندىرىس باسشىسى سادىكجان مۋساروۆقا، «شاپاعات» مەدالى       «ق. ساتباەۆ اتىنداعى قازاق ۇلتتىق تەحنيكالىق زەرتتەۋ ۋنيۆەرسيتەتى» كەاق ماگيسترانتى ءادىلحان تولەپبەرگەنگە تابىستالدى.

پىكىرلەر