عىلىمي جوبالار سايىسىنداعى جاس زيالىلاردىڭ جەتىستىگى

3994
Adyrna.kz Telegram

«دارىن» عىلىمي جوبالار سايىسىندا تالدىقورعان قالاسىنداعى نازارباەۆ زياتكەرلىك مەكتەبىنىڭ وقۋشىلارى مەديتسينالىق روبوت، سۋتەگى وندىرۋگە ارنالعان لۋنوحود، بەلگىلى جۋرناليست بەيسەن قۇرانبەكتىڭ تىلدىك ەرەكشەلىكتەرى، ايگىلى لەپسين شەگە زاۋىتىنىڭ تاريحى، قارجىلىق ساۋاتتىلىق ساباقتار زەرتتەۋلەرىن پاش ەتتى.

استانا مەن الماتى قالالارىندا ەلىمىزدىڭ بارلىق نازارباەۆ زياتكەرلىك مەكتەپتەرىنەن 300-دەن استام وقۋشى اقپاراتتىق جۇيەلەر، عىلىم مەن تەحنولوگيالار، قولدانبالى ماتەماتيكا، قازاقستاننىڭ تاريحي ەسكەرتكىشتەرىن زەرتتەۋ جانە قورشاعان ورتانى قورعاۋ سالالارىندا جۇزدەگەن جوبالارىن ۇسىندى.

10-سىنىپ وقۋشىسى اليكا اقىلبەكوۆا مەن 9-سىنىپ وقۋشىسى ديانا حاسيموۆا «جەر جانە عارىش تۋرالى عىلىم» بولىمىندە «يلون ماسك» جوباسىن تانىستىردى. جاس ونەرتاپقىشتار عارىشتا بالاما وتىن كوزى رەتىندە سۋتەگىن الۋعا قابىلەتتى روبوت جاساپ شىعاردى.

اي مەن مارستا قالدىق توپىراق رەگوليت دەپ اتالادى، رەگوليتتە كوپ مولشەرىندە مۇزدى تابۋعا بولادى. ءبىزدىڭ اۆتونومدى لۋنوحود رەگوليتتەن ەلەكتروليز ارقىلى سۋتەگىن الۋعا قابىلەتتى. وسىلايشا، اي جاقسى وتىن كوزىنە اينالا الادى دەپ ايتا الامىز، - دەيدى جوبانى ازىرلەۋشىلەردىڭ ءبىرى ديانا حاسيموۆا.

جوبا جەلىلىك بايقاۋدا بارلىق NIS-ءدىڭ اراسىندا 1 ورىندى جەڭىپ الدى.

روبوت جاساۋشىلار ەركەجان ۇمبەتباەۆا مەن ۆيكتور كاحنونىڭ «Med-BOT» مەديتسينالىق روبوتى دا وزىندىك ەرەكشەلىگىمەن قازىلار القاسىن باۋراپ الدى. ەلىمىزدىڭ بارلىق مەديتسينالىق مەكەمەلەرىندەگى كادىمگى مەدبيكەلەردىڭ ورنىنا روبوتتار ءسىزدى قارسى الاتىنىن ەلەستەتىپ كورىڭىزشى. پاندەميادان كەيىن الەۋمەتتىك باعدارلانعان ءموبيلدى روبوتتار مەدبيكەلەردىڭ وتكىر جەتىسپەۋشىلىگىن شەشۋدىڭ ىقتيمال شەشىمى رەتىندە قاراستىرىلادى. سونىمەن، بۇل «مەد-بوت» مەدبيكەگە، دارىگەرلىك كابينەتتەرگە، سونداي-اق قارتتار ۇيىندە، ساناتوريلەردە جانە پانسيوناتتاردا كومەكشى بولا الادى.

جوبا «ەكونوميكالىق ءوسۋدىڭ نەگىزگى بۋىنى رەتىندە عىلىمي-تەحنيكالىق پروگرەسس» باعىتى بويىنشا ءىى ورىنعا يە بولدى.

قازاق ءتىلى سەكتسياسىندا داگمارا ەرتاناتوۆا مەن جانىبەك كەنجەبەك قىزىقتى زەرتتەۋ جۇرگىزدى. زياتكەرلەر بەلگىلى جۋرناليست بەيسەن قۇرانبەكتىڭ تىلدىك ەرەكشەلىكتەرىن انىقتادى. زەرتتەۋدىڭ نەگىزگى نىسانى «ايتۋعا وڭاي» توك-شوۋىنىڭ شىعارىلىمدارى بولدى. سونداي-اق، جۋرناليست بەيسەن قۇرانبەكتىڭ كاسىبي تىلىندەگى سوزدەردىڭ قولدانىلۋىنا ەرەكشە كوڭىل ءبولىندى.

وسى جوبا بارىسىندا ب.قۇرانبەك ەفيرلەرىنىڭ ءتىلى تەك ءبىر باعدارلاما نەگىزىندە زەرتتەۋ جۇرگىزىلدى. ەفيردەگى تەلەجۋرناليست سۇحباتىنا كەشەندى تالداۋ ۇلگىسى جاسالدى، بەيسەن قۇرانبەك ءتىلىنىڭ شاعىن سوزدىگى جاساقتالدى، - دەيدى جاس زەرتتەۋشىلەر.

جوبا II ورىنعا يە بولدى.

لەپسينسكي اپپاراتتىق شەگە زاۋىتىنىڭ تاريحىن ايسانا ەڭسەباەۆا، ىڭكار قۇرمانباەۆا زەرتتەدى. وقۋشىلار بۇل زاۋىتتىڭ ۇلى وتان سوعىسى جىلدارىنداعى بۇكىلوداقتىق ماڭىزىن سول جەردە ەڭبەك ەتكەن كۋاگەرلەردىڭ – سوعىس بالالارىنىڭ سوزدەرىنەن بىلە الدى.

سول ءبىر شالعاي زامانداردا ءوز ەڭبەگىمەن جەڭىستى جاقىنداتقان قايسار اپا-اتالارىمەن كەزدەسۋ ءبىز ءۇشىن ۇلكەن مارتەبە. بۇل زاۋىت بالالاردىڭ ەڭبەگىمەن سالىنعان ەكەن. سودان كەيىن زاۋىت قۇرىلعاننان كەيىن جاس جۇمىسشىلار ستانوكتارعا تۇرىپ، شەگە، اۆتوكولىكتەرگە شىنجىر، تسيستەرنالارعا ويۋ شايبالار، ساۋدا سىمدارىن شىعارىپتى - دەيدى ىڭكار قۇرماباەۆا ءوز زەرتەۋىندە.

تىل ارداگەرلەرى، سوعىس پەرزەنتتەرى – حاينىش ساندىباەۆا، قاديشا نۇراحمەتوۆا، ماحامباي بەكقاليەۆ، نيكولاي دولنيكوۆ، تورعىن يمانبەكوۆا، ورال داۋلەتكەلدينوۆا، ەمەن احمەتوۆتەردىڭ اڭگىمەلەرى مەن ەستەلىكتەرى ەشكىمدى بەي-جاي قالدىرعان جوق. جوبا «ولكەتانۋ» سەكتسياسى بويىنشا ءىىى ورىنعا يە بولدى.

«ەكونوميكا» بولىمىندە ماكسيم ءسۋريننىڭ «پاندەميا كەزىندەگى ەكونوميكالىق داعدارىستى شەشۋگە اقشا-نەسيەلىك رەتتەۋدىڭ اسەرى» جوباسى ۇسىنىلدى. ماكسيم ءوز زەرتتەۋلەرىندە جاھاندىق پاندەميا قازاقستان ەكونوميكاسىنا قالاي اسەر ەتكەنىن كورسەتتى. جوبا اۆتورىنىڭ ايتۋىنشا، جينالعان دەرەكتەر كەيبىر ازاماتتاردىڭ ەلدەگى قازىرگى ەكونوميكالىق جاعدايدى تۇسىنبەيتىنىن كورسەتتى. حالىقتىڭ قارجىلىق ساۋاتتىلىعىن ارتتىرۋ ءۇشىن ماكسيم تەگىن ساباقتارى بار ونلاين ۆەب-سايت قۇردى.

ەكونوميكالىق جوبا دا ءۇشىنشى ورىندى يەلەندى.

 

پىكىرلەر