"مەنىڭ حالقىم مەنەن دە بيىك”

6847
Adyrna.kz Telegram

استانا تورىندە حالقىمىزدىڭ ءبىرتۋار پەرزەنتى، تۇڭعىش اكادەميگى قانىش ساتباەۆتىڭ ەسكەرتكىشى اشىلدى. بىلتىر ەسكەرتكىش اشىلدى. ەڭسەلى ەسكەرتكىشتىڭ اكادەميك ەسىمىمەن اتالاتىن كوشەنىڭ بويىنا، "قازاقستان" سپورت كەشەنى الدىنا، عىلىم مەن ءبىلىم ورداسى — ل.ن.گۋميلەۆ اتىنداعى ەۋرازيا ۇلتتىق ۋنيۆەرسيتەتى جانىنا قويىلۋىندا سيمۆولدىق ءمان بار. قازاق ەلىن الەمگە تانىتقان كورنەكتى عالىم ەسكەرتكىشىنىڭ كەشەنى پاندەميا سالدارىنان اياقتالماي قالىپتى. سول يگى جۇمىستىڭ ورايلى ءبىتۋ ءساتى بۇگىن تۋدى.

قانىش ساتباەۆتىڭ جانە ونىڭ تاريحي تۇلعاسىنا بيىك باعا بەرگەن مۇحتار اۋەزوۆ، الكەي مارعۇلان، شاپىق شوكين، نۇرتاس وڭداسىنوۆ، ەۆنەي بوكەتوۆ، ومىربەك جولداسبەكوۆ، كاكىمبەك سالىقوۆ، مەدەۋ سارسەكە، نەسىپبەك ايتۇلىنىڭ ءسوزى جازىلعان گرانيت تاستاردىڭ اشىلۋ سالتاناتى بولدى.

القالى جيىنعا مەملەكەت، قوعام قايراتكەرلەرى، زيالى قاۋىم وكىلدەرى، قر عىلىم جانە جوعارى ءبىلىم ءمينيسترىنىڭ ورىنباسارى ق.ەرعاليەۆ، ءبىلىم جانە عىلىم ءمينيسترى بولعان كەزىندە قانىش ساتباەۆتىڭ تۋعان كۇنىن "عىلىم كۇنى" ەتىپ بەكىتكەن ب.جۇماعۇلوۆ باستاعان قر پارلامەنتى سەناتىنىڭ دەپۋتاتتارى، استانا قالالىق ءماسليحاتىنىڭ حاتشىسى ە.كاناليموۆ، ل.ن.گۋميلەۆ اتىنداعى ەۋرازيا ۇلتتىق ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ رەكتورى ە.سىدىقوۆ، قانىش ساتباەۆ ۇرپاعى، استاناداعى ق.ساتپاەۆ اتىنداعى № 61 ورتا مەكتەپتىڭ وقۋشىلارى مەن مۇعالىمدەرى، ۋنيۆەرسيتەتىمىزدىڭ ستۋدەنتتەرى، وقىتۋشى-پروفەسسورلارى قاتىستى.

الاش پەن قانىشتى ءبولىپ قاراي المايمىز. ساتباەۆتار اۋلەتى الاش قوزعالىسىن قولداعان، وتىزىنشى جىلدارداعى قىزىل قىرعىندا قۋعىن-سۇرگىن كورگەن. الاش كوسەمى ءاليحان بوكەيحاننىڭ بالاسى ۇگەدەيمەن (سەرگەي) قانىش ساتباەۆ قارساقباي كەن ورنىن بىرگە اشقان. حالىق جاۋىنىڭ بالاسى دەپ ۇگەدەي ءاليحانۇلى قازاق جەرىنەن شەتتەتىلىپ، قۋعىن كورىپ، سىبىردەگى حاكاسيا توپىراعىندا قۇسادان قايتىس بولدى. زۇلمات جىلدارى قانىشتىڭ ءوزى دە وققا ۇشۋى مۇمكىن ەدى. قازاقتىڭ باعىنا عۇلاما عالىم امان قالدى. اتىلىپ كەتكەن الاش ارىستارىنىڭ اماناتىن ابىرويمەن ارقالادى. ءاليحان بوكەيحان، احمەت بايتۇرسىنۇلى، حالەل دوسمۇحامەدۇلى، مىرجاقىپ دۋلاتۇلى، ەلدەس ومارۇلى، ءنازىر تورەقۇلۇلى، مولداعالي جولدىبايۇلى، ءماننان تۇرعانبايۇلى باستاعان الاش ارىستارى رەسپۋبليكا استاناسى ورىنبوردا 1924 جىلى قازاق ءبىلىمپازدارىنىڭ تۇڭعىش سيەزىن وتكىزگەن ەدى. الماعايىپ زامان ورناماعاندا، سول جيىننان كەيىن قازاق ەلىندە عىلىم ورداسى ەرتە اشىلار ەدى. عىلىمي جيىنعا قاتىسقان تۇلعالاردىڭ بارلىعى دەرلىك رەپرەسسياعا ۇشىرادى. الاش قايراتكەرلەرى تىلەگەن عىلىم اكادەمياسى 1946 جىلى قۇرىلدى. ونى ۇيىمداستىرعان الاش بوزداقتارىنىڭ كوزىن كورگەن، ءىزىن جالعاعان، اماناتىن ارقالاعان قانىش ساتباەۆ ەدى. وسىلايشا، ول — قازاق حالقىنىڭ تۇڭعىش اكادەميگى اتاندى. جەكە باسقا تابىنۋ كەزىندە ايدالىپ كەتكەن ارىستار اقتالىپ جاتقان ەلۋىنشى جىلداردىڭ سوڭىندا شىعارمالارىن جارىققا شىعارۋعا جاردەمىن ايامادى. 1965 جىلى قوشكە كەمەڭگەرۇلىنىڭ "التىن ساقينا" كىتابىنىڭ 10 مىڭ دانامەن "جازۋشى" باسپاسىنان شىعۋىنا قانىش ساتباەۆ تاپسىرما بەرگەن ەكەن. ونى بىزگە قوشكەنىڭ جارى گۇلسىم اجەمىز ايتىپ كەتتى. اۋلەتتىك مۇراعاتتا تاريحي شىندىقتى ايعاقتايتىن قۇجاتتار، حاتتار ساقتالعان.

حالىقارالىق ق.ساتباەۆ قورىنىڭ قامقورشىلار كەڭەسىنىڭ توراعاسى، قر پارلامەنتى سەناتىنىڭ دەپۋتاتى، حيميا عىلىمدارىنىڭ دوكتورى، اكادەميك التىنبەك نۇحۇلىنىڭ باستاماسىمەن جانە ۇيىمداستىرۋىمەن جۇزەگە اسقان بۇگىنگى يگىلىكتى شارادا الاشتانۋشى ارىپتەس اعامىز، ل.ن.گۋميلەۆ اتىنداعى ەۋرازيا ۇلتتىق ۋنيۆەرسيتەتى قازاق ادەبيەتى كافەدراسىنىڭ پروفەسسورى ساعىمباي جۇماعۇل ەكەۋىمىز قانىش ساتباەۆ توسبەلگىسىمەن ماراپاتتالدىق. الاشتانۋ سالاسىندا اتقارىپ جاتقان ازدى-كوپتى ەڭبەگىمىزدى ەلەگەن التىنبەك نۇحۇلىنا العىس ايتامىز. قانىش اتالارىمىزدىڭ ەلگە رياسىز قىزمەت ىستەگەن تاعىلىمدى جولى سانالى ۇرپاق بويىندا جالعاسا بەرسىن.

قايىربەك كەمەڭگەر

پىكىرلەر