«ادىلدىك جولى» رەسپۋبليكالىق قوعامدىق بىرلەستىگى قر سىبايلاس جەمقورلىققا قارسى اگەنتتىگىمەن بىرلەسىپ 2022 جىلعى 15 تامىزدا رەسپۋبليكا بويىنشا «ادىلدىكتى تالاپ ەت!» اتتى اۋقىمدى ناۋقانىن باستايدى. وعان قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ كەز-كەلگەن ازاماتى قاتىسا الادى.
ناۋقاننىڭ باستى ماقساتى – قوعام اراسىندا جەمقورلىققا توزىمسىزدىك ورتاسىن قالىپتاستىرىپ، بۇل ۇردىسكە ەل ازاماتتارىن بارىنشا جۇمىلدىرۋ. اتالمىش ءىس-شارا جەمقورلىقتىڭ بولۋى نەمەسە ورىن الۋى مۇمكىن دەگەن، قوعامدى الاڭداتاتىن ماسەلەلەردىڭ كەڭ اۋقىمىن كەزەڭ-كەزەڭىمەن قامتيتىن بولادى.
ءبىرىنشى كەزەڭدە اۆتوجول سالاسىنداعى ماسەلەلەرگە توقتالىپ، جولداردى سالۋ، جوندەۋ جانە كۇتىپ ۇستاۋ بارىسىنداعى جەمقورلىق تاۋەكەلدەرىن انىقتاۋعا نازار اۋدارىلادى.
2022 جىلعى 14 شىلدەدە ۇكىمەتتىڭ كەڭەيتىلگەن وتىرىسىندا مەملەكەت باسشىسى ق-ج.ك.توقاەۆ جول سالۋ سالاسىندا سىبايلاس جەمقورلىققا بەيىمدىلىك كورسەتكىشىنىڭ جوعارى ەكەنىن اتاپ ءوتىپ، ەلىمىزدە جول سالۋ بارىسىندا 10 جىل ىشىندە بولعان بۇزۋشىلىقتاردى مۇقيات تەكسەرۋدى تاپسىرعان. «ەلىمىزدىڭ جولدارى ناشار ەكەنى جانە جول قۇرىلىسى سالاسىن جەمقورلىق جايلاعانى ەشكىمگە جاسىرىن ەمەس. جالپى، بۇل سالادا قوردالانعان ماسەلە كوپ... جولدىڭ ناشار ساپاسىنا قاتىسى بار بارلىق كىنالىلەردى زاڭعا سايكەس جاۋاپكەرشىلىككە تارتۋ قاجەت»، - دەدى مەملەكەت باسشىسى.
قازاقستاندا بۇل سالا سىننان كوز اشپاي جاتقانى انىق. ساپاسىز جولدار – جول-كولىك اپاتتارىندا تالاي ادامداردىڭ قايتىس بولىپ، جاراقات الۋلارىنىڭ سەبەبى بولىپ تابىلادى. 2021 جىلى اۆتوجول سالاسىنا 500 ملرد.تگ. شاماسىندا قارجى بولىنگەن. سونىمەن قاتار، وسى جىلى 14 000 جول-كولىك اپاتى تىركەلىپ، وندا 2000-نان اسا ادام قازا بولىپ، 18 000 ادام جاراقاتتانعان. بۇل دەگەنىمىز – 20 000 بۇزىلعان تاعدىرلار! جول ساپاسىنىڭ بۇل جاعدايعا قاتىسى بار ەكەنىن انىق.
ساپاسىز جولدار – ادامداردىڭ ومىرىنە قاۋىپ توندىرەتىن جول اپاتتارىنىڭ، تاسىمالمەن اينالىساتىن بيزنەس-قاۋىمداستىعىنىڭ وزەكتى پروبلەماسى بولىپ وتىر. جالپى، ترانسپورت جۇيەسى – ۇلتتىق ەكونوميكا ءۇشىن ماڭىزدى دەپ سانالاتىن ەلىمىزدىڭ ينفراقۇرىلىمى. ءباف عالامدىق باسەكەگە قابىلەتتىلىك يندەكسىنىڭ كورسەتكىشىنە سايكەس جول ساپاسى جونىنەن ءبىزدىڭ ەل 138 ورىننىڭ 108-ءشى ورنىندا ورنالاسقان.
بيىل 11 مىڭنان استام شاقىرىم جولعا ءارتۇرلى جوندەۋ جۇمىستارى جۇرگىزىلەدى. بۇعان 600 ميلليارد تەڭگەدەن استام قارجى ءبولىندى. ال، جول جوندەۋگە بولىنگەن قاراجاتتىڭ 44 پايىزىنا مەملەكەتتىك ساتىپ الۋ قورىتىندىسى جاسالعان جوق. اۆتوجولداردى سالۋ جوبالارىنىڭ بارلىق كەزەڭدەرى جەمقورلىق تاۋەكەلدەرىنە بەيىم. تەك مەملەكەت پەن ازاماتتاردىڭ بىرلەسكەن كۇشىمەن عانا، قوعامدى بارىنشا جەمقورلىققا قارسى كۇرەستە جۇمىلدىرا وتىرا، بۇل زۇلىمدىققا توتەپ بەرە الامىز.
ازاماتتار ناۋقانعا Adildik.kz ۆەب-سايتى ارقىلى قوسىلىپ، 1463 Call center بويىنشا قازاقستان اۆتوجولدارىن سالۋ، جوندەۋ جانە كۇتىپ ۇستاۋ سالاسىنداعى جەمقورلىق تۋرالى اقپاراتتى 15 تامىزدان باستاپ حابارلاي الادى.
كەلىپ تۇسكەن بارلىق اقپارات قالىڭ جۇرتشىلىقتى جۇمىلدىرا وتىرا، جەرگىلىكتى جانە رەسپۋبليكالىق «ادىلدىك كەڭەسى» اتتى كەڭەستەرىندە تالقىلانادى. سونىمەن قاتار، سالالىق ءنورماتيۆتى-قۇقىقتىق اكتىلەردى جەتىلدىرۋ ماقساتىندا جانە ۋاكىلەتتى ورگاندارعا سىندارلى ۇسىنىستار ۇسىنىلاتىن بولادى.
ناۋقاننىڭ قورىتىندىسى، سونىمەن قاتار بىرلەستىك قىزمەتىنىڭ ناتيجەسى بيىلعى جىلدىڭ اياعىندا وتەتىن جەمقورلىققا قارسى فورۋمدا جاريالانىپ، ناۋقانعا بەلسەندى قاتىسقان ازاماتتار «ادىلدىك جاۋىنگەرى» مارتەبەسىنە يە بولادى.
بەي-جاي قارامايتىن بارلىق ازاماتتاردى اتالمىش ناۋقانعا قوسىلىپ، ەلىمىزدى تولىققاندى دامىتۋعا جول بەرمەي جاتقان، جەمقورلاردىڭ «ارقاسىندا» جەمقورلىقتى قابىلداۋ يندەكسىنە سايكەس 180 دۇنيەجۇزى ەلدەرى اراسىنداعى 102 ورىندى ۇستاتىپ وتىرعان جەمقورلارعا قارسى كۇرەستە بەلسەندىلىك تانىتۋعا شاقىرامىز.
جەمقورلىقتى بىرگە جەڭەيىك!
ادىلدىكتىڭ جاۋى – بەيقامدىق!
بەيقام بولما، ادىلدىكتى تالاپ ەت!
انىقتاما. جوعارىدا كورسەتىلگەن شارانىڭ ۇيىمداستىرۋشىسى –
قر پرەزيدەنتى ق-ج.ك. توقاەۆتىڭ سايلاۋالدى باعدارلاماسىنىڭ «ادىلدىك» اتتى ەكىنشى باعىتىن قولداۋ ماقساتىندا 2020 جىلعى 18 قاراشادا قۇرىلعان «ادىلدىك جولى» رەسپۋبليكالىق قوعامدىق بىرلەستىگى. از ۋاقىت ىشىندە ۇيىم سىبايلاس جەمقورلىققا جانە ونىڭ بارلىق كورىنىستەرىنە قارسى كۇرەستە جاقسى ناتيجە كورسەتە الدى.
وسىلايشا، بىرلەستىك جىل باسىنان بەرى 22 مىڭنان استام ازاماتقا زاڭگەرلىك كەڭەس بەرىپ، مەملەكەتتىك ساتىپ الۋلار مونيتورينگى اياسىندا 1000-عا جۋىق باعانى كوتەرۋ فاكتىلەرى مەن 20 ملرد تەڭگە سومانى قۇرايتىن زاڭ بۇزۋشىلىقتاردى انىقتادى. وسى جانە وزگە دە فاكتىلەر بويىنشا 300-دەن استام مەملەكەتتىك ورگان باسشىلارى مەن باسقا دا تۇلعالارعا جالپى سوماسى 67 ميلليون تەڭگە ايىپپۇل سالىنىپ، 21 قىلمىستىق ءىس قوزعالدى.
ولاردىڭ تەڭ جارتىسى مەملەكەتتىك قىزمەتكەرلەر نەمەسە ولارعا تەڭەستىرىلگەن تۇلعالاردىڭ كاسىپكەرلىك قىزمەتپەن اينالىسقان.
مىسالى، اقتوبە قالاسىنداعى ءبىر سپورت مەكتەپ ديرەكتورىنىڭ ورىنباسارى ءوز قىزمەتىمەن قاتار جەكە كاسىپكەر رەتىندە مەملەكەتتىك ساتىپ الۋلارمەن اينالىسىپ، باسقا سپورت مەكتەپتەرى مەن ءبىلىم بەرۋ ۇيىمدارىنا دا قىزمەت كورسەتىپ وتىرعان. وعان 428 820 تەڭگە كولەمىندە ايىپپۇل سالىنىپ، سونداي-اق، مەملەكەت پايداسىنا دەپ ونىڭ زاڭسىز 15 901 780 تەڭگە كىرىسى تاركىلەندى.
بىرلەستىك «ArtSport.kz» جوباسى اياسىندا جەمقورلىق فاكتىلەرىن ءبىرىنشى بولىپ انىقتادى. ماسەلەن، جان باسىنا بەلگىلەنگەن مەملەكەتتىك شىعارماشىلىق تاپسىرىس 28 ملرد. تەڭگە قۇراسا، تەك شىمكەنت قالاسىنىڭ وزىندە 1704 ۆاۋچەر يەگەرلەرىنىڭ اراسىنان 547 بۇزۋشىلىقتار انىقتالدى، ياعني ءار 3-ءشى بالا ۇيىرمەگە قاتىسپاعان.
