بۇگىن ازەربايجان پرەزيدەنتى يلحام اليەۆتىڭ قازاقستانعا مەملەكەتتىك ساپارى ءوتتى. بۇل ساپار ەكى ەل اراسىنداعى ءوزارا سەنىم مەن ستراتەگيالىق سەرىكتەستىكتى جاڭا دەڭگەيگە كوتەردى.
كەزدەسۋ بارىسىندا تاراپتار ەكونوميكالىق، كولىك-لوگيستيكا، تسيفرلاندىرۋ، وتىن-ەنەرگەتيكا كەشەنى، سونداي-اق مادەني-گۋمانيترالىق سالالارداعى ىنتىماقتاستىق ماسەلەلەرىن قاراستىردى.
اتالعان ساپاردىڭ ماڭىزدىلىعى تۋرالى ازەربايجاندىق ساياساتتانۋشى فارحات مامەدوۆ ءوز پىكىرىمەن ءبولىستى.
- فارحاد مىرزا، بۇل ساپاردىڭ مارتەبەسى مەن ماڭىزى تۋرالى ايتىپ وتسەڭىز.
- ەڭ الدىمەن، بۇل – مەملەكەتتىك ساپار ەكەنىن اتاپ وتكەن ءجون. ساپارلاردىڭ جىكتەلۋىندە بۇل – ەڭ جوعارى دەڭگەي. مەملەكەت باسشىلارىنىڭ ساپارلارى ءداستۇرلى تۇردە ەكى جىلدا ءبىر رەت ءوزارا مەملەكەتتىك سيپاتتا وتكىزىلەدى. ادەتتە وسىنداي مەملەكەتتىك ساپارلار اياسىندا قول قويۋعا ارنالعان قۇجاتتار دايىندالادى جانە اۋقىمدى جوبالار كەلىسىمگە كەلەدى. ياعني ءدال وسىنداي ساپارلار بارىسىندا ماڭىزدى كەلىسىمدەر ۇيلەستىرىلىپ، بەكىتىلەدى. سوندىقتان بۇل جولى دا ەكىجاقتى ماڭىزدى قۇجاتتارعا قول قويىلدى. ساپار كەزىندە قازاقستان مەن ازەربايجان اراسىنداعى ىنتىماقتاستىقتى كەڭەيتىپ، تەرەڭدەتۋگە باعىتتالعان ەكونوميكالىق، گۋمانيتارلىق، الەۋمەتتىك-ەكونوميكالىق جانە قاۋىپسىزدىك سالالارى بويىنشا دا جاڭا كەلىسىمدەرگە قول قويىلدى.
- مەملەكەتتىك ساپار اياسىندا ناقتى قانداي ناتيجەلەرگە قول جەتكىزىلدى دەپ ويلايسىز؟
- ەڭ الدىمەن، بۇل ساپار اياسىندا قاسىم-جومارت توقاەۆ پەن يلحام اليەۆتىڭ توراعالىعىمەن قازاقستان مەن ازەربايجاننىڭ جوعارى مەملەكەتارالىق كەڭەسىنىڭ ەكىنشى وتىرىسى ءوتتى. وندا ىنتىماقتاستىقتىڭ بارلىق سالالارى تالقىلاندى. سالاعا جاۋاپتى مەملەكەتتىك قۇرىلىمدار اتقارىلعان جۇمىستار تۋرالى ەسەپ بەرىپ، الداعى جوسپارلار جونىندە بايانداما جاسادى. بۇل وتە ماڭىزدى جيىن، سەبەبى مەملەكەت باسشىلارى وسى ەسەپتەردى تىڭداپ، ءتيىستى تاپسىرمالار بەردى.
سوڭعى ءۇش جىلدا قازاقستان مەن ازەربايجان اراسىنداعى تاۋار اينالىمى ۇنەمى ءوسىپ كەلەدى. قازىر ول شامامەن جارتى ميلليارد دوللارعا جەتتى، بىراق بۇل كورسەتكىشتى ارتتىرۋعا زور الەۋەت بار. سونىمەن قاتار بىرقاتار ماسەلەلەر بار، ولاردى كەلىسىپ شەشۋ قاجەت، ەڭ الدىمەن بۇل – كاسپي تەڭىزىنىڭ تارتىلۋى. كاسپي جاعالاۋىندا بەس مەملەكەت بار، سونىڭ ەكەۋى – قازاقستان مەن ازەربايجان – بۇل ماسەلە بويىنشا ۇقساس ۇستانىمعا يە. ەكى ەلدىڭ پرەزيدەنتتەرى دە بۇل پروبلەمانى بۇۇ باس اسسامبلەياسىنداعى سوزدەرىندە اتاپ وتكەن بولاتىن.
-ترانسوڭىرلىك جوبالار، سونىڭ ىشىندە ترانسكاسپي ءدالىزى مەن جاسىل ەنەرگيا باعىتىنداعى باستامالار تۋرالى نە ايتار ەدىڭىز؟
- سوڭعى جىلدارى ءدال وسى باعىتتار ستراتەگيالىق ماڭىزعا يە بولدى. قازاقستان، ازەربايجان جانە وزبەكستان كاسپي تەڭىزىنىڭ تۇبىمەن جاسىل ەنەرگيانى ەكسپورتتاۋ جانە ءتيىستى كابەل توسەۋ تۋرالى مەموراندۋمدارعا قول قويدى. بۇل جوبالار ءىس جۇزىندە باستالىپ كەتكەن جانە كەلەسى جىلدىڭ سوڭىنا دەيىن اياقتالۋى ءتيىس.
جۇك تاسىمالى كولەمىن ارتتىرۋ دا ترانسكاسپي باعىتى بويىنشا جوسپارلانعان جوبالاردى جۇزەگە اسىرۋدىڭ باستى بولىگى بولىپ وتىر. مۇنداي باستامالار تەك ەكونوميكالىق ەمەس، ەكولوگيالىق جانە تەحنولوگيالىق تۇرعىدان دا ماڭىزدى.
