Bügın Äzerbaijan prezidentı İlham Älievtıŋ Qazaqstanǧa memlekettık sapary öttı. Būl sapar ekı el arasyndaǧy özara senım men strategiialyq serıktestıktı jaŋa deŋgeige köterdı.
Kezdesu barysynda taraptar ekonomikalyq, kölık-logistika, sifrlandyru, otyn-energetika keşenı, sondai-aq mädeni-gumanitralyq salalardaǧy yntymaqtastyq mäselelerın qarastyrdy.
Atalǧan sapardyŋ maŋyzdylyǧy turaly äzerbaijandyq saiasattanuşy Farhat Mamedov öz pıkırımen bölıstı.
- Farhad myrza, būl sapardyŋ märtebesı men maŋyzy turaly aityp ötseŋız.
- Eŋ aldymen, būl – memlekettık sapar ekenın atap ötken jön. Saparlardyŋ jıkteluınde būl – eŋ joǧary deŋgei. Memleket basşylarynyŋ saparlary dästürlı türde ekı jylda bır ret özara memlekettık sipatta ötkızıledı. Ädette osyndai memlekettık saparlar aiasynda qol qoiuǧa arnalǧan qūjattar daiyndalady jäne auqymdy jobalar kelısımge keledı. Iаǧni däl osyndai saparlar barysynda maŋyzdy kelısımder üilestırılıp, bekıtıledı. Sondyqtan būl joly da ekıjaqty maŋyzdy qūjattarǧa qol qoiyldy. Sapar kezınde Qazaqstan men Äzerbaijan arasyndaǧy yntymaqtastyqty keŋeitıp, tereŋdetuge baǧyttalǧan ekonomikalyq, gumanitarlyq, äleumettık-ekonomikalyq jäne qauıpsızdık salalary boiynşa da jaŋa kelısımderge qol qoiyldy.
- Memlekettık sapar aiasynda naqty qandai nätijelerge qol jetkızıldı dep oilaisyz?
- Eŋ aldymen, būl sapar aiasynda Qasym-Jomart Toqaev pen İlham Älievtıŋ töraǧalyǧymen Qazaqstan men Äzerbaijannyŋ Joǧary memleketaralyq keŋesınıŋ ekınşı otyrysy öttı. Onda yntymaqtastyqtyŋ barlyq salalary talqylandy. Salaǧa jauapty memlekettık qūrylymdar atqarylǧan jūmystar turaly esep berıp, aldaǧy josparlar jönınde baiandama jasady. Būl öte maŋyzdy jiyn, sebebı memleket basşylary osy esepterdı tyŋdap, tiıstı tapsyrmalar berdı.
Soŋǧy üş jylda Qazaqstan men Äzerbaijan arasyndaǧy tauar ainalymy ünemı ösıp keledı. Qazır ol şamamen jarty milliard dollarǧa jettı, bıraq būl körsetkıştı arttyruǧa zor äleuet bar. Sonymen qatar bırqatar mäseleler bar, olardy kelısıp şeşu qajet, eŋ aldymen būl – Kaspii teŋızınıŋ tartyluy. Kaspii jaǧalauynda bes memleket bar, sonyŋ ekeuı – Qazaqstan men Äzerbaijan – būl mäsele boiynşa ūqsas ūstanymǧa ie. Ekı eldıŋ prezidentterı de būl problemany BŪŪ Bas Assambleiasyndaǧy sözderınde atap ötken bolatyn.
-Transöŋırlık jobalar, sonyŋ ışınde Transkaspii dälızı men jasyl energiia baǧytyndaǧy bastamalar turaly ne aitar edıŋız?
- Soŋǧy jyldary däl osy baǧyttar strategiialyq maŋyzǧa ie boldy. Qazaqstan, Äzerbaijan jäne Özbekstan Kaspii teŋızınıŋ tübımen jasyl energiiany eksporttau jäne tiıstı kabel töseu turaly memorandumdarǧa qol qoidy. Būl jobalar ıs jüzınde bastalyp ketken jäne kelesı jyldyŋ soŋyna deiın aiaqtaluy tiıs.
Jük tasymaly kölemın arttyru da Transkaspii baǧyty boiynşa josparlanǧan jobalardy jüzege asyrudyŋ basty bölıgı bolyp otyr. Mūndai bastamalar tek ekonomikalyq emes, ekologiialyq jäne tehnologiialyq tūrǧydan da maŋyzdy.
