15 مامىر 2018 جىل، سەيسەنبى كۇنى ەۋروپا پارلامەنتىنىڭ ادام قۇقىقتارىن قورعاۋ جونىندەگى كوميتەتىنىڭ بريۋسسەل قالاسىنداعى ورتالىعىندا قىتايدىڭ شىڭجاڭ ايماعىنداعى قازاقتاردىڭ جاپپاي قۋدالانۋ ماسەلەلەرى بويىنشا كەڭ كولەمدە جينالىس ءوتتى.
كوميتەت توراعاسى Pier Antonio PANZERI مىرزانىڭ ءوزى باسقارعان بۇل كەزدەسۋگە پارلامەنت مۇشەلەرى، حالىقارالىق ادام قۇقىقتارىن قورعاۋ ۇيىمدارىنىڭ وكىلدەرى، پارلامەنتتىڭ كەڭەسشىلەرى قاتىستى.
ادام قۇقىقتارىن قورعاۋ كوميتەتىنىڭ توراعاسى كوميتەت توراعاسى Pier Antonio PANZERI گە ءومىرحان التىن حات تاپسىرۋدا.
ءومىرحان التىننىڭ ءوتىنىشى بويىنشا، ءومىرحان التىننىڭ ءوزى دايىنداپ بەرگەن كەڭ كولەمدەگى مالىمەتتەرگە سۇيەنە وتىرىپ، حالىقارالىق ادام قۇقىقتارىن قورعاۋشى بىلىكتى مامان Ulrich DELIUS مىرزا قىتايداعى قازاقتاردىڭ قيىن جاعدايىن ەگجەي-تەگجەيلى باياندادى.
قىتاي قازاقتارىنىڭ ماسەلەسىن بايانداعان حالقارالىق ادام قۇقىقتارىن قورعاۋشى بىلىكتى مامان Ulrich DELIUS
بۇل رەتكى جينالىستىڭ مازمۇنى تۋرالى بەرىلگەن تۇسىنىكتەمەدەن كەيىن، العاشقىلاردىڭ ءبىرى بولىپ ءسوز العان Human Rights Watch حالىقارالىق ادام قۇقىقتارىن قورعاۋ ۇيىمدارىنىڭ ازيا ءبولىمىنىڭ باسشىسى Sophie RICHARDSON حانىم، سوڭعى ۋاقىتتا قىتاي ۇكىمەتى تاراپىنان شىڭجاڭ ايماعىنداعى قازاقتار مەن ۇيعىرلاردىڭ ادام سەنگىسىز تاسىلدەرمەن، قاتىگەزدىكپەن قۇقىقتارى تاپتالىپ جاتقاندىعىن باسا كورسەتتى.
Sophie RICHARDSON حانىم اسا كەش بولماي تۇرعاندا ەۋروپارلامەنت جانە باسقا حالىقارالىق ۇيىمدارعا بۇل زۇلىمدىقتى توقتاتۋ ءۇشىن قىتاي ۇكىمەتىنە قارسى ۇلكەن شارالاردى قولدانۋدى تالاپ ەتتى.
ەۋروپارلامەنتتىڭ ادام قۇقىقتارىن قورعاۋ كوميتەتىنىڭ شىڭجاڭ ماسەلەسىنە ارنالعان بۇل رەتكى جينالىسى ونداعى قازاقتاردىڭ دا ۇيعىرلارمەن قاتار ەرەكشە قىسىمدار مەن قۋدالاۋلارعا ۇشىراپ جاتقانى تۋرالى كولەمدى باياندامالارمەن ەرەكشەلەندى. قازاقتاردىڭ قىسىم كورگەن ماسەلەلەرىنە پارلامەنت مۇشەلەرى اراسىندا ۇلكەن قىزىعۋشىلىق تۋدىردى.
Delius مىرزانىڭ قىتاي قازاقتارى تۋرالى جاساعان بايانداماسىن، جينالىسقا قاتىسۋشىلار ەرەكشە ىقىلاسپەن تىڭدادى.
ودان كەيىن ءسوز العان وزگە پارلامەنت مۇشەلەرى، ماماندار مەن كەڭەسشىلەر دە قازاقتار تۋرالى ايتۋمەن بولدى. ءتىپتى ەۋروپارلامەنتىنىڭ ەڭ بەدەلدى ماماندارىنىڭ ءبىرى بولىپ سانالاتىن Abigail ALICE حانىم، تۇڭعىش رەت قىتاي ۇكىمەتىنەن شىڭجاڭداعى قازاقتارعا جاساپ وتىرعان قىسىمدارى مەن زورلىقتارى تۋرالى تالقىلانۋى بۇل رەتكى جينالىستىڭ ماڭىزدىلىعىنىڭ ەسەلەپ ارتا تۇسكەنىنە باسا نازار اۋداردى.
قىتاي ۇكىمەتى شىڭجاڭداعى ادام قۇقىقتارىنىڭ جاپپاي تاپتالۋىنا ارنالعان وسى كەزدەسۋدە پارلامەنت مۇشەلەرىنەن Lars ADATUSSON, كوميتەت توراعاسىنىڭ ورىنباسارى Barbara LOCHBIHILER حانىم، Wajid KHAN دار ءسوز الىپ، قىتايلاردىڭ بۇل جولعى قازاقتاردىڭ قۇقىعىن تاپتاعان جايتتەردى بۇرىن-سوڭدى ەش جەردە قولدانباعان، ەرەكشە سوراقىلىقپەن، ادام سەنگىسىز جاۋىزدىقتى ىسكە اسىرىپ كەلەجاتقاندىقتارىن ايتتى.
ادام قۇقىقتارىن قورعاۋ كوميتەتىنىڭ توراعاسىنىڭ ورىنباسارى Barbara Lochbihler حانىم.
ولار ءبىرىنشى بولىپ ەۆروپارلامەنتتىڭ جانە باسقادا حالىقارالىق ادام قۇقىقتارىن قورعاۋ ۇيىمداردىڭ قازاقتار مەن ۇيعىرلارعا قاراتىلعان قۇقىقبۇزۋشىلىقتاردى تەز ارادا توقتاتىپ، ادامداردىڭ قورقىنىشسىز، بەيبىت تۇردە ءومىر ءسۇرۋىن قامتاماسىز ەتۋگە كوندىرۋ ءۇشىن قىتاي ۇكىمەتىنە قاراتا ءتيىستى شارالاردىڭ مۇمكىن بولعانشا تەزىرەك قولعا الىنۋىن تالاپ ەتتى.
ەۆروپارلامەنتتىڭ مۇشەسى Lars ADATUSSON مىرزا.
ەۋروپارلامەنتتىڭ مۇشەسى Wajid Khan مىرزا.
بۇل جينالىسقا قىتاي قازاقتارىنىڭ ماسەلەسىن كەڭ كولەمدە كوتەرىپ جۇرگەن قازاقستانداعى «اتاجۇرت ەرىكتى جاستارى» دەپ اتالاتىن بەلسەندىلەردىڭ باسشىسى ورازۇلى قىدىرالىدە كەلەتىن بولعان، بىراق قازاقستاندا دا ءبىر ماڭىزدى جينالىسقا بايلانىستى كەلە المادى.
جينالىس بارىسىندا ءومىرحان التىن وسى «اتجۇرت ەرىكتى جاستارى» بەلسەندىلەرىنەن مالىمەتتەر الىپ، ءوزى اعىلشىن جانە نەمىس تىلدەرىندە دايىنداعان قىتاي قازاقتارىنا جاسالىپ جاتقان زۇلىمدىقتار تۋرالى اقپاراتتار مەن ارىز-شاعىمداردى كوميتەتتىڭ توراعاسى Pier Antonio PANZERI مىرزادان باستاپ جيىنعا قاتىسقان پارلامەنت مۇشەلەرى مەن حالقارالىق ادام قۇقىقتارىن قورعاۋ ۇيىمدارىنا، پارلامەنت ماماندارىنا تاراتتى. بۇل حاتتاردى ءومىرحان التىن وسى جينالىستان كوپ بۇرىن ولارعا جىبەرگەن ەدى.
اتاجۇرت ەرىكتى جاستارى باسشىسى ورازۇلى قىدىرالى
ەۋروپارلامەنتتىڭ قىتاي قازاقتارىنىڭ ماسەلەسىن بۇگىن كەڭ كولەمدە تالقىلانۋىنا سەبەپكەر بولعان ءومىرحان التىننىڭ قىتاي قازاقتارىنىڭ قۇقىقتارىن قورعاۋ ءۇشىن حالىقارالىق دارەجەدەگى بۇل ءىس-ارەكەتتەردى تەك ءوز كۇشىمەن كوتەرىپ جۇرگەنىن كورگەن پارلامەنت مۇشەلەرى مەن حالقارالىق ماماندار، قازاقتاردىڭ دا ادام قۇقىقتارىن قورعاۋ سالاسىندا وزدەرىنىڭ مۇددەلەرىن قورعاۋ ءۇشىن تيبەتتىكتەر مەن ۇيعىرلار سياقتى تەز ارادا ءوز ورتالىقتارىن قۇرۋعا كەڭەس بەردى.
سونىمەن 15 مامىر كۇنى تۇڭعىش رەت قىتايدىڭ شىڭجاڭ ايماعىنداعى قازاقتاردىڭ قىتاي ۇكىمەتى تاراپىنان قۇقىقتارىنىڭ ورەسكەل بۇزىلۋىنا تاپ بولىپ كەلە جاتقان جاعدايىن تالقىلاعان ەۋروپارلامەنت الداعى ۋاقىتتا قىتاي قازاقتارىنىڭ ماسەلەسىن نازاردان تىس قالتىرماق ەمەس. سونىمەن قاتار الداعى كۇندە ادام قۇقىقتارى سالاسىندا جانە باسقا سالالاردا قازاقتار ءوز مۇددەسىن قورعاۋ ءۇشىن حالىقارالىق ۇيىمدارمەن بىرلەسە وتىرىپ بارىنشا وزدەرىن جەتىلدىرىپ، زامان تالابىنا ساي ساۋاتتى تۇردە ەتۋلەرى كەرەك دەگەن ۇسىنىس ايتتى.
ايتا كەتەيىك، وتكەن جىلعى دۇنيە ءجۇزى قازاقتارىنىڭ 5 قۇرىلتايىندا گەرمانيادان كەلگەن ءومىرحان التىن اعامىز تۇڭعىش رەت ەلباسى نۇرسۇلتان ءابىشۇلى نازارباەۆقا قىتايداعى قازاقتاردىڭ ماسەلەسىن تىكە جەتكىزگەن بولاتىن، ەل باسى بۇل ماسەلەگە ەرەكشە نازار اۋدارىپ، سىرتقى ىستەر مينيسترلىگىنە تاپسىرما بەرگەن بولاتىن.
دۇنيە ءجۇزى قازاقتارىنىڭ 5 قۇرىلتايىندا ءومىرحان التىن قىتاي قازاقتارىنىڭ ماسەلەسىن ەلباسىنا جەتكىزىپ تۇر.
ءومىرحان التىن اعامىز سول ۋاقىتتان بەرى قىتايداعى قازاقتاردىڭ ماسەلەسىن تىنباي كوتەرىپ كەلەدى، مىنە ەندى ەۋروپا پارلامەنتىندە جوعارى دەڭگەيدە كوتەرىپ وتىر. وسىنداي ۇلت مۇددەسىن تۋ ەتكەن ءومىرحان التىن اعامىزعا بارشا قازاقستاندىقتار اتىنان راحمەت ايتامىز.
http://atajurtjastar.com
