قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ مىسىرداعى توتەنشە جانە وكىلەتتى ەلشىسى قايرات لاما-شاريف مەملەكەت اتاۋىن وزگەرتۋ تۋرالى ۇسىنىس تاستادى. بۇل تۋرالى ول Facebook جەلىسىندەگى پاراقشاسىندا جازدى، دەپ حابارلايدى «ادىرنا» ءتىلشىسى.
«بۇگىنگى تاڭدا 193 مەملەكەت بىرىككەن ۇلتتار ۇيىمىنا مۇشە بولىپ تابىلادى. ولاردىڭ قاتارىندا 7 مەملەكەتتىڭ اتاۋى «ستان» جۇرناعىمەن اياقتالادى: Afghanistan, Kazakhstan, Kyrgyzstan, Pakistan, Tajikistan, Turkmenistan جانە Uzbekistan.
ستان – پارسى ءسوزى، ەل دەگەن ماعىنا بەرەدى. ءسوزدىڭ شىعۋ توركىنىنە ۇڭىلسەك، جەر (land) دەگەن ۇعىمعا دا ساي كەلەدى. يراندىقتار پروۆينتسيانى («وستان») دەيدى. وستان مەن استانا - تۇبىرلەس سوزدەر.
يرانداعى 31 پروۆينتسياسىنىڭ بەسەۋى «ستان» جۇرناعىمەن اياقتالادى: كۇردىستان، لۋرەستان، حۋزەستان، سيستان مەن بەلۋجيستان، گولەستان.
ونىڭ ۇستىنە يران تۇرعىندارى اۋدان ورتالىقتارىن «شاحرەستان» دەيدى. 324 شاحرەستاننىڭ التاۋى دا «ستان» جۇرناعىن جالعاپ العان: تاكەستان، دەشتەستان، تەنگەستان، لارەستان، ەردەستان، باجەستان.
اۋعانستاندا – نۋريستان، پاكىستاندا – بەلۋجستان، گيلگيت-بالتيستان پروۆينتسيالارى، يراقتا – اۆتونومدى يراق كۇردىستان ايماعى، ءازىربايجاندا گوبۋستان قالاسى بار. سونىمەن قاتار رەسەي فەدەراتسياسىندا – تاتارستان، باشقۇرستان مەن داعىستان رەسپۋبليكالارى، وزبەكستاندا – قاراقالپاقستان رەسپۋبليكاسى بار. وسى 7 ەل، 20 ءىرىلى-ۇساق ەلدى مەكەندەردىڭ اتاۋلارىنا كوز جۇگىرتسەك، «ستان» ۇعىمى بۇۇ-نىڭ رەسمي تەرمينىمەن ايتقاندا – «مەملەكەت» (State) ماعىناسىن بەرمەيدى. سوندىقتان، مەنىڭ پىكىرىمشە، اتا زاڭىمىزعا وزگەرىستەر ەنگىزگەندە قازاق مەملەكەتى، كازاحسكوە گوسۋدارستۆو (ورىسشاسى), STATE OF QAZAQ (اعىلشىن تىلىندە) دەپ، «تايعا تاڭبا باسقانداي» جازۋىمىز كەرەك»،– دەدى ەلشى.
سونداي-اق ول «republic» سوزىنە دە توقتالىپ ءوتتى.
رەسپۋبليكا دەگەنىمىز ەلدە حالىق سايلاۋى ارقىلى بيلىك جۇرگىزۋ. سان عاسىرلىق تاريحي بار «رەسپۋبليكا» ءسوزى XX جانە XXI عاسىرلاردا نەگىزگى ماعىناسىنان ايرىلىپ، جاۋىر بولىپ كەتكەنگە ۇقسايدى.
قازىرگى ۋاقىتتا بۇۇ-عا مۇشە 193 ەلدەردىڭ 125-ءى مەملەكەتتىڭ تولىق رەسمي اتاۋىنا «رەسپۋبليكاسى» دەگەن ءسوزدى قوسىپ جازادى. دەي تۇرعانمەن، وسى تىزىمدە اتىنا زاتى ساي كەلمەيتىن، دەموكراتيالىق قۇندىلىقتارىن جوعالتقان، ءبىر سۋپەر پرەزيدەنتكە جىلدار بويى تابىنعان «رەسپۋبليكالار» جەتكىلىكتى.
سوندىقتان State of Israel, State of United Arab Emirates, State of Kuwait, State of Qatar, State of Libya, State of Eritrea سەكىلدى مەملەكەتتىگىمىزدى كورسەتەتىن State of Qazaq اتاۋىن كوپشىلىكتىڭ پىكىر تالاسىنا سالامىن. وسى رەتتە بۇۇ-نا مۇشە 36 مەملەكەت ۇلتىنا لاتىن تىلىنەن ەنگەن «ia» ءسوز تۋدىرۋشى جۇرناقتى قوسىپ، قىسقا اتاۋىن بەرەدى: Albania, Romania, Serbia, Slovakia, Slovenia, Somalia, Tunisia. ءبىز دە وسى ۇردىستەن قالماي، قازاق مەملەكەتىنىڭ قىسقا اتاۋىن QAZAQIA دەگەنىمىز ءجون بولار. قازاق مەملەكەتى مەن قازاقيا اتاۋلارىنىڭ ءمانى بارابار.
ارينە، رەفەرەندۋم كەزىندە ۇسىنىس-پىكىرلەرىمىزگە تورەلىكتى حالىق بەرەدى. «حالىق ايتسا، قالت ايتپايدى» دەگەن اتادان بالاعا مۇرا بولىپ قالعان دانالىق سوزگە مويىن ۇسىنامىز»،– دەپ ءسوزىن قورىتىندىلادى قايرات لاما-شاريف.
«ادىرنا» ۇلتتىق پورتالى
