نامىس جوق. نارىزىلىق جوق. قازاقتىڭ رۋحى قايدا؟ – دۋلات يسابەكوۆ

2426
Adyrna.kz Telegram

ءوز ۇلتىڭنىڭ كەمشىلىگىن ايتۋ – ءوز ۇلتىڭدى جەك كورۋ ەمەس. كەرىسىنشە، قايراۋ. جامانان جيرەنۋگە، دۇرىس جولعا باعىتتاۋ. ارينە، ءوز ۇلتىڭنىڭ بويىنان ناقۇرىس قىلىقتاردى كورىپ تۇرىپ كورمەگەنسىپ، «مەنىڭ ۇلتىم سۇمدىق، الەمدەگى ەڭ مىقتى ۇلت» دەپ جالعان ۇرانداپ، كوكىرەكتى ۇرا بەرۋگە دە بولادى.

 

بىراق ودان تابار پايدا شامالى. جالپى, قازاقتىڭ كەيبىر كەمشىلىكتەرى تۋرالى ۇلى قارا شالدان (اباي) باستاپ بۇگىنگى زيالى قاۋىم وكىلدەرى دە ايتىپ كەلەدى. سونىڭ ءبىرى بەلگىلى قالامگەر دۋلات يسابەكوۆ.

وسىدان ءبىراز جىل بۇرىن جازۋشى ءوز ۇلتى جايلى بىلاي دەگەن ەكەن:

– مەن دە سول ءوز ۇلتىمنىڭ كەيبىر كەمشىلىكتەرىن بەتكە ايتقىم كەلدى. بىراق بۇل ءوز ۇلتىمدى جەك كورۋ ەمەس. قايراۋ. ءبىزدىڭ ۇلت ءالى كۇنگە بەيجاي، مارعاۋ ءومىر ءسۇرىپ جاتقانى راس پا، راس. تىلگە كەلسەك تە سامارقاۋ. «ءتۇبى ءبىر وڭالار» دەگەن سوقىر سەنىم بار. ءتىلدى بۇگىن قالىپقا كەلتىرمەسەك، كومپيۋتەردىڭ تۇبىندە ءموليىپ وتىرىپ ەسەيىپ كەلە جاتقان ۇرپاققا ول ەرتەڭ كەرەك بولماي قالۋى مۇمكىن. دەمەك، ءبىز بويكۇيەزدىكتەن ارىلىپ، قازىر قيمىلداۋىمىز كەرەك.

ءبىز كوپ نارسەدەن سامارقاۋلىعىمىزدىڭ ارقاسىندا ۇتىلىپ كەلەمىز.

توبەمىزدەن ۋىن سورعالاتىپ «پروتون» سەكىلدى جات ەلدىڭ زىمىراندارى قۇلاپ جاتادى. ۇندەمەيمىز.

راديو-تەلە ارنالار ورىس تىلىندە ءتىلىن بەزەپ سارناپ جاتادى. ۇندەمەيمىز. ءبىردى-ەكىلى قازاق تىلىندە باعدارلاما بولسا، سوعان مالدانامىز.

نارازىلىق ءبىلدىرۋ جوق بىزدە. بىراق ءبىر-ءبىرىمىزدى سىناۋعا كەلگەندە، توبىقتان شالۋعا كەلگەندە وزگەگە جول بەرمەيمىز. بۇ قالاي؟ بۇل كەمشىلىك ەمەس پە؟ وسىنى ايتۋعا بولماي ما؟

دوكترينانى جازۋ كەزىندە شىرىلداپ العا شىقتىق. «قازاقستاندىق ۇلت» دەگەندى الدىرىپ تاستاۋ ءۇشىن، اشتىق جاريالاۋعا بەل بۋدىق. سوندا بۇل ماعان نە بولماسا، شاحانوۆقا قانا كەرەك پە؟ تىلگە بايلانىستى ۇلكەن كونفەرەنتسيا جاسادىق. جەتى ءجۇز ادام سياتىن زالدى جالدادىق. ەڭ ءبىر وكىنىشتىسى سول – زالدىڭ تەڭ جارتىسى بوس تۇردى. مىنە ءبىزدىڭ ءوز ءتىلىمىزدى قالاي جاقسى كورەتىنىمىزدىڭ، قالاي قورعايتىنىمىزدىڭ كورىنىسى. سول كونفەرەنتسياعا كەزىندەگى كەڭەس زامانىندا ۇلتتىڭ جاناشىرى، باستى يدەولوگى بولا بىلگەن جازۋشىلار وداعىنداعى جەتى ءجۇز جازۋشىدان ون ادام كەلىپ قاتىسۋعا جارامادى. بۇعان نە دەيسىڭ؟ مەن وزگەسىن بىلاي قويعاندا وپپوزيتسيانىڭ سەزدەرىنە دەيىن بارىپ قاتىسامىن. ماسەلە ولاردى قولداۋ ەمەس. ماسەلە، ولار نە جايلى ايتادى، ماقساتى نە، ۇلتقا تيگىزەتىن قىلاۋداي بولسا دا جاقسىلىعى بار ما، دەگەن ماقساتتا. ەلدەن ەستىگەننەن گورى، ءوز قۇلاعىڭمەن ەستىگەن دۇرىس قوي.

وكىنىشتىسى، قازىر قالام ۇستاعاندار اراسىندا توبە كورسەتەتىن جەردە كورىنبەي، كوبىنە اس ۇيدە وتىرىپ كىجىنەتىندەر، دانىشپانسيتىندار كوپ. انە، كەشە عانا وزبەكتەر ءورىستىلدى تەلەارنالاردى جابۋدى قولعا الدى. گەنەرال سابىر راحيموۆتىڭ ەسكەركىشىن قاعىپ تاستادى. ءتۇبى قازاق بولعاندىقتان. ءاءبۇيءىر بولعاندا، ەلەۋسىزدەۋ ءبىر جەرگە قايتا ورناتىپتى. ءبىز بولساق قايتەر ەدىك؟ «ويباي، وزبەك ءوز اعامىز عوي، وكپەلەپ قالار، ۇلتارالىق قاتىناسقا سىنا قاعىلىپ قالار» دەپ دەدەك قاعار ەدىك. ءتىپتى اناۋ سايرامدا وزبەك تەاترىن اشىپ بەردىك. بۇل دا جالپاقشەشەيلىك. ال وزبەك ۇيتپەيدى، بەت-ءجۇزىڭ بار دەمەيدى، دوق كورسەتەدى، ايبات شەگەدى.

نەمىس تەاترى قازاقستانعا قاجەت پە؟ ءبىر تەلەارنادان سويلەگەن سوزىندە وباەۆ «ولار ايىنا ءبىر-ەكى سپەكتاكل بەرەدى دە قويادى. ال ءبىز ايىنا 31 سپەكتاكل قويامىز. گاسترولگە شىعامىز. ءسۇيتىپ ءجۇرىپ الاتىن ايلىعىمىز بىردەي» دەپ كۇيىنىپ ەدى. بۇل نە؟

شىندىعىندا ايىنا ەكى-اق سپەكتاكل قوياتىن تەاترلاردى نە ءۇشىن ۇستايمىز؟ قاجەتى بار ما، سونىڭ؟

ەلىمىزدە ۇلتارالىق تەكتىرەستەر دە بولىپ قالىپ جاتادى.

ۇلىمىزدى ۇرىپ، قىزىمىزدى زورلايدى كەيبىرەۋلەر. بىراق ءبىز جەرگىلىكتى ۇلت رەتىندە ءوز جەرىمىزدە تۇرساق تا، ولارعا سەس كورسەتە المايمىز. نەگە؟

مۇنىڭ بارلىعى ءوز بولاشاعىمىزعا ەنجارلىقپەن قاراۋ. رۋحتىڭ جوقتىعى، نامىستىڭ كەمدىگى…

____________________________________________________________________________________________________________

اقشارقات احمەتبەك

365info.kz

پىكىرلەر