جۋىردا قاسىم حان جايلى كوپتەن كۇتكەن "ۇلى دالا تاڭى" اتتى كينوتۋىندى جارىق كورمەك

3653
Adyrna.kz Telegram

جۋىردا... كوپتەن كۇتكەن، "ۇلى دالا تاڭى" اتتى ەسىمى اڭىزعا اينالعان دانا بيلەۋشى، رەفورماتور قاسىم حاننىڭ تاريحتا ءجۇرىپ وتكەن جولى، بەينەسى، ۇلىلىعى جايىندا سىر شەرتەتىن كينوتۋىندى جارىق كورەدى، دەپ حابارلايدى "ادىرنا" ۇلتتىق پورتالى. 

اتالعان كارتينانى قر مادەنيەت جانە سپورت مينيسترلىگى تاپسىرىسى بويىنشا ش.ايمانوۆ اتىنداعى «قازاقفيلم» اق ءتۇسىردى.

«وڭاي بولعان جوق، الايدا مەن جانە ءبىزدىڭ كوماندا اتقارعان جۇمىسىمىزبەن جانە كوپ  كۇتتىرگەن ناتيجەمىزبەن ماقتانامىز»،- دەپ جازدى رەجيسسەر اقان ساتاەۆ ءوزىنىڭ الەۋمەتتىك جەلى پاراقشاسىندا.

فيلم وقيعالارى XV عاسىردىڭ 70-جىلدارىنان XVI عاسىردىڭ 20-جىلدارىنا دەيىنگى ارالىقتى قامتيدى. اتاپ ايتساق، قازاق حالقىنىڭ تاريحىنداعى قاسىم حان اتتى تۇلعانىڭ حاندىق قۇرعان كەزەڭى مەن مەملەكەت وركەندەپ، شىعىس دەشتى-قىپشاقتىڭ كەڭ اۋماعىنا باقىلاۋ ورناتىلعانى تۋرالى باياندالادى. ءدال وسى جىلدارى قازاقتار دەربەس ەتنيكالىق قاۋىمداستىق رەتىندە ءبىزدىڭ اۋماقتان تىس جەرلەرگە دە بەلگىلى بولدى. 1510 جىلى ۇلىتاۋ شايقاسىندا قاسىم حان جەڭىسكە جەتكەن سوڭ ونىڭ ۇلىلىعى، اتاق-ابىرويى كۇللى دەشتى قىپشاققا تاراعان. قاسىم حاننىڭ تۇسىندا قازاق اسكەرىنىڭ سانى ءبىر دەرەكتە – 400 مىڭ، تاعى بىرىندە 300 مىڭ دەلىنسە، حالىق سانى 1 ملن-عا جەتتى.

قازاق حاندىعى تاريحىندا قاسىم حاننىڭ الار ءرولى وراسان زور ەكەنى بارشامىزعا ءمالىم. ويتكەنى، بيلىك ەتكەن سول ءبىر جىلدارى قازاقستان اۋماعىن باتىستا ەدىلگە دەيىن، شىعىستا ەرتىسكە دەيىن، وڭتۇستىكتە سىردارياعا دەيىن، سولتۇستىكتە توبىلعا دەيىن جەتكىزىپ عانا قويماي، ءومىرىنىڭ سوڭعى جىلدارىندا "قاسىم حاننىڭ قاسقا جولى" اتتى جاڭا زاڭدار جيناعى ەنگىزىلگەن. وسى ورايدا، كوركەم فيلمدە جيناقتىڭ جەكەلەگەن باپتارىمەن قاتار،  ونىڭ ادامگەرشىلىگى، قولباسشىلىعى، بيلىكتى باسقارۋداعى ەرەكشە قاسيەتتەرى ايقىن كورىنىس تاباتىنىن ايتقىمىز كەلەدى.

ەستەرىڭىزگە سالا كەتسەك، فيلمدەگى باستى ءرولدى  بەرىك ايتجانوۆ (ەرەسەك قاسىم حان), دانيار ورازاەۆ (جاس قاسىم حان), ايدوس ابدىقادىروۆ (جاس بۇرىندىق حان), ەرىك جولجاقسىنوۆ (ەرەسەك بۇرىندىق حان), نۇرلان ءالىمجانوۆ (مۇحاممەد شايباني), التىناي نوگەربەك (جاس جاحان بەگىم), شامشاگۇل مەڭدياروۆا (قارت جاحان بەگىم), تۇڭعىشباي جامانقۇلوۆ (ەرەسەك ءالي راشيد), قۋانىش قۇدايبەرگەن (جاس ءالي راشيد) جانە ت.ب. سومدادى.

 

 

پوسموترەت ەتۋ پۋبليكاتسيۋ ۆ Instagram

 

پۋبليكاتسيا وت ۇلى دالا تاڭى (@ulydalatany)

كوماندانىڭ ايتۋىنشا، بۇل ءفيلمدى ءتۇسىرۋ وڭايلىققا سوقپاعان. ەكرانعا جول تارتاتىن كينوتۋىندىنىڭ ناتيجەسىن كورەرمەن قاۋىم تاماشالاپ، تاريحپەن سۋسىندايتىنىنا كۇمانىمىز جوق. فيلم كورەرمەننىڭ ىقىلاسىنا يە بولاتىنىنا سەنىمىمىز مول.

"ادىرنا" ۇلتتىق پورتالى

پىكىرلەر