قر ءماجىلىسىنىڭ جالپى وتىرىسىندا تومەنگى پالاتا سپيكەرى نۇرلان نىعماتۋلين جىل سايىن الەۋمەتتىك زەرتتەۋلەر مەن كونسالتينگتىك قىزمەتكە بولىنەتىن قاراجاتتى تەكسەرۋدى سۇرادى، دەپ حابارلايدى Sputnik قازاقستان.
ءماجىلىستىڭ جالپى وتىرىسىندا «2018-2020 جىلدارعا ارنالعان رەسپۋبليكالىق بيۋدجەت تۋرالى قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ زاڭىنا وزگەرىستەر مەن تولىقتىرۋلار ەنگىزۋ تۋرالى» زاڭ جوباسىن تالقىلاۋ بارىسىندا نۇرلان نىعماتۋلين الەۋمەتتىك زەرتتەۋلەرگە قىرۋار قارجى جۇمساپ وتىرعان ءبىلىم جانە عىلىم مينيسترلىگىن سىنعا الدى.
«ەرلان كەنجەعاليۇلى ء(بىلىم ءمينيسترى – اۆتور ەسكەرتپ.), جاۋاپتى اپاتتى مەكتەپتەردەن باستاعان ەكەنسىز. مەن سىزدەردىڭ بۇل باعىتتا قالاي جۇمىس ىستەپ جاتقانىڭىزدى ايتايىن.
قازاقستاندا بۇگىندە 45 اپاتتى مەكتەپ جۇمىس ىستەۋىن جالعاستىرۋدا، 127 مەكتەپ ءالى ءۇش اۋىسىمدىق.
بۇل ءبىر.
ەكىنشىسى، بىزگە، شىنىمەن دە، وسى الەۋمەتتىك زەرتتەۋلەر مەن كونسالتينگتىك قىزمەتتەردىڭ باسىن اشىپ الۋ كەرەك.
قاراڭىزدار، 2018 جىلعا ارنالعان بيۋدجەتتە الەۋمەتتىك زەرتتەۋلەر جۇرگىزۋگە 17 مەملەكەتتىك ورگانمەن 7,2 ملرد تەڭگە قاراستىرىلعان.
بۇگىنگى ناقتىلانعان بيۋدجەتتە تاعى سول الەۋمەتتىك زەرتتەۋلەرگە قوسىمشا 3,3 ملرد تەڭگە كوزدەلىپ وتىر.
ءبىز، ارينە، مۇنداي زەرتتەۋلەردى وتكىزۋگە قارسى ەمەسپىز، مۇمكىن بۇل قاجەت تە شىعار. جاڭا ءسىز ءوز ارگۋمەنتتەرىڭىزدى كەلتىرۋگە تىرىستىڭىز.
بىراق، وسى تۇستا كەيبىر كورسەتكىشتەر مەن فاكتىلەرگە نازار اۋدارعىم كەلەدى.
ماسەلەن، بيۋدجەتتە مۇگەدەكتەردى كۇتىپ-باعاتىن ادامدارعا تولەنەتىن جاردەماقىعا رەسپۋبليكالىق بيۋدجەتتە 2,7 ملرد تەڭگە قاراستىرىلعان. ىشكى ىستەر مينيسترلىگىنە وتكەن سۋ تاسقىنىنا بايلانىستى بيۋدجەتتى ناقتىلاۋ كەزىندە 1,6 ملرد تەڭگە ءبولىنىپ جاتىر.
قالاي سوندا، الەۋمەتتىك زەرتتەۋلەر سالاسىندا، سۋ تاسقىنىنا قاراعاندا، شۇعىل توتەنشە جاعداي قالىپتاستى ما؟»، — دەدى اشۋعا مىنگەن سپيكەر.
نىعماتۋلين ءبىلىم مينيسترلىگىنە وتكەن جىلى ءدال وسى الەۋمەتتىك زەرتتەۋلەرگە بولىنگەن سومانى مىسالعا كەلتىردى.
«جاڭا دەپۋتات جۇمادىلداەۆا اتاپ ءوتتى، الەۋمەتتىك زەرتتەۋلەرگە بولىنگەن 460 ملن تەڭگەگە قوسىمشا 800 ملن تەڭگە الۋدى جوسپارلاپ وتىرسىزدار. سوندا جالپى بيىلعى جىلعا 1,3 ملرد تەڭگە بولىنبەك.
ارىپتەستەر، قاراڭىزدار. بۇل قالاي جاسالادى؟ وتكەن جىلدىڭ بيۋدجەتىن الايىق. ءدال وسى مينيسترلىكتە الەۋمەتتىك زەرتتەۋلەرگە ءدال وسىنداي 1,3 ملرد تەڭگە قاراستىرىلعان. الدىمەن 770 ملن تەڭگە ءبولىنىپتى، ناقتىلاۋ كەزىندە تاعى 540 ملن تەڭگە قوسىلعان.
سوندا سىزدەر جىل سايىن الەۋمەتتىك زەرتتەۋلەرگە ميلليارد تەڭگە جۇمساۋدى جوسپارعا اينالدىرىپ الدىڭىزدار ما؟
ارينە، ەگەر وسى زەرتتەۋلەردى كورىپ، باعالاپ، قولدانساق جاقسى عوي. وكىنىشكە قاراي، ول دا جوق. ماسەلەن، مىناداي زەرتتەۋ «ەكسپەرتنو-اناليتيچەسكوە سوپروۆوجدەنيە رەاليزاتسي نەكوتورىح مەر گوسۋدارستۆەننوي كوممۋنيكاتيۆنوي پوليتيكي ۆ ۋسلوۆياح پروتسەسسا مودەرنيزاتسي ۆ رامكاح سوۆرەمەننوگو كازاحستانا».
بۇل زەرتتەۋ ءبىلىم جۇيەسىندەگى قانداي پروبلەمانى شەشپەك سوندا؟ تاعى ۇلكەن سۇراق. بىراق وسى زەرتتەۋ جۇمىسىنا قىرۋار قارجى سۇراپ وتىرسىزدار.
مۇنداي مىسالداردى ءبىلىم مينيسترلىگىنەن عانا ەمەس، ءجىتى تەكسەرسەك، باسقا دا مەملەكەتتىك ورگانداردان تابۋعا بولادى»، — دەدى نىعماتۋلين.
سونىمەن قاتار، ءماجىلىس توراعاسى، وسى ورايدا، ەسەپ كوميتەتىنە ءوتىنىش ايتتى.
«كەلەسى جولى پارلامەنتكە رەسپۋبليكالىق بيۋدجەت بويىنشا ەسەپ بەرۋگە كەلگەندە، الەۋمەتتىك زەرتتەۋلەر مەن كونسالتينگتىك قىزمەتتەرگە بولىنەتىن بيۋدجەت قاراجاتىن تەكسەرۋدى وتىنەمىز.
بۇل سوما جىلدان جىلعا ءوسىپ وتىرعانىن كورىپ وتىرمىز. نازار اۋدارۋدى تالاپ ەتەمىز.
ەگەر وسىنداي باسسىزدىق بولسا، مەملەكەتتىك ورگانداردىڭ باسشىلارىنان جاۋابىن سۇرايىق.
ءار جىل سايىن وسىنداي زەرتتەۋلەرگە ميللياردتاعان قارجى قۇرتۋ جوسپارعا اينالدى ما؟»، — دەدى ول.
