Halyqaralyq ǧylymi jurnaldarǧa maqala jariialauda este saqtaityn jaittar

Skopus, Tomson Reiters jäne t,b, halyqaralyq ǧylymi bazasyna enetın jurnaldarǧa maqala jariialauda este saqtaityn jaǧdailar (gumanitarlyq salalar üşın): 1. Taqyrybyŋyz barynşa jinaqy, tüsınıktı boluy tiıs; 2. Maqalada nenı zerttedıŋız, qandai zertteu ädısın basşylyqqa aldyŋyz, ön boiy körınıp tūruy kerek; 3. Söilemder ǧylymi stilge qūryluy tiıs (qazaq tılındegı ǧylymi stil qūrylymy men atalǧan bazaǧa enetın jurnaldardyŋ ǧylymi stilı är türlı); 4. Bır maqalany bır uaqytta bırneşe jurnalǧa qatar jıberuge bolmaidy. Maqalaŋyzdy bır jurnalǧa jıbergen ekensız, jauabyn kütıŋız, būl şamamen 3-4, keide tıptı 6 ai merzımdı qamtidy. Desek te, maqalanyŋ jariialanuy turaly şamamen 1,5-2 aida "iä", "joq" degen jauap kelıp qalady; 5. Jurnaldyŋ qandai stilmen qabyldaitynyn da oidan şyǧarmauǧa tiıssız. (Mysaly, ARA t.b.). Redaksiia talabyna sai, körsetılgen stilmen räsımdep jıberseŋız, būl sızdıŋ maqalaŋyz turaly jaǧymsyz äser qaldyrmasy anyq; 6. Mysaly, tarih, tıl, ädebiet, filosofiia salalarynda maqalaŋyzdy älemdık täjıribemen, mädeniet, ädebietpen, ǧylymi teoriialarmen üştastyra zertteseŋız, būl saladaǧy töl ǧylymi zertteuıŋız turaly tüsınıktı dūrys qalyptastyrasyz; 7. Hat jazu. Maqalaŋyzdy jurnaldyŋ arnaiy saityna tırkegennen keiın, eger qosymşa hat jıberseŋız, būl sızdıŋ zertteuşı retınde özındık paiymyŋyzdyŋ deŋgeiın körsetedı; 8. Älemdık onlain ǧylymi platformalardan özıŋızdıŋ zertteu taqyrybyŋyzǧa bailanysty maqalalar turaly pıkır jazyp üirenıŋız. Būl "keremet maqala", "maǧan ūnady", "avtorǧa respekt" degen sözderden tūrmaidy. Ūnasa nege ūnady, ne sebepten mūndai pıkırge kelıp otyrsyz, bärın tarqatyp aşyp, jazuyŋyz kerek; 9. Jurnaldy taŋdap aluyŋyz qajet bolady. Sızdıŋ maqalaŋyzdyŋ deŋgeiı qandai? Özıŋız baǧa berıp üirenuıŋız kerek. Jurnal sızdıŋ maqalaŋyzdyŋ taqyrybyna sai kele me, ǧylymi metrikalary köŋılıŋızden şyǧa ma, jäne ol talaptarǧa sızdıŋ maqalaŋyz sai ma? Kvartilı qanşa eken dep sūraitynymyz bar, bıraq onyŋ talaptary qandai eken degen saual ışımızde qalyp ketedı; 10. Mysaly, tıl teoriiasy men ädebiet teoriiasynda otandyq bılım mazmūnyn tereŋ meŋgergenıŋız azdyq etedı. Sız özıŋız jazǧan taqyrypta basqa elderdegı ǧalymdardan kımder zerttedı? Qandai tūjyrymdary bar... Kem degende ırgelı zertteuler avtorlarynan 10-15 adamnyŋ eŋbegın oqyp, bıluıŋız kerek bır maqalany daiyndau üşın; 11. Qazaq tılı, Qazaq ädebietı, Qazaqstan tarihy, Qazaq mädenietı, Qazaq etnografiiasy tek qazaqqa kerek. Jariialau qiyn. İä, qiyny - qiyn. Bıraq tıldıŋ teoriiasy men ädebiettıŋ teoriiasy adamzatqa ortaq. Tarihtyŋ däuırlerı men kezeŋderı klassifikasiiasy ūqsas. Mädeniet te solai. Sol üşın teoriialyq jaǧynan mälımetter qamtyluyn qadaǧalauyŋyz kerek; 12. Jurnaldar qoljetımdı, qoljetımsız bolyp bölınedı. Jariialanu jarnasy jaǧynan da solai. Bıraq salmaqty jurnaldardyŋ da tegını bar. Metrikalyq jaǧynan būl jarnalardy belgılı bır mölşermen aitu ǧylymi etikaǧa jat; 13.Ǧylymi tūjyrymyŋyzben qatar boljamyŋyz da boluy tiıs. Maqala jıberseŋız, sol jurnaldyŋ saityn baqylap otyryŋyz. Mysaly, bır ǧana ǧylymi kıtaphanalar platformasyna enetın tömendegı jurnaldar tarihy öte tamaşa. Menıŋ nysanaǧa alǧanym - ekeuı. Mümkın taǧy da bar şyǧar jurnaldar būl platformadaǧy. Saityn baiqap otyrsaq, jariialanǧan maqalalar sany şekten tys köp. Bırı biyl Skopustaǧy uaqytyn toqtatty. Ekınşı jurnal Skopusta tūr. Filosofiialyq jaǧynan kvartilı - 2. Osydan 3 ai būryn özım de maqala jıberdım. Tegın. Endı jurnalda jariialanyp jatqan maqalalar sapasyna (tıldık, mazmūndyq) qarap otyryp, boljam jasap otyrmyn. Būl jurnal osy qarqynmen kete berse, kelesı jyly metrikalyq ärı bazalyq özgerısterı bolady; 14. Ǧylymi maqalany özıŋız audaryŋyz. Sızdıŋ zertteu maqsatyŋyzdy sızden basqa eşkım bılmeidı. Nemese audarmaşynyŋ janynda otyryp, ärbır söilemge män berıŋız. Qanşalyqty sapaly jazylǧan maqala bolsa da, audaryluy jaǧynan kemşılıkter bolsa, onda būl maqalaŋyzdyŋ jariialanuyna kerı äserın tigızedı; 15. Maqalany basqa avtorlarmen bırıgıp jazsaŋyz, oi bırlıgı ülken rol oinaidy. Būl - basy ǧana. Oiymyzdy jalpy ortaǧa salyp otyrmyz. Alyp-qosar barlyq kez-kelgen pıkırlerge zor qūrmetpen qaraimyn! Desek te, bügıngı ǧylymi zertteulerımızdıŋ keşegı zertteulerdıŋ jalǧasy ekenın ūmytpauymyz kerek. Aǧa buynnyŋ eŋbekterın şaşau şyǧarmai keleşekke jetkızu - paryzymyz.