El jastarynyń 42 paıyzy elden ketýdi josparlap júr. Bul týraly Kompartııanyń Astana qalalyq fılıalynyńekinshi hatshysy Dildá Maıdanbekova málimdedi dep jazady "Adyrna" ulttyq portaly QazAqparat agenttigine silteme jasap.
«Eger eldegi demografııalyq jaǵdaıdy alyp qarasaq, halyq sany ósip jatqanyn baıqaımyz. Qazirdiń ózinde Qazaqstanda 18,6 mıllıonnan astam adam bar. Ókinishke qaraı, sońǵy ýaqytta elden ketip jatqan jastardyń sany kúrt artqan. Qazaqstanda 15 pen 29 jas aralyǵyndaǵy jastardyń 42 paıyzy shetelge oqýǵa ketýdi nemese túbegeıli kóship ketýdi josparlap júr»,-deıdi D.Maıdanbekova «Aqyldy jastardyń shekaradan kóptep asýy. Sebepteri men muny qalaı toqtatýǵa bolady?» atty dóńgelek ústelde.
Sonymen qatar Maıdanbekova qazir shetelde bilim alyp júrgenderdiń 40 paıyzy elge keri qaıtpaıdy degen pikirde.«Jastardyń shekara asýynyń negizgi sebebi-óz elinde áleýmettik turmysyn retteı almaýynan»,-degen ol Qazaqstanda orta jastaǵylar ǵana ózderin osy elde jaıly ómir súrýdemiz dep oılaıtynyn alǵa tartady.
Kommýnıst Dildá aıtsa,aıtqandaı, qazir «shirkin, shetelge kóship ketsem ǵoı» dep armandamaıtyn adam Qazaqstanda óte az. Buǵan sebep te joq emes. Perzenthanadan bastalyp, zıratta aıaqtalatyn jemqorlyq pen paraqorlyq indeti kez kelgendi Qazaqstannan bezdiredi. Bilimdi jastardyń óz eline qyzmet etýine qoǵamdy jaılaǵan tamyr-tanys, kóke-jáke máselesi úlken kedergi. «Táýir jumysqa turý úshin ne kókeń, ne kók qaǵazyń bolýy kerek» degen jazylmaǵan zań da bar. Osydan keıin kimniń mundaı elde qalǵysy keledi?
Buǵan deıin de elimizden shekara asyp ketkender az bolmady. Alaıda pandemııa kezinde týǵan jerinen bezip qashýǵa daıyn adamdar Qazaqstanda kúrt kóbeıdi. Taıaýda áleýmettik jelide «Shetelge kóshkińiz kele me?» degen saýalnama júrgizilgeni bar edi. Sonda qatysqandardyń basym bóligi «múmkindigim bolsa, búgin keter edim» dep jaýap bergenin baıqadyq. Sol jerdegi pikirlerdi oqyp otyryp, «halqy koronavırýstan qynadaı qyrylyp jatqanda, bar dárini bermeı, qoımada tyǵyp ustaǵan mynadaı elde adam sııaqty óle de almaıtynyma kózim jetti» degen jazbany kózimiz shalǵan. Bir ǵana sóılemge syıǵan bizdegi shyndyq-osy.
Qazaqstannan eshkim de jetiskeninen shetelge kóshpeıdi. Buǵan deıin áleýmettik máselelerden tıtyqtaǵan jurt qazir tutas bılikke múldem senbeıdi. Nege? Sebebi, shendi-shekpendiniń sózi men isi esh qabyspaıdy. Alysqa barmaı-aq, osy jylǵy jaǵdaıdy mysalǵa alyp qaraıyqshy. «Koronavırýspen kúreske daıynbyz» degen Densaýlyq saqtaý mınıstrligi bıylǵy shilde aıynda ne istedi? Tynysy tarylyp, bir jutym aýaǵa zar bolyp, myńdaǵan adam baqıǵa attandy. Al sol shaqta bıýdjetten mıllıardtaǵan qarjyny osy indetpen kúres úshin bólgizip alǵan Densaýlyq saqtaý mınıstrligi naýqastarǵa IVL apparatyn qosyp berip, jandaryn saqtap qalýǵa da shamalary kelmedi emes pe?!Jumyssyz karantınde úıde qamalǵan halyqtyń edáýir bóligine 42500 teńge berip aldarqatqan úkimetimiz qalǵan jurttyń qalaı aman qalatynyna karantınde bas qatyrdy ma?
Qoryta aıtqanda, Qazaqstandaǵy qaı salany alyp qarasańyz da, bylyqqa belshesinen batqanyn, jemqorlyq jaılaǵanyn kóresiz. Al mundaı qoǵamda ózi ıtshilep ómir súrse de, balasynyń qorlanyp ómir súrgenin eshkim qalamaıdy. Osy sebepten de bul elden ketýshiler sany kóbeımese, azaımaıtyny anyq. Bıliktegi zeınetkerlerdiń ornyn jastar almastyrmaıynsha, qoǵamdaǵy jemqorlyq joıylmaıynsha, Qazaqstan qarttardyń mekenine aınalǵany aınalǵan.
Raýana DIMAShQYZY,
«Adyrna» ulttyq portaly.
