Tarıhqa jan bitirgen qoıylym

2215
Adyrna.kz Telegram

Muhtar Áýezov atyndaǵy Qazaq memlekettik akademııalyq drama teatrynda I.Esenberlınniń «Almas qylysh» tarıhı romany  sahnalandy. 4-5 naýryz kúnderi tusaýy kesilgen qoıylymnyń sahnalyq nusqasyn jasaǵan – Ánnes Baǵdat. Qoıýshy  rejıseri – Qazaqstannyń eńbek sińirgen qaıratkeri Alma Kákisheva. Ol - bul qoıylym qazaq teatrynyń jańalyǵy ekenin, romanda keıipkerlerdiń kóptigin, olardy meılinshe jınaqtap, Ábilqaıyrdyń qateligin, Kereı men Jánibek bastaǵan qazaq rýlarynyń bas qosýyn yqshamdap, sahnalyq nusqasyn jasaý ońaı bolmaǵanyn aıtty.

         «Kúńirengen saıyn dalada, azamatyn joqtaǵan ana». Qoıylym basy osylaı bastaldy. Qaıshylyqqa toly XV- ǵasyrdyń orta tusy qazaq dalasy úshin kúrdeli kezeń bolsa da, irgeli kezeńge aınaldy. Qıyn da sheshýshi tustaǵy babalar salǵan eldik murat rýhymyzdy aspandatty. Ata jolynan attamaǵan Jánibek sultannyń aq peıili búgingi zamanǵa kerek-aq. Osy roldi somdaǵan D.Musaev bul kúnge sheıin tarıhı batyrdy, han-sultandardy somdaýdy armandaǵandaı jarq etip kórindi. Jarq etse, etkendeı-aq rasynda D.Musaevtyń somdaǵan eń úlken roli osy edi.  Teatrǵa alǵash kelgen 2007-jyldan beri shyńdalyp kelgen D.Musaev suhbatynda «Tuńǵyshpaı Ál-Tarazı, Asanáli Áshimov , taǵy da basqa aǵalarymyz túr sıpatyma, dene bitimime qarap naǵyz batyrdyń rolin somdaıtyn jigit keldi dep jigerlindiretin edi», - dedi aǵynan jarylyp. Rabıa-Sultan-Begim, Jaǵan-Begim, Aqqozydaı asyl analardyń sertke beriktigi, adaldyǵy qazaq áıelderiniń qaısarlyǵyn, adaldyǵyn tanytqandaı. Muhammet-Shaıbanı men Qasymdy somdaǵan jas akterler D.Anarbaı men N.Qýanyshbaıulynyń jigerli jalyndary kórermen qaýymdy beı-jaı qaldyrmady. Tereń tarıhyn jaqsy bilgen M.Jumabaev - Qasym, Buryndyq, Muhammet sekildi jastardyń jigerinen ot alyp, mundaı urpaqtyń qaıta týaryna kúmán keltirmese kerek. Sondyqtan da : Arystandaı aıbatty, Jolbarystaı qaıratty, Qyrandaı kúshti qanatty, Men jastarǵa senemin-dep jyrlady emes pe?!   

Teatr sahnasynda alǵash ret qoıylǵan bul drama, elimizdiń  teatrlarynyń barlyǵynda kórermenge jol tartqany ıgi is bolar edi.  Táýelsizdiktiń 25 jyldyǵy qarsańynda  usynǵan bul qoıylym búgingi qoǵamdy, jas býyndy tarıhpen tárbıeleýdegi ıgi isterdiń biri ekenin de aıtyp ótkenimiz jón.


Jasulan NAÝRYZÁLI

Pikirler