Sarapshylardyń pikirinshe, qazirgi álemdegi halyqaralyq qatynastar júıesiniń mańyzdy quramdas bóligi halyqaralyq qatynastardy retteý proesinde ekonomıkalyq, saıası jáne dıplomatııalyq sharalar arqyly adam qaýipsizdigin qamtamasyz etý bolyp tabylady. Jer betinde beıbitshilikti qamtamasyz etý búkil adamzattyń basty maqsaty negizsiz jarııalanǵan joq, sondyqtan jahandyq áskerı qaýipsizdik salasyndaǵy jańadan saılanǵan vektorlar onyń klassıkalyq túsiniginde soǵysty paıdalanýdy shekteý úrdisimen sıpattalady. Birtindep qarýlanýdyń, tehnologııalar men jappaı qyryp-joıatyn qarýlardyń óndirisiniń odan ári jalǵasý qaýpi týraly túsinik paıda boldy. Qazirgi álemde bolyp jatqan ekonomıkalyq jáne saıası qaıta qurýlarmen birge áskerı saladaǵy bul proester halyqaralyq qatynastardyń jańa júıesiniń qalyptasýyna aıtarlyqtaı áser etip, ishki jáne shekaralyq qaýipsizdikti qamtamasyz etýge yqpal etedi.
Ókinishke oraı, qazirgi zamanǵy damýdyń ınnovaııalyq quramdas bóligi áleýmettik shıelenistiń ósýine, azamattyq qaqtyǵystardyń shıelenisýine jáne jappaı qyryp-joıý qarýynyń taralý merziminiń uzarýyna ákep soqtyratyn áskerı kúshterdi qoldanýdyń jańa nysandarynda kórinetin jaǵymsyz sıpatqa ıe. Jahandaný dáýirindegi ıntegraııalyq proesterdiń saldarynyń biri – belgili bir elde qaqtyǵysty jaǵdaıdyń týyndaýy memleketter men álem elderiniń keń koalıııasy úshin qaýip týdyrýy múmkin.
Búgingi tańda beıbitshilikti saqtaý mindetterin tabysty júzege asyrý úshin eń bastysy – elimizdiń qorǵanys qabiletin qamtamasyz etý ǵana emes, sonymen qatar halyqaralyq áskerı áriptestikke belsendi qatysý. Halyqaralyq áskerı áriptestiktiń tujyrymdamalyq negizderin, onyń prınıpteri men fýnkııalaryn anyqtaý negizinen halyqaralyq quqyq standarttaryna negizdeledi jáne ártúrli ekijaqty nemese kópjaqty kelisimdermen retteledi. Osylaısha, qazirgi geosaıası, áleýmettik-ekonomıkalyq, halyqaralyq-quqyqtyq jáne áskerı-saıası jaǵdaılarda álemniń barlyq elderi úshin áskerı áriptestik pen halyqaralyq sharttar erekshe mańyzǵa ıe.
Eldiń bılik deńgeıin anyqtaıtyn barlyq bılik túrleriniń ishinde qarapaıym baqylaýshy úshin eldiń áskerı kúshinen góri eshqaısysy anyq emes. Birinshiden, qarýly kúshteri bar el kórshileri men áleýetti básekelesterine qaraǵanda áskerı jaǵynan álsiz memleketke qaraǵanda qaýipsizdik pen turaqtylyqtyń joǵary deńgeıine ıe bolady. Sol sııaqty, áskerı qýaty jaǵynan artyqshylyǵy bar eldiń kóptegen basqa salalarda, sonyń ishinde ekonomıkalyq, saıası nemese resýrstarǵa negizdelgen bılikti basqa memlekettiń bıligin basyp alý nemese azaıtý múmkindigi bar.
Kóptegen memleketter úshin bul olardyń uly derjava mártebesine kóterilýiniń katalızatory bolǵan olardyń áskerı qýatynyń damýy boldy. Basqalary úshin áskerı kúshtiń jetispeýshiligi bir kezderi uly derjava bolǵan nemese uly derjavalyq mártebege kóterilýge qabiletti, biraq muny isteı almaǵan memleketterdiń joıylýy boldy. Tarıhta sońǵy kúıreýleri soǵys dalasynda bolǵan memleketterge toly, tipti bul kúshterdiń basqa aspektileriniń quldyraýy bolsa da, olardyń aqyrynda áskerı jeńiliske ushyraýyna ákeldi.
