Mahambettiń muńyn joqtaǵan. Búgin - Qajym Jumalıevtiń týǵan kúni

2339
Adyrna.kz Telegram

Búgin - Ulttyq Ǵylym akademııasynyń alǵashqy akademıkteriniń biri, asa iri ǵalym, sanaly ómiriniń bárin urpaq tárbıeleýge arnaǵan ustaz, ustazdardyń ustazy Qajym Jumalıevtiń týǵan kúni.

Qajym Jumalıev 1932 – 37 jyldary Abaı atyndaǵy Almaty memlekettik ýnıversıtetinde qazaq ádebıeti kafedrasynyń meńgerýshisi, Almaty joǵary oqý oryndarynda uzaq jyldar ustaz bolǵan. «Erǵoja men Egizbaı» (1929), «Shabýyl» (1933), «Qandy asý» (1934), «Ómir jyry» (1938). «Qyrdaǵy kúres» (1957) atty óleń-poemalar kitaptary jaryq kórgen. Isataı-Mahambet kóterilisiniń tarıhynan jazyla bastaǵan romannyń úzindileri «Aıqas» degen atpen basylǵan (1942). «Birjan-Sara» operasy lıbrettosynyń, «Arbasý» (Á.Sársenbaevpen birge) atty dramalyq shyǵarmanyń avtory. Qazaq zııaly qaýymynyń alǵashqy býyny týraly «Jaısań jandar» (1969) atty estelik jazdy. 

30-jyldardyń sońǵy kezinen bastap qazaq folkloryn, ádebıet tarıhy men teorııasyn zertteýmen shuǵyldandy. Orta mektep oqýlyqtary kóleminde ádebıet tarıhyn júıeleýmen aınalysyp, 8 – 9-synyptar úshin qazaq ádebıeti oqýlyqtaryn, «Ádebıet teorııasyn», joǵary oqý oryndary fılologııa fakýltetterine arnalǵan «XVIII-XIX ǵasyrdaǵy qazaq ádebıeti» oqýlyǵyn jazdy. 

Mahambet shyǵarmalaryn jınap, bastyryp, aqyn shyǵarmashylyǵyna, qazaq folklory men ádebıetiniń baılanystaryna, Abaı poezııasyna arnalǵan monografııalyq eńbekter jazdy. Kóp tomdyq «Qazaq ádebıetiniń tarıhyn» jazýǵa qatysyp, 2-tomnyń redakııasyn basqardy.

Pikirler