Biyl nauryzda Almatydaǧy Ǧabit Müsırepov atyndaǧy Qazaq memlekettık akademiialyq balalar men jasöspırımder teatrynda premerasy bolǧan «Bolmaǧan balalyq şaq» qoiylymy az uaqyttyŋ ışınde öz körermenın taba bıldı. Farhat Moldaǧalidıŋ rejisserlıgımen sahnalanǧan spektakl Aqberen Elgezektıŋ «Bolmaǧan balalyq şaq» povesınıŋ jelısınde jasalǧan.
Körermenge oi salar qoiylymnyŋ akterlık qūramyna täjıribelı ärtıster jinaqtalǧan. Basty keiıpker Aqoştyŋ rölın – Jaqsylyq Tūrlyǧazy, Nariman Elubai jäne Nūrserık Keŋesbaev oinasa, anasynyŋ rölın elge tanymal Nūrgül Maŋǧytova men Aqmaral Dairabaeva somdaidy. Al äpkesı Marjannyŋ rölın halyqtyŋ jüregıne jetkızıp oinaǧan aktrisalar – Dinara Nūrbolat pen Möldır Qonysqyzy.
Köpşılıktıŋ közaiymyna ainalǧan qoiylymmen oqyrmandy tereŋırek tanystyru maqsatynda Marjannyŋ rölın somdaityn talantty aktrisa Dinara Nūrbolatpen sūqbattasqan bolatynbyz.
- Ssenariimen tanysqan kezdegı eŋ alǧaşqy äserıŋız qandai boldy?
- Eŋ bırınşı bızde ssenarii bolǧan joq. Qyzyǧy, bızdıŋ qolymyzda kıtap boldy. Farhat Moldaǧali közımızşe pesa jasady. Barlyǧymyzdyŋ basymyzdy qosyp, kıtapty oqyp, sosyn osy jerlerın alsaq qalai bolady dep bızdı jinaqtap alyp keldı. Farhattyŋ keremet jūmys jasaityny osydan şyǧar. Bız bırden kıtapty oqyǧan soŋ, özıme qatty äser ettı. Kıtapty oqyǧan kezde ärine eŋ bırınşı auyl esıme tüstı. Däl özımnıŋ auylymda bolyp jatqan oqiǧa siiaqty boldy. Sebebı, mūndai jaǧdai menıŋ otbasymnyŋ basynan ötpese de, jaqyn tuysqanymnyŋ basynan ötken edı. Sondyqtan maǧan qatty äser ettı. Közıme jas almai oqi almadym. Bıraq, köp jerlerınde külıp te otyrdym.
Qoiylym kezınde qatty äser etken jerı Aqoştyŋ äkesın «äke sen asqar tau, men onyŋ kışkentai jotasymyn. Äke sen özen, men senıŋ bır tamşyŋmyn» dep eske alyp aiqailaityn jerı. Būl jerdıŋ ūtymdy şyǧuynyŋ sebebı Farhat Moldaǧali äkesıne degen bar mahabbatyn sol jerde aitqysy keldı. Kışkentai ǧana dünie bolsa da, äkesıne degen jüregındegı saǧynyşyn osy sahna arqyly jetkıze aldy.
- Keiıpkerıŋızdı aşu üşın qandai daiyndyq jūmystaryn jasadyŋyz?
- Daiyndyq ärkezde ärtürlı bolady. Osy qoiylymda avtordyŋ özı şaqyrtylǧany paidasyn tigızdı. Aqberen aǧanyŋ özı kelıp äpkesınıŋ qandai bolǧanyn aityp berdı, aitqandarynan alǧan jerler de boldy. Marjannyŋ jarqyn, ädemı keiıpker bolyp qalǧanyn qalaǧandyqtan, keibır qylyqtaryn özımız de qostyq. Keiın sodan obraz jasap şyǧardym. Keibır aktrisalar adamnyŋ syrtqy kelbetıne, jürıs-tūrysyna män berıp, sonymen bailanysty jūmys jasaidy, bıraq, men özım rölge kelgen kezde ışkı jan düniesımen jūmys jasaimyn.
Alaida, sen qanşa jerden jaqsylap daiyndalyp kelseŋ de, janyŋdaǧy serıgıŋmen tüsınıse almasaŋ, barlyǧy qalyp qoiady. Serıktesıŋ jaqsy bolsa röl küştı şyǧady. «Partner qūdaidyŋ bergen baqyty» dep jatady, şynymen, osy sözben kelısemın, serıgıŋ jaqsy bolsa ol bır baqyt. Bızdıŋ teatrda da jaqsy oinaityn ärtıster jetkılıktı. Men qazır bır-ekeuın aitsam, keibıreulerı renjıp qaluy mümkın.
- Marjannyŋ rölınde sızge oinauǧa oŋai bolǧan sahna boldy ma? Sol turaly aityp berseŋız.
- Oŋai dep te aituǧa kelmes, bıraq, eŋ şynaiy oinaǧan jerım boldy. Qazır aitaiyn dep otyrǧannyŋ özınde közıme jas keledı. Sebebı, men de 2 jyl būryn anamnan aiyrylyp qaldym. Anasymen Aqoştyŋ sahnasy bar, sol jer menıŋ köz aldyma anam elestep, özdıgımnen egılıp oinaityn sahnam. Däl ınım ekeumızdıŋ anamyzdy eske alyp, mūŋaiyp jylaityn körınısımız.
- Sızge keiıpkerıŋız Marjannyŋ boiyndaǧy qai qasietı ūnaidy?
- Inısı üşın jany aşyp, qamqor bolyp tūratyn qasietı. Sebebı, özıŋız körseŋız toi bolyp jatatyn sahna bar. Anasy küieuge şyǧyp jatqanda Aqoş jalǧyz özı būryşta jylap otyrady. Sol uaqytta ınısınıŋ köŋılın qimai «jylamaşy Aqoş, bızdıŋ bolaşaq papamyz öte bai, bızge bärın alyp beredı» dep ötırık aitsa da jūbatyp, jany aşyp tūratyn jerı men üşın eŋ jaqsy qasietı. Bıraq, ondai qasiet qazaqtyŋ är qyzynyŋ boiynda bar qasiet dep oilaimyn.
- Marjannyŋ rölın öz oiyŋyzdaǧydai alyp şyqtym dep oilaisyz ba?
- Bılmeimın. Şynymdy aitsam halyqtyŋ jüregıne Möldır Qonysqyzy jetkıze aldy dep oilaimyn. Sebebı, ol ana ǧoi, közınde meiırımdılık tūrady. Onyŋ üstıne türınen qazaqi iıs aŋqyp tūrady. Menıŋ obrazymdaǧy Marjan bölek te, Möldır Qonysqyzynyŋ Marjany bölek. Maǧan sol qyzdyŋ oinaǧany köbırek ūnaidy.
- Şyǧarmanyŋ ömırden alynǧany belgılı. Degenmen de, jazu mümkındıgı sızde bolsa qai tūstaryn özgerter edıŋız?
- Soŋynda jūmbaq qylyp qaldyrmai anasymen tabystyrar edım. Anasyn keşırgenın qalaimyn. Aqberen aǧamen sūqbat kezınde «jüregımnıŋ tübınde keşırgen siiaqtymyn sonymen kürestım, bıraq ol bolmaǧan siiaqty» degen ökınışın ūqtym. Sol sebepten men özgertetın bolsam anasyn qanşa degenmende jaqsy körgızıp, ekeuın eseigende qauyştyrar edım.
- Qanşama rölderdı somdap jürsız. Solardyŋ ışındegı sızge eŋ jaqyn keiıpker dep kımdı aituşy edıŋız?
- «Mahabbat qyzyq mol jyldardaǧy» - Zäikül. Bıraq men ol keiıpker siiaqty emespın. Soǧan qaramastan köpşılıgı ūqsatyp ta jatady. Osy obrazym özıme qatty ūnaidy. Zäiküldıŋ rölı maǧan qyzyq jaǧdaimen keldı. Būl röl basynda mende emes, qūrbym Arailym Myrzahanda boldy. Ol qazır teatrdan şyǧyp, kolledjde sabaq beredı. Ekınşı qūramda Gülnazym Marken degen qyz oinaǧan edı. Ol qazır Türkiiada mamandyǧymen jūmys jasaidy. Solar ketken soŋ Zäiküldıŋ rölı maǧan qaldy.
- Qazırgı taŋda teatrdan bölek qandai jūmystarmen ainalysyp jürsız?
- Teatrdan bölek ekı öner ortalyǧynda sabaq beremın. Jeke özımnıŋ alty oquşym bar. Türlı konkurstarǧa, tüsırılımderge aparyp otyramyn. Ūstazymnan ne körsem, oquşylaryma sony jasauǧa tyrysamyn. Jalpy men ūstazdan baǧym janǧan adammyn. Ashat Maemirov – menıŋ aǧaiym. Menıŋ ūstazyma jetetın ūstaz joq. Ol kısı turaly aitsam, men qazır toqtai almai qalamyn. Är şäkırtı üşın uaiymdaityn ondai adam joq. Bolaşaqta sol kısıler sekıldı öner akademiiasynda sabaq bergım keledı. Alaida, qazırgı taŋda täjıribem jetedı dep oilamaimyn. Biyldan bastap kollejde sabaq bersem be degen oiym da bar. Jaŋa aityp ketkenımdei bıraq älı bılım deŋgeiım jetıŋkıremeidı. Bügıngı künı sahnaǧa şyǧyp oinap körmegen adamdar sabaq berıp jür ǧoi, būl öner akademiiasynyŋ deŋgeiın qūrtady dep sanaimyn. Ondai bolmas üşın sūryptap otyru kerek şyǧar. Odan bölek, būiyrsa biyldan qalmai öz ortalyǧymdy aşqym keledı.
Sonymen qatar teatrdan basqa kinoǧa tüsemın. Bıraq, kez kelgenıne tüse bermeimın, kinony da taŋdaidy ekenmın. Qazır köp ūsynystar keledı. Keiıpkerımnıŋ sözderı ūnamai qalsa, kırıspeimın. Mätınge köp män beremın. Özıme kinoda ūnaityn rölım – «Küieu bala» telehikaiasyndaǧy Jainanyŋ rölı, «Qara taŋbada» Tolqynnyŋ obrazy. Özım siiaqty aşyq-jarqyn bolǧan soŋ osy rölderım ūnaidy.
- Teatrda būrynnan berı oinap kele jatyrsyz. Soŋǧy 3-4 jylda teatrǧa degen sūranys būrynǧyǧa qaraǧanda artqan. Sol sızderge sezıle me?
- Ärine, baiqalady. Är qoilymnyŋ soŋynda kelıp, alǧysyn bıldıretın körermenderımnıŋ sany artqan. Sapaly körermender köbeigen. Onyŋ sebebı üzdık spektakl şyǧarudan dep oilaimyn. Osydan ekı jyl būryn teatrdan ketemın degenmın. Ol kezde Farhat Moldaǧalidıŋ «Mahabbat qyzyq mol jyldardy» endı şyǧaryp jatqan kezı edı. Sol uaqytta Farhatpen söileskende «qazır osyndai jaqsy rejisserlar tūrǧan kezde, men de teatrda jüruım kerek» degen oi paida boldy. Būl jerde men üşın maŋyzdysy jaqsy qoiylymnyŋ şyǧuyna atsalysu boldy. Sol sebepten men qaldym.
- Qazır teatrǧa qyzyǧatyn jastar jetkılıktı. Artyŋyzdan ılesıp kele jatqan sondai jastarǧa qandai keŋes beresız?
- Teatrdy süiseŋız, alǧa basa berıŋız. Bai bolamyn, aqşa tabamyn degen oimen kelmeŋız. Ol jerde aqşa joq. Jäi ǧana teatrdy essız süiu kerek. Alla bergen darynmen jūmys jasau qajet. Bır paiyz talant, qalǧanynyŋ bärı eŋbek ekenın esten şyǧarmai talmai jūmys jasasaŋ barlyǧy özı keledı.
- Uaqyt bölıp sūqbattasqanyŋyzǧa alǧys bıldıremın!
Merei Myrzaǧaliqyzy,
Äl-Farabi atyndaǧy QazŪU jurnalistika fakultetınıŋ 2 kurs studentı
Qazaqstannyŋ quyrşaq teatry Fransiiadaǧy «Off avignon» festivalınde Europa körermenderın tamsandyrdy