Jahandanu zamany jan alyp, jan berıp eŋbek etudı talap etkenımen bügıngı qoǧamda paternalistık küi basym. Ol degenımız, memleketke iek artu, tegınge jügıru. Odan qala berdı masyldyqta dendep barady. «Alma pıs, auzyma tüstıŋ» kerın keltıretınder de joq emes. Bızdıŋ elde barlyǧyna ükımet mındettı. «Eŋbektıŋ nany tättı» ekenın bärı bılgenımen köbı boiyna sıŋdırmegen siiaqty. Ükımet ükılegen ümıtıŋızdı jalǧaityny anyq. Alaida ol üşın alǧaşqy qamady basu qajet. Būl zamanda daiynǧa jügıru dūrys emes, bastysy äreket.
Qarasai audanynyŋ tūrǧyny Baǧdat Arynbaeva masyldyqtan arylyp, öz-özımızge jaǧdai jasauymyz kerek degen pıkırdı ūstanady. Jasy 57-ge kelse de tegınge emeurın tanytpai, özı ısın jürgızıp otyrǧan käsıpker.
«Memleket jylt etken jaryqtyŋ januyna qoldau körsettı. Alaida basty baǧyt özımnen»,-deidı ol.
Sapaly matadan sändı būiym tıgıp, özgege ūqsamaityn oiyndaǧy özgeşe ülgısıne, özındık qolynyŋ örnegıne aldyndaǧy ine-jıp arqyly jan bıtıru asqan daryndy, häm talantty qajet eterı anyq. Ekınıŋ bırı, egızdıŋ syŋaryna būiyra bermeitın tıgınşılık ısın ūrşyqşa igeru adamǧa taǧdyrdyŋ tartu etken ülken syiy deuge bolady. Is maşinasynyŋ qūlaǧynda oinaityn on sausaǧynan öner tamǧan jandardyŋ bügıngı künı maŋdai jūldyzy janyp-aq tūr. Qyzyǧuşylyǧy arqyly käsıp bastap, odan näsıbın körıp otyrǧandar köp. Bızdıŋ keiıpkerde däl osy jandardyŋ qatarynda.
1965 jyly säuır aiynyŋ 14-ı künı ömırge kelgen aqjaulyqty anamyz Aqsu audany Keŋjyra auylynyŋ tumasy. Aqyndar elınde ömır esıgın aşqan būrymdy 1982 jyly mektep bıtırgennen keiın Almaty temır jol injenerlerın daiyndaityn joǧary oqu ornyna tüsıp, temırjolşy mamandyǧyn igerıp şyqqan.
Äuelde mamandyǧy boiynşa eŋbek etıp, Sary Şaǧan beketınen bastap, keiınırek Üştöbe, Taldyqorǧan, Boraldai beketterınde qyzmet ıstegen.
Ajarly kelınşektıŋ janaryndaǧy jalynnyŋ artynda ottyŋ oşaǧyn söndırmeu, qos bırdei atūstaryn jetkızu degen jıger jasyrynyp tūrǧan edı. Osy bır alyp küşı onyŋ ömırdıŋ är belesınen alyp şyǧyp otyrdy. Öitkenı, arqa süier azamatynan 1994 jyly aiyrylǧan ananyŋ endıgı oiy ūldaryn jetkızu edı.
Şoiyn jolda şynyqqan Baǧdat Qojahanqyzyn ömır şırkın betke alǧan baǧytynyŋ arnasyn basqa jaqqa būrǧyzdy.
Onyŋ jany bolattai bekem, şydamy temırdei myqty bolǧanymen densaulyǧy özı talai jylyn arnaǧan temır joly siiaqty berık bolmady. Bekettegı jyldary jastyǧymen qosa basty bailyǧynda ūrlaǧandai.
2014 jyl keiıpkerdıŋ ömırınde bırtalai özgerıs oryn aldy. Onyŋ densaulyǧy syr bergendıkten, sol jyly qyrküiek aiynan bastap temır joldaǧy qyzmetımen bır jola qoştasady. Osylaişa, Taldyqorǧannan otbasymen bırge Almaty oblysy Qarasai audany İsaev auylyna qonys audarady.
Erdıŋ jasy eluge taiaǧan şaǧynda qoly ūzaryp kelındı bolyp, ūldaryn ūiasyna qondyryp, jeke üi jasaǧan ardaqty ananyŋ būl kezdegı mındetı ūrpaǧynyŋ jalǧasy, ömırınıŋ mänı, közınıŋ quanyşyna ainalǧan nemerelerın ösıruge baǧyttaldy. Alaida, jastaiynan eŋbekke aralasqan keiıpkerımız üide qol qusyryp qarap otyrǧanşa, nemerelerıne arnap türlı zattardy qoldan jasauǧa qyzyǧuşylyq tanytqan.
«Jūmyssyz bos otyrǧym kelmei, alǧaşynda nemerelerıme arnap körpeşe,oiynşyq tıge bastadym.Keiınırek teledidardan «Eŋbek» baǧdarlamasy turaly estıp, jūmyspen qamtu ortalyǧyna kelıp mälımet alyp,ıs tıgudı käsıbi türde meŋgergu üşın tıgınşıler kursyna jazylyp, üş ai oqyp şyqtym»,-deidı käsıpker.
Tıkken būiymdar sapaly şyǧu üşın käsıbi ıs maşinasy jänede basqa kerektı qūraldardy alamyn degen niette memlekettık grantqa qatyspaqqa bel bailaidy.
Özınıŋ aituynşa, biznes joba qūru kerek bolǧan soŋ, köp oilanyp, jaŋa tuǧan närestelerge arnalǧan būiymdar daiyndau turaly şeşımge keledı. Isker jannyŋ negızgı mamandyǧy injener bolǧandyqtan jobany qūru oǧan oŋaiǧa tüskenın tılge tiek ettı. Osylaişa, biznes-ideiany jüzege asyrmaqqa būiymdar tıge bastaǧan.
Aiy oŋynan tuǧan Baǧdat apai, nätijelı jūmyspen qamtudy jäne jappai käsıpkerlıktı damytudyŋ 2017-2021 jyldarǧa arnalǧan «Eŋbek» memlekettık baǧdarlamasy boiynşa 583 400 teŋge kölemınde grant ūtyp alyp, osylaişa basty käsıpke aiaq basady.
Būdan bölek, jaŋa tuylǧan närestelerge arnalǧan körpeşeler, perzenthanadan şyǧarar kezde oraityn konvertterdı de asqan talǧammen tıgedı. Özındık qoltaŋbasy bar önımge qalauyŋyzşa jazudy kesetlep tıktırtuıge de bolady.
Bügıngı künı öz üiınde käsıbın döŋgeletıp otyrǧan ısker äiel, aldaǧy uaqyttarda ülken seh aşudy josparlap otyr. Tıptı taiau bolaşaqta osy ıstı jastarǧada üiretpek niette.
Ol, käsıppen ainalysamyn degenderge memleketten qoldau tabylatynyn alǧa tartady. Tek erınbeu kereek legen osda. Bastysy maqsatyŋa qarai ūmtylsaŋ ükımettıŋ özı ükılegen ümıtıŋdı jalǧaidy degen senımde.
Sapaly matadan sändı būiym tıgıp, özgege ūqsamaityn oiyndaǧy özgeşe ülgısıne, özındık qolynyŋ örnegıne aldyndaǧy ine-jıp arqyly jan bıtıru asqan daryndy, häm talantty qajet eterı anyq. Ekınıŋ bırı, egızdıŋ syŋaryna būiyra bermeitın tıgınşılık ısın ūrşyqşa igeru adamǧa taǧdyrdyŋ tartu etken ülken syiy deuge bolady. Is maşinasynyŋ qūlaǧynda oinaityn on sausaǧynan öner tamǧan jandardyŋ bügıngı künı maŋdai jūldyzy janyp-aq tūr. Qyzyǧuşylyǧy arqyly käsıp bastap, odan näsıbın körıp otyrǧandar köp. Bızdıŋ keiıpkerde däl osy jandardyŋ qatarynda.
1965 jyly säuır aiynyŋ 14-ı künı ömırge kelgen aqjaulyqty anamyz Aqsu audany Keŋjyra auylynyŋ tumasy. Aqyndar elınde ömır esıgın aşqan būrymdy 1982 jyly mektep bıtırgennen keiın Almaty temır jol injenerlerın daiyndaityn joǧary oqu ornyna tüsıp, temırjolşy mamandyǧyn igerıp şyqqan.
Äuelde mamandyǧy boiynşa eŋbek etıp, Sary Şaǧan beketınen bastap, keiınırek Üştöbe, Taldyqorǧan, Boraldai beketterınde qyzmet ıstegen.
Ajarly kelınşektıŋ janaryndaǧy jalynnyŋ artynda ottyŋ oşaǧyn söndırmeu, qos bırdei atūstaryn jetkızu degen jıger jasyrynyp tūrǧan edı. Osy bır alyp küşı onyŋ ömırdıŋ är belesınen alyp şyǧyp otyrdy. Öitkenı, arqa süier azamatynan 1994 jyly aiyrylǧan ananyŋ endıgı oiy ūldaryn jetkızu edı.
Şoiyn jolda şynyqqan Baǧdat Qojahanqyzyn ömır şırkın betke alǧan baǧytynyŋ arnasyn basqa jaqqa būrǧyzdy.
Onyŋ jany bolattai bekem, şydamy temırdei myqty bolǧanymen densaulyǧy özı talai jylyn arnaǧan temır joly siiaqty berık bolmady. Bekettegı jyldary jastyǧymen qosa basty bailyǧynda ūrlaǧandai.
2014 jyl keiıpkerdıŋ ömırınde bırtalai özgerıs oryn aldy. Onyŋ densaulyǧy syr bergendıkten, sol jyly qyrküiek aiynan bastap temır joldaǧy qyzmetımen bır jola qoştasady. Osylaişa, Taldyqorǧannan otbasymen bırge Almaty oblysy Qarasai audany İsaev auylyna qonys audarady.
Erdıŋ jasy eluge taiaǧan şaǧynda qoly ūzaryp kelındı bolyp, ūldaryn ūiasyna qondyryp, jeke üi jasaǧan ardaqty ananyŋ būl kezdegı mındetı ūrpaǧynyŋ jalǧasy, ömırınıŋ mänı, közınıŋ quanyşyna ainalǧan nemerelerın ösıruge baǧyttaldy. Alaida, jastaiynan eŋbekke aralasqan keiıpkerımız üide qol qusyryp qarap otyrǧanşa, nemerelerıne arnap türlı zattardy qoldan jasauǧa qyzyǧuşylyq tanytqan.
«Jūmyssyz bos otyrǧym kelmei, alǧaşynda nemerelerıme arnap körpeşe,oiynşyq tıge bastadym.Keiınırek teledidardan «Eŋbek» baǧdarlamasy turaly estıp, jūmyspen qamtu ortalyǧyna kelıp mälımet alyp,ıs tıgudı käsıbi türde meŋgergu üşın tıgınşıler kursyna jazylyp, üş ai oqyp şyqtym»,-deidı käsıpker.
Tıkken būiymdar sapaly şyǧu üşın käsıbi ıs maşinasy jänede basqa kerektı qūraldardy alamyn degen niette memlekettık grantqa qatyspaqqa bel bailaidy.
Özınıŋ aituynşa, biznes joba qūru kerek bolǧan soŋ, köp oilanyp, jaŋa tuǧan närestelerge arnalǧan būiymdar daiyndau turaly şeşımge keledı. Isker jannyŋ negızgı mamandyǧy injener bolǧandyqtan jobany qūru oǧan oŋaiǧa tüskenın tılge tiek ettı. Osylaişa, biznes-ideiany jüzege asyrmaqqa būiymdar tıge bastaǧan.
Aiy oŋynan tuǧan Baǧdat apai, nätijelı jūmyspen qamtudy jäne jappai käsıpkerlıktı damytudyŋ 2017-2021 jyldarǧa arnalǧan «Eŋbek» memlekettık baǧdarlamasy boiynşa 583 400 teŋge kölemınde grant ūtyp alyp, osylaişa basty käsıpke aiaq basady.
«Negızı būryn ıs tıgumen ainalyspaǧan edım,bıraq nemerelı bolǧannan keiın nemerelerıme sapaly zattar alǧym keldı,al sapaly zattar köbıne şet el tauarlary öte qymbat bolyp keledı, arzan zattardyŋ sapasy tömen,sol kezde bosqa otyrǧanşa sol zattardy özım tıgıp kördım, jäne tanystarym, tuystarym tıkken būiymdaryma qyzyǧuşylyq tanytyp,sūranys tüsebastaǧan soŋ osy käsıppen ainalysu maqsatynda 2021 jyldyŋ jeltoqsan aiynda «Nūraisa» degen ataumen jeke käsıpker retınde tırkelıp, öz käsıbımdı aştym»,-dep aǧynan jaryldy.Jeke käsıbı naǧaşy apasynyŋ qūrmetıne «Nūraisa» dep atalǧan. Qazaq, «tektıden tektı tuady, tolqyndy tolqyn quady» dep beker aitpasa kerek. Naǧaşysy da öz zamanynda şeber kısı bolǧan eken. Qoldan alaşa toqyp, jıptı qoidyŋ jünınen iırıp,özı boiap örmek qūrumen şūǧyldanǧan. Baǧdat apaidyŋ boiyndaǧy daryny da äjesınen darysa kerektı. Tıptı özınıŋ anasy Nūrǧaziza da ine-jıptı janyna serık etıptı.
«Anam özıne jäne bızge köilek tıgıp beretın, qūraq qūraityn, jas künımde ıs tıkpesemde osy kısılerden daryǧan bolu kerek tıgınge ikemdı bolyp şyqtym, jienderımnıŋ ūzatylu toilaryna qūraq körpe silap jürdım»,-deidı Baǧdat Qojahanqyzy.Balalarǧa arnap būiymdar tıkkendı jany süietın ardaqty äje qara bazarda satylatyn banttarǧa köŋılı tolmai, mektep tabaldyryǧyn endı attaǧan nemeresıne özı bantik jasap bergen, osylaişa, şeberdıŋ qolynan şyqqan äsem düniege tuǧan-tuys, körşı-köleŋnıŋ közı tüsıp, äp-sätte sūranysta artqan.
Būdan bölek, jaŋa tuylǧan närestelerge arnalǧan körpeşeler, perzenthanadan şyǧarar kezde oraityn konvertterdı de asqan talǧammen tıgedı. Özındık qoltaŋbasy bar önımge qalauyŋyzşa jazudy kesetlep tıktırtuıge de bolady.
Bügıngı künı öz üiınde käsıbın döŋgeletıp otyrǧan ısker äiel, aldaǧy uaqyttarda ülken seh aşudy josparlap otyr. Tıptı taiau bolaşaqta osy ıstı jastarǧada üiretpek niette.
Ol, käsıppen ainalysamyn degenderge memleketten qoldau tabylatynyn alǧa tartady. Tek erınbeu kereek legen osda. Bastysy maqsatyŋa qarai ūmtylsaŋ ükımettıŋ özı ükılegen ümıtıŋdı jalǧaidy degen senımde.Ūqsas jaŋalyqtar
