Búgin - Shámshi Qaldaıaqovtyń týǵan kúni

1975
Adyrna.kz Telegram

Búgin, 15 tamyz – vals patshasy Shámshi Qaldaıaqovtyń týǵan kúni. Tiri bolsa 92 jasqa keler edi.

Qazaq dalasyn ánmen terbetken sazger Shámshi Qaldaıaqov 1930 jyly 15 tamyzda Ońtústik Qazaqstan oblysy, Otyrar aýdanynda dúnıege kelgen. Onyń ánderi Qazaq eliniń qaı óńirinde de jıi aıtylyp, ánsúıer qaýym arasyna barynsha keń taraǵan.

Bala kezinen boıyndaǵy bar talantyn alqaly jıyn, alaman báıgelerde kórsete bilgen sazger 1950 jyldan bastap shyǵarmashylyqpen túbegeıli túrde shuǵyldandy.

Muhtar Áýezov ómirden ozar tusynda ýnıversıtet stýdentteri aldynda sóılegen sózinde Shámshi sazdarynAqan, Birjan ónerpazdyǵynan keıingi «jyl kelgendeı jańalyq» sezindiretin úzdik qubylys retinde baǵalaǵany málim. Jurt aýzynda «búkil qazaq eline án saldyrǵan Shámshi» atanýynyń syry da osy.

Sazger ánderi ásirese, 1960-1970-shi jyldardaǵy jastardyń aýzynda júrdi.  Jasty ǵana emes, eresek, egde qaýymnyń da, san túrli mamandyq, alýan túrli ulystyń da kóńilin baýrap aldy. Halyq arasynda ásirese, kúlli otanshyldyq, elshildik notasyn tap basqan «Meniń Qazaqstanym» týyndysy aıryqsha máshhúr boldy.

1986 jyly Jeltoqsan kóterilisine qatysýshy ul-qyzdar Almaty alańdary men kóshelerinde Shámshiniń osy ánin urandaı shyrqap shyqty. 2005 jyldan«Meniń Qazaqstanym» týyndysy Qazaqstan Respýblıkasynyń Memlekettik Ánurany bolyp bekitildi.

Sh.Qaldaıaqov ulttyq mýzyka óneriniń án janryna asa aıqyn, sony lep ala kelgen sazger retinde kórindi. Kompozıtor shyǵarmalarynyń taqyryptyq, mazmundyq aýqymy asa keń. Elge, jerge, Otanǵa, ata-anaǵa, jarǵa, dos-jaranǵa degen súıispenshilik – Shámshi shyǵarmalarynyń basty taqyryby.

40 jyldan astam shyǵarmashylyq qyzmetinde sazger 300-ge jýyq mýzykalyq týyndy jazdy. Kompozıtor 1965 jyly Qazaqstan Komsomol syılyǵyn aldy. Al, 1991 jyly oǵan Qazaqstan Respýblıkasynyń Halyq ártisi qurmetti ataǵy berildi.

”Adyrna” ulttyq portaly

Pikirler