Aqyn, jazýshy, memleket qaıratkeri Sáken Seıfýllınniń týǵanyna – 130 jyl.
Sáken Seıfýllın 1894 jyly Qaraǵandy oblysy Aqadyr (qazirgi Shet aýdany) aýdany Qarashilik qystaǵynda dúnıege kelgen. Nildidegi orys-qazaq, Aqmoladaǵy bastaýysh prıhod mektebinde, qalalyq úsh synypty ýchılıede oqyǵan.1914 jyly Qazan qalasynda«Ótken kúnder» atty tuńǵysh óleńder jınaǵyn bastyryp shyǵardy. 1917 jyly Buǵylyda mektep ashyp, orys tilinen sabaq berdi. 1918 jylǵy sáýirde «Jas qazaq marselezasyn» jazyp, 1 mamyrda «Baqyt jolynda» atty pesasynyń betashar qoıylymyn kórsetti.
“Betashar” qoıylymynan keıin maýsym aıynda aqtar kóterilis jasap, Aqmola sovdepshilerin tutqynǵa alǵan. Sáken 47 kún otyrǵan ataman Annenkovtyń «azap vagonynan», 1919 jyldyń 3 sáýirinde admıral Kolchaktyń Ombydaǵy túrmesinen qashyp shyqty. 1920 jyldyń 7 mamyrynda Aqmolaǵa qaıtyp oralyp, atqarý komıteti tóraǵasynyń orynbasary jáne ákimshilik bóliminiń meńgerýshisi boldy. Soljyly qazan aıynda Qazaq Keńes Avtonomııalyq Respýblıkasyn jarııalaǵan Keńesterdiń Birinshi Quryltaı sezine qatysty, Ortalyq Atqarý Komıteti Prezıdıýmynyń múshesi bolyp saılandy. Jer-sý komıssııasynyń jumysyna jáne baspasóz isine basshylyqjasady.
Sanaly ǵumyrynda S.Seıfýllın «Eńbekshi qazaq» gazetiniń redaktory, halyq aǵartý komıssarynyń orynbasary, Qazaq KASR Halyq Komıssarlary KeńesinińTóraǵasy, Qazaqstan proletar jazýshylary assoıaııasynyń basshysy, BK(b)P Qazaqstan Ólkelik Komıtetiniń partııa tarıhy bóliminiń meńgerýshisi, Qyzylordadaǵy halyq aǵartý ınstıtýtynyń, Tashkenttegi qazaq pedagogıkalyq ınstıtýtynyń dırektory, «Jańa ádebıet» jýrnalynyń basshysy, Qazaq memlekettik ınstıtýtynyń doenti, «Ádebıet maıdany» jýrnalynyń redaktory, Qazaqtyń kommýnıstik jýrnalıstıka ınstıtýtynyń professory qyzmetterin atqarǵan.
Sol jyldary jańa ómir jolynda kúreske shaqyrǵan «Asaý tulpar» óleńder jınaǵy, «Baqyt jolyna», «Qyzyl suńqarlar» atty pesalary, «Dombyra», «Ekspress», «Turmys tolqynynda» atty poetıkalyq jınaqtary jaryq kórgen. Jańashyl aqyn poezııa men dramatýrgııaǵa kóp jańalyqtar engizdi. Óleńniń túri men mazmunynda túbegeıli ózgeris jasap, qazaq halqynyń poetıkalyq dástúrin damytty.
S.Seıfýllın ómirde de, ádebıette de belsendi kúresker boldy. «Kókshetaý», «Qyzyl at» dastandarynda 30-jyldardyń bas kezinde Qazaqstannyń aýyl sharýashylyǵynda oryn alǵan asyra silteý oqıǵalaryn synǵa aldy. «Aqsaq kıik», «Aqqýdyń aıyrylýy» shyǵarmalarynda týǵan dalanyń tabıǵatyn, adamnyń ishki sezim kúılerin sýrettedi.
S.Seıfýllın proza, dramatýrgııa, ádebı syn, ádebıettaný salalarynda da kórnekti eńbek etti. «Jubatý» áńgimesi - Sákenniń qazaq áıeline arnalǵan alǵashqy prozalyq, shyǵarmasy. «Jemister, «Bizdiń turmys», «Sol jyldarda» týyndylarynda zamandastar ómiri beınelengen. S.Seıfýllın qazaq halqynyń patshalyq ezgige qarsy kúresin «Tar jol, taıǵaq keshý» atty tarıhı-memýarlyq romanynda kórsetti.
Odan bólek, S.Seıfýllın qazaqtyń eski ádebıet nusqaýlaryn jınaý, zertteý, bastyrý isimen de shuǵyldandy. Onyń qatysýymen «Qazaqtyń eski ádebıet nusqaýlary», «Batyrlar», «Aqan seri -Aqtoqty», «Láıli - Májnúnniń» qazaqsha aýdarmasy jaryq kórdi. «Qazaq ádebıeti» kitaby - osy saladaǵy alǵashqy zertteý eńbekteriniń biri. Onda qazaq aýyz ádebıeti úlgilerin janrlyq jaǵynan jiktep, ıdeıalyq-kórkemdik taldaýlar jasaıdy.
S.Seıfýllın qazaq ádebıetiniń kadrlaryn daıarlaýǵa kóp kúsh saldy, sol tusta ádebıetke kelgen qalamgerler M.Qarataev, K,Bekhojın, J.Saın jáne taǵy basqalary S.Seıfýllınniń kómegine súıengen. S.Seıfýllın olardyń alǵashqy kitaptaryn bastyrýǵa kómektesip, alǵysózderin jazǵan.
Jazýshynyń shyǵarmalary birneshe ret shet tilderine aýdarylǵan. Ol 1936 jyly qazaq ádebıeti men óneriniń Moskvada ótken birinshi onkúndigine qatysqan. Qazaq jazýshylary ishinen tuńǵysh ret Eńbek Qyzyl Tý ordenimen marapattalǵan. S.Seıfýllınniń ómiri men shyǵarmalary týraly S.Muqanovtyń «Sáken Seıfýllın» pesasy, Ǵ.Músirepovtyń «Kezdespeı ketken bir beıne» povesi, Á.Tájibaev,A.Toqmaǵanbetov, Q.Bekhojınderdiń poemalary, E.Ysmaıylov, S.Qırabaev, T.Kákishev jáne ózge de ǵalymdardyń ádebı zertteýleri, estelikteri jaryq kórgen. 1938 jyly qýǵyn-súrginge ushyrap, Almatyda atyldy.
Jazyqsyz japa shekken ult qaıratkeriniń esimi 1958 jyly aqtaldy.
