تۇركى دۇنيەسىنىڭ ۇلىلارى ۇلىقتالدى

3206
Adyrna.kz Telegram

بۇگىن نۇر-Cۇلتان قالاسىندا حالىقارالىق تۇركى اكادەمياسى قازاقستان رەسپۋبليكاسى پارلامەنتى سەناتىنىڭ توراعاسى ماۋلەن اشىمباەۆتىڭ قاتىسۋىمەن تۇركى حالىقتارى ادەبيەتىنىڭ كلاسسيكتەرى نيزامي گانجاۋيدىڭ تۋعانىنا 880 جىل، الىشەر ناۋايدىڭ تۋعانىنا 580 جىل جانە يۋنۋس ەمرەنىڭ دۇنيەدەن وتكەنىنە 700 جىل  تولۋىنا ارنالعان «شىعىستىڭ شوقجۇلدىزدارى» اتتى حالىقارالىق باسقوسۋ وتكىزدى.

قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ ۇلتتىق اكادەميالىق كىتاپحاناسىندا وتكەن القالى جيىنعا سەنات توراعاسى ماۋلەن اشىمباەۆپەن قاتار، حالىقارالىق تۇركى اكادەمياسىنىڭ پرەزيدەنتى دارحان قىدىرالى،  قازاقستان رەسپۋبليكاسى  پارلامەنتى ءماجىلىسىنىڭ دەپۋتاتى ساۋىتبەك ابدراحمانوۆ، وزبەكستان رەسپۋبليكاسىنىڭ مەملەكەتتىك سىيلىعىنىڭ لاۋرەاتى، اقىن، جازۋشى، قوعام قايراتكەرى مۇحاممەد-ءالي احمەدوۆ، اقىن، قازاقستان رەسپۋبليكاسى مەملەكەتتىك سىيلىعىنىڭ يەگەرى، ساكەن سەيفۋللين مۋزەيىنىڭ ديرەكتورى نەسىپبەك ايتۇلى، اقىن، «دارىن» مەملەتتىك سىيلىعىنىڭ لاۋرەاتى سۆەتقالي نۇرجان، باكۋ ۇلتتىق ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ پروفەسسورى، اۋدارماشى راميز اسكەروۆ، سونىمەن قاتار مەملەكەت جانە قوعام قايراتكەرلەرى، ديپلوماتيالىق ميسسيا باسشىلارى، تانىمال عالىمدار مەن زيالى قاۋىم وكىلدەرى قاتىستى.

جيىندى تۇركى اكادەمياسىنىڭ پرەزيدەنتى دارحان قىدىرالى جۇرگىزىپ وتىردى.

تاعىلىمدى باسقوسۋدى اشقان ماۋلەن اشىمباەۆ قازاقستان تاراپى تاۋەلسىزدىك العالى بەرى الەمنىڭ بارلىق ەلىمەن تىعىز دوستىق قارىم-قاتىناس ورناتقانىن، ونىڭ ىشىندە تۇركى ينتەگراتسياسىن نىعايتۋعا ۇلكەن ءمان بەرگەنىن اتاپ ءوتتى. ءوز سوزىندە سەنات سپيكەرى حالىقارالىق تۇركى اكادەمياسىنىڭ جۇمىسىن جوعارى باعالاپ، ريزاشىلىعىن ءبىلدىردى.

«قازىرگى تاڭدا ەكونوميكالىق ىنتىماقتاستىقتى دامىتۋدىڭ ماڭىزدى ەكەنى تۇسىنىكتى. سول ارقىلى تۇتاس تۇركى كەڭىستىگىنىڭ بايلانىسىن نىعايتىپ، ءال-اۋقاتىن ارتتىرۋعا مۇمكىندىك تۋادى.سونىمەن قاتار، رۋحاني ۇندەستىگىمىزدى دامىتۋعا دا ايرىقشا ءمان بەرۋىمىز كەرەك»، – دەدى ماۋلەن اشىمباەۆ.

بۇدان كەيىن حالىقارالىق تۇركى اكادەمياسى باسىپ شىعارعان شىعىس ادەبيەتىنىڭ شوقجۇلدىزدارى، تۇركى الەمىنىڭ ماقتانىشتارى — نيزامي گانجاۋي، الىشەر ناۋاي، يۋنۋس ەمرە كىتاپتارىنىڭ تانىستىرىلىمى ءوتتى.

اتاپ ايتقاندا، نيزامي گانجاۋيدىڭ ايگىلى “جەتى ارۋ” جانە ء“لايلى-ءماجنۇن” داستاندارى قازاق حالقىنىڭ تايىر جاروكوۆ، قاسىم امانجولوۆ، جاقان سىزدىقوۆ، ديحان ءابىلوۆ، تاكەن الىمقۇلوۆ قاتارلى كورنەكتى اقىندارىنىڭ اۋدارمالارى ارقىلى تولىق نۇسقادا جاريالاندى. بىرەگەي باسىلىمعا تانىمال ازەربايجاندىق سۋرەتشى فاحراددين الي ۆاليوعلىنىڭ ارنايى سالعان تۋىندىلارى ەنگىزىلدى.

سونىمەن قاتار، حالىقارالىق تۇركى اكادەمياسىنىڭ قولداۋىمەن كورنەكتى تۇرىك اقىنى يۋنۋس ەمرە جىرلارى قازاقستاندىق تانىمال اقىن سۆەتقالي نۇرجاننىڭ ادەبي-كوركەم اۋدارمالارى نۇسقاسىندا العاش رەت جەكە جيناق رەتىندە باسىلىپ شىقتى.

بۇعان قوسا، تۇركى اكادەمياسى الىشەر ناۋاي جىرلارىنىڭ ازەربايجان تىلىنە اۋدارىلعان تولىق جيناعىن ازىرلەپ شىعاردى. تۋىندىلاردى ازەربايجان تىلىنە اۋدارعان — ازەربايجاندىق تانىمال عالىم، پروفەسسور، دوكتور راميز اسكەروۆ.

كوپشىلىك نازارىنا ۇسىنىلعان الىشەر ءناۋايدىڭ “مۇحاكاماتۋل-لۋعاتاين” اتتى ەڭبەگى دە اكادەميانىڭ قولداۋىمەن العاش رەت قازاق تىلىنە اۋدارىلىپ جارىق كورىپ وتىر.

سونىمەن قاتار، القالى جيىن اياسىندا تۇركى دۇنيەسىنىڭ مادەني-ادەبي بايلانىستارىن نىعايتۋعا قوسقان ۇلەستەرى ءۇشىن بىرقاتار رۋحانيات وكىلدەرىن ماراپاتتاۋ ءراسىمى ءوتتى.  تۇركى اكادەمياسى تاعىنداعان “الىشەر ناۋاي” التىن مەدالىمەن تانىمال قالامگەرلەر مۇحاممەد-ءالي احمەدوۆ، نەسىپبەك ايتۇلى، ءراميز اسكەروۆ، سۆەتقالي نۇرجان ماراپاتتالسا، تانىمال عالىم ءتورالى قىدىر تۇركى اكادەمياسىنىڭ كۇمىس مەدالىنىڭ يەگەرى اتاندى.

ماراپاتتاۋ راسىمىنەن كەيىن ءسوز العان وزبەكستان رەسپۋبليكاسىنىڭ حالىق جازۋشىسى، مەملەكەتتىك سىيلىقتىڭ يەگەرى مۇحاممەد-الي احمەدوۆ باۋىرلاس ەلدەر اراسىنداعى ىنتىماقتاستىق نىعايىپ كەلە جاتقانىن اتاپ ءوتىپ، تۇركى اكادەمياسىنىڭ ماڭىزدى رولىنە توقتالدى.

ازەربايجانداعى باكۋ مەملەكەتتىك ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ كافەدرا مەڭگەرۋشىسى، دوكتور، پروفەسسور راميز اسكەروۆ ءوز كەزەگىندە تۇركى الەمىنىڭ ورتاق ماقتانىشتارى نيزامي گانجاۋي، الىشەر ناۋاي جىلدارىندا اتقارىلعان جوبالار تۋرالى اتاپ ءوتتى.

قازاقستان پارلامەنتى ءماجىلىسىنىڭ دەپۋتاتى ساۋىتبەك ابدراحمانوۆ شىعىس ادەبيەتىنىڭ شوقجۇلدىزدارى اراسىنداعى ايرىقشا ساباقتاستىقتارعا توقتالدى.

كورنەكتى اقىن سۆەتقالي نۇرجان ءوز كەزەگىندە تۇركى الەمىنىڭ ويشىل اقىندارى تۋىنىدارىن باۋىرلاس حالىقتار اراسىندا ناسيحاتتالۋىنا قاتىستى ورامدى ويىمەن ءبولىستى.

پىكىرلەر