ەلىمىز تاۋەلسىزدىككە قول جەتكىزىپ، ءوز الدىنا دەربەس مەملەكەت اتانعاننان كەيىن قر تۇڭعىش پرەزيدەنتى نۇرسۇلتان نازارباەۆ اقتوبە وبلىسىنا جۇمىس ساپارىمەن العاش رەت 1992 جىلى 20 تامىزدا كەلدى. بۇل كەلگەن ساپارىندا ەلباسى قازاقستاننىڭ 40 جىلدىق كەڭشار، حرومتاۋ قالاسىندا بولىپ، قايتار جولدا «يسكرا» ۇجىمشارىنىڭ بيداي القابىن كوردى. ال 21 تامىزدا كومسومول اۋدانىنداعى (قازىرگى ايتەكە بي) شيلىساي وندىرىسىمەن تانىستى.
ودان كەيىن 1993 جىلى 25 تامىزدا كەلگەن رەسمي ساپارىندا نۇرسۇلتان نازارباەۆ ك.ماركس اتىنداعى كەڭشاردىڭ قوي ءوسىرۋشى شارۋاشىلىعىن كوردى. سونداي-اق مارتوك اۋدانىن ارالادى.
1995 جىلى 25 قىركۇيەكتە نۇرسۇلتان نازارباەۆ وبلىسقا كەلگەن قىسقا مەرزىمدى قىزمەت ساپارىندا اقتوبە وبلىسىنىڭ اكىمى ەتىپ اسلان ءمۋسيندى تاعايىندادى. ساۆەلي ءپاچيندى اقتوبە وبلىسى اكىمى قىزمەتىنەن بوساتتى.
1995 جىلى جەلتوقساندا كەلگەن ساپارىندا وڭىردە پرەزيدەنت شىرشاسىن اشتى. بالالارعا دومبىرا تارتىپ بەردى. سول كەشتەن قالعان جادىگەرلەر بۇگىندە وبلىستىق تاريحي-ولكەتانۋ مۋزەيىندە ساقتاۋلى.
1997 جىلى 11 ماۋسىمدا نۇرسۇلتان نازارباەۆ اقتوبەگە جۇمىس ساپارىمەن كەلىپ، جاڭاجولداعى بولاشاق گاز-تۋربينالىق ەلەكتر ستانتسياسىنىڭ ىرگەتاسىنا سيمۆوليكالىق كىرپىشتى قالادى، «فەرروحروم» اكتسيونەرلىك قوعامىمەن جانە «البيون» بيزنەس ورتالىعىنىڭ جۇمىسىمەن تانىستى.
1998 جىلى 20 تامىزدا ەلباسى نۇرسۇلتان نازارباەۆ وبلىستىڭ العا، حرومتاۋ، قارعالى اۋداندارىندا، ەسەت باتىر مەموريالدى كەشەنىندە، ءدوڭ كەن بايىتۋ كومبيناتىندا، «ستەپنوي» وندىرىستىك كووپەراتيۆىندە بولدى. اقتوبە جوعارعى اسكەري اۆياتسيا ۋچيليششەسىن ۇزدىك بىتىرگەن ءبىر توپ تۇلەكتەرگە ديپلومدار تابىس ەتتى، سودان كەيىن «قونىس» سپورت سارايىندا «ەكسپو-بيزنەس – اقتوبە-98» كورمەسىمەن تانىستى.
1998 جىلى 16 قاراشادا اقتوبەگە كەلگەن ساپارى بارىسىندا نۇرسۇلتان نازارباەۆ قۇدايبەرگەن جۇبانوۆ اتىنداعى اقتوبە ۋنيۆەرسيتەتى الدىندا قازاق ءتىل عىلىمىنىڭ نەگىزىن سالۋشى ق.جۇبانوۆ ەسكەرتكىشىنە گۇل شوعىن قويدى، قالانىڭ ءا.مولداعۇلوۆا اتىنداعى داڭعىلىندا سالىنىپ جاتقان «ءاليا» جابىق بازارىندا، «سلاستي-اقتوبە»، «اكتۋربو» اكتسيونەرلىك قوعامدارى مەكەمەلەرىندە، ت.ب. جەرلەردە بولدى. ال 17 قاراشادا قازاقستاننىڭ ازاماتتىق پارتياسىنىڭ قۇرىلتاي سەزىنە جينالعان 3 مىڭعا جۋىق دەلەگاتپەن كەزدەسىپ، سەزدە ءسوز سويلەدى.
1999 جىلى 12 تامىزدا ەلباسى ءدوڭ كەن بايىتۋ كومبيناتىندا بولىپ، حرومتاۋ اۋدانىنا قاراستى «بىرلىك» جاۋاپكەرشىلىگى شەكتەۋلى سەرىكتەستىگىندە ەگىنشىلەرمەن كەزدەستى. سونداي-اق قالانىڭ ورتالىعىندا ورنالاسقان «ءاليا» جابىق بازارىن ارالاپ، ورتالىق مەشىتتىڭ زيا يۋسۋپ پەن يمامى كەزدەستى.
بۇدان كەيىن تۇڭعىش پرەزيدەنت اقتوبە وڭىرىنە ارنايى ىسساپارمەن 2001 جىلى 2 ماۋسىمدا كەلدى. بۇل ساپارىندا نۇرسۇلتان نازارباەۆ «ەسەت باتىر» اتىنداعى وبلىستىق اسكەري-پوليتسيا مەكتەپ-ينتەرناتىنا، يپپودرومعا بارىپ، اقتوبە وبلىسى سايگۇلىكتەرىنىڭ جارىسىن كوردى. «فەرروحروم» اشىق اكتسيونەرلىك ءوندىرىسىنىڭ، «اكتۋربو» اق جانە «قازاقستان ترۋبو-پروم» جشس-نىڭ جۇمىسىمەن تانىستى.
2002 جىلى 3 ساۋىردە ەلباسى وڭىرگە كەلگەن جۇمىس ساپارىندا وبلىس اكىمى ەرمەك يمانتاەۆتى تانىستىردى، اقتوبە مەن حرومتاۋ قالالارىنىڭ بىرقاتار كاسىپورىندارىن ارالادى.
اراعا ءۇش جىل سالىپ، 2004 جىلى 17 تامىزدا كەلگەن ءىسساپارىندا نۇرسۇلتان نازارباەۆ اقتوبەدەگى شاعىن ونەركاسىپ، قۇرىلىس، ساۋدا، اۋىل شارۋاشىلىعى، دەنساۋلىق ساقتاۋ سالاسىندا جۇمىس ىستەيتىن شاعىن جانە ورتا بيزنەس وكىلدەرىمەن جانە ءىرى ءوندىرىستىڭ باسشىلارىمەن كەزدەسۋدە سويلەگەن سوزىندە وزەكتى ماسەلەلەردى قوزعادى.
2005 جىلى 11 مامىردا ەلباسى اقتوبەدەگى 12-شاعىن اۋدانىنداعى تۇرعىن ءۇي قۇرىلىسىن كورىپ، ۇلى وتان سوعىسىنا قاتىسۋشىلارعا جانە الەۋمەتتىك جاعىنان قورعالاتىن ازاماتتارعا پاتەر كىلتتەرىن تاپسىرۋ راسىمىنە، «قازاقستان حالىق بانكى» ااق اقتوبە فيليالىنىڭ جاڭا عيماراتىنىڭ اشىلۋىنا قاتىسىپ، كاسىپكەرلەرمەن كەزدەسىپ، قۇبىر جاسايتىن «حوباس پايپس قازاقستان» جشس زاۋىتىن ىسكە قوسۋ سالتاناتىنا قاتىستى. ەرتەڭىنە قاندىاعاشتاعى «ۆلاديمير ي د» جشس-نىڭ اۋىل شارۋاشىلىعى ونىمدەرى ءوندىرىسىن كورىپ، «قازحروم» تۇك» اق فەرروقورىتپا زاۋىتىنىڭ امەريكالىق تەحنولوگيا بويىنشا جاسالعان جاڭا تسەحىنىڭ اشىلۋىنا قاتىستى.
2006 جىلى 7 قىركۇيەكتە جۇمىس ساپارىمەن كەلگەن تۇڭعىش پرەزيدەنت حرومتاۋ اۋدانى كوكتاۋ اۋىلىنداعى مىس-كەن بايىتۋ زاۋىتىنىڭ، ولكەدەگى «سولتۇستىك قازاقستان-اقتوبە وبلىسى» ەلەكتر بەرىلىسىنىڭ ايماقارالىق جەلىسى قۇرىلىسىنىڭ تۇساۋىن كەستى.
8 قىركۇيەك كۇنى ەلباسى «وتان» رەسپۋبليكالىق ساياسي پارتياسى اقتوبە فيليالى جاڭا عيماراتىنىڭ اشىلۋ سالتاناتىنا قاتىسىپ، «كوكتەم» كوتتەدج قالاشىعىنداعى قۇرىلىسشىلارمەن جانە قۇرىلىس وتريادى ستۋدەنتتەرىمەن جۇزدەسىپ، وسىنداعى شىنتاسوۆتار وتباسىندا قوناقتا بولدى.
2008 جىلى 21 قىركۇيەكتە كەلگەن ساپارىندا نۇرسۇلتان نازارباەۆ اقتوبە حالىقارالىق اۋەجايىنىڭ جۇمىسىمەن تانىسىپ، اۆياتسيا ارداگەرلەرىمەن كەزدەستى. ال 22 قىركۇيەكتە اقتوبەدەگى قازاقستان مەن رەسەي شەكارالاس ايماقتارىنىڭ V فورۋمىنا قاتىستى. «نۇر عاسىر» مەشىتىندە، جاڭا پراۆوسلاۆيە شىركەۋىندە، ت.ب. جەرلەردە بولدى.
2009 جىلى 10 قىركۇيەكتە كەلگەن جۇمىس ساپارىندا تۇڭعىش پرەزيدەنت اقتوبە قالاسىنداعى ورتالىق دەمالىس جانە مادەنيەت ساياباعىندا ورنالاسقان «بىرلىك پەن كەلىسىم» سۋلى-جاسىل گۇلزارىن ارالادى. مۇندا ەلباسى دوستىق پەن بىرلىكتىڭ سيمۆولى بولاتىن عاجايىپ كەشەننىڭ تۇساۋىن كەستى.
— مەن اقتوبەلىكتەردى قالانىڭ 140 جىلدىق مەرەيتويىمەن قۇتتىقتاۋعا ارنايى كەلدىم, — دەدى ەلباسى.
ايتا كەتۋ كەرەك، بۇگىندە اتالعان كەشەننىڭ ماڭداي جاعىنا ەلىمىزدىڭ تۇڭعىش پرەزيدەنتى نۇرسۇلتان نازارباەۆتىڭ «ەڭ اسىل قازىنا — بىرلىك» دەگەن قاناتتى ءسوزى مەن ايقارا اشىلعان كىتاپتا «وسە بەر، وركەندەي بەر، قۇتتى مەكەن — اقتوبە!» دەگەن وبلىس جۇرتشىلىعىنا ارنالعان اق تىلەگى جازىلىپ تۇر. ەلباسىنىڭ بۇل تىلەگى قازىر اقتوبەلىكتەردىڭ ۇرانىنا اينالدى.
وسى ساپارىندا ەلباسى «قازحروم» تۇك» اق اقتوبە فەرروقورىتپا زاۋىتىنىڭ جوعارى كومىرتەكتى فەرروحرومدى قورىتاتىن ءتورتىنشى بالقىتۋ تسەحى قۇرىلىسىنىڭ نەگىزىن قالاۋ سالتاناتىنا، «باتىس ەۋروپا — باتىس قىتاي» حالىقارالىق ءدالىزى قۇرىلىسىنىڭ باستالۋىنا، اقتوبەدەگى دوستىق ءۇيىنىڭ تۇساۋكەسەرىنە، قوبىلاندى باتىر اتىنداعى ورتالىق ستاديوندا وتكەن اقتوبە قالاسىنىڭ 140 جىلدىق مەرەيتويىنا ارنالعان مەرەكەلىك شاراعا قاتىستى، سونداي-اق كىرپىشتى سەلوسىنداعى بولاشاق «وليمپيادالىق» سپورت كەشەنى قۇرامىنا كىرەتىن تەننيس ورتالىعىندا سپورتشىلارمەن كەزدەستى.
2011 جىلى ناۋرىز ايىندا ەلباسى نۇرسۇلتان نازارباەۆ جۇمىس ساپارىمەن اقتوبەگە كەلدى. بۇل ساپارىندا پوليەتيلەن وندىرۋمەن اينالىساتىن «اقتوبەقۇرىلىسحيممونتاج» جشس زاۋىتىنا باردى. زاۋىت اۋماعىندا بىرنەشە ينۆەستيتسيالىق جوبانىڭ تۇساۋى كەسىلدى. بۇدان سوڭ ەلباسى جاڭادان سالىنعان قالالىق ءىىب زاۋىت پوليتسيا بولىمىنە باس سۇقتى، ازاماتتاردىڭ ارىزىن قابىلداۋ تارتىبىمەن جانە اقپاراتتىق تەرمينال مۇمكىندىكتەرىمەن تانىستى.
قاشاندا تىڭ باستامالارىمەن تاڭ قالدىراتىن اقتوبە وبلىسىنىڭ تاعى ءبىر جوباسى — «اۋىلدىڭ گۇلدەنۋى – قازاقستاننىڭ گۇلدەنۋى» اتتى مارافون سول جىلى ەلباسىنىڭ قاتىسۋىمەن ەكىنشى كەزەڭگە اياق باستى.
«بۇل اكتسيا — تاۋەلسىزدىك تۇستاستارى رەتىندە سەندەردىڭ 20 جىلدىق مەرەيتويعا جاساعان ەلەۋلى تارتۋلارىڭ. سونىمەن قاتار بۇل – اقتوبە جاستارىنىڭ قازاقستاننىڭ دامۋىنا قوسقان ۇلەسى»، — دەدى ەلباسى مارافون بارىسىندا.
2014 جىلى ماۋسىم ايىندا وبلىسقا جاساعان جۇمىس ساپارى كەزىندە نۇرسۇلتان نازارباەۆ «قازحروم» ترانسۇلتتىق كومپانياسى» اكتسيونەرلىك قوعامىنىڭ جاڭا فەرروقورىتپا زاۋىتىنا باردى. ەلباسى زاۋىتتىڭ ءبىرىنشى بالقىتۋ پەشىن سالتاناتتى جاعدايدا ىسكە قوستى. كاسىپورىن جۇمىسشىلارىمەن اڭگىمەلەستى، ولار مەملەكەت تاراپىنان مەتاللۋرگتەرگە تۇراقتى تۇردە نازار اۋدارىلىپ، قولداۋ كورسەتىلەتىنى ءۇشىن العىس ايتتى. سونداي-اق ەلباسى «دوستىق» سۋ سپورتى ورتالىعىنىڭ ترەناجەر زالى مەن باسسەينىن دە ارالاپ كوردى.
2015 جىلى 2 ساۋىردە اقتوبەگە ەكى كۇندىك جۇمىس ساپارى اياسىندا نۇرسۇلتان نازارباەۆ «100 مەكتەپ، 100 اۋرۋحانا» باعدارلاماسى بويىنشا ىسكە قوسىلعان كوپسالالى وبلىستىق اۋرۋحانا جۇمىسىمەن تانىستى. ساپار بارىسىندا ەلباسى «داستان» جشس تۇرعىزعان «CityShopingCenter» ساۋدا كەشەنىن دە ارالاپ كوردى. ودان سوڭ بيزنەس، بانك وكىلدەرىمەن كەزدەستى. سونداي-اق «اقتوبە-ورتالىق» جشس-نىڭ كولىك-لوگيستيكا ورتالىعىندا بولىپ، جەرگىلىكتى ءوندىرىس ورىندارىنىڭ ونىمدەرى قويىلعان كورمەنى تاماشالادى. نۇرسۇلتان نازارباەۆتىڭ اقتوبەدەگى ساپارى وبلىس ورتالىعىنداعى ءىرى ءوندىرىس ورنى — رەلس- ارقالىق زاۋىتىندا جالعاستى. ەلباسى اقتوبەدەگى رەلس ارقالىق زاۋىتىن يندۋستريالاندىرۋدىڭ شىڭى دەپ جوعارى باعا بەردى.
2016 جىلى 11 ناۋرىزدا ەلباسى نۇرسۇلتان نازارباەۆ اقتوبە وبلىسىنا ەكى كۇندىك جۇمىس ساپارىمەن كەلدى. ءىسساپار اياسىندا ەلباسى «اقتوبە-جىلىجاي» جشس جىلىجاي كەشەنىنىڭ جۇمىسىمەن تانىسىپ، اۋىل شارۋاشىلىعى سالاسىنىڭ ونىمدىلىگىن ارتتىرۋدا عىلىمي تاسىلدەردى قولدانۋدىڭ ماڭىزدىلىعىنا ايرىقشا توقتالدى. بۇل رەتتە نۇرسۇلتان ءابىشۇلى پلانەتا حالقىنىڭ كوبەيىپ كەلە جاتقانىنا بايلانىستى اگرارلىق سالا ونىمدەرىنە ۇدايى سۇرانىس بولاتىنىن اتاپ كورسەتىپ، سوندىقتان دا اۋىل شارۋاشىلىعى تاۋارلارىن وندىرۋشىلەردى مەملەكەت ۇسىنعان مۇمكىندىكتەردى تولىق پايدالانۋعا، وندىرىسكە جاڭا تەحنولوگيالار ەنگىزۋگە جانە وزىق حالىقارالىق تاجىريبەلەردى يگەرۋگە شاقىردى. سونداي-اق ەلباسى اقتوبە مۇناي جابدىقتارى زاۋىتىندا وندىرىلەتىن ونىمدەردىڭ جاڭا تۇرلەرىنىڭ ۇلگىلەرىمەن جانە جابدىقتاردى شىعارۋدىڭ تەحنولوگيالىق پروتسەستەرىمەن تانىستى. ءىسساپار اياسىندا نۇرسۇلتان نازارباەۆ وبلىس ورتالىعىنداعى فيزيكا-ماتەماتيكا باعىتىندا ءبىلىم بەرەتىن نازارباەۆ زياتكەرلىك مەكتەبىنە بارىپ، مەكتەپ ۇجىمى مەن دارىندى وقۋشىلارمەن كەزدەسىپ، ولارعا وقۋدا تابىس تىلەدى.
2017 جىلى 4 قازاندا وبلىسقا جۇمىس ساپارىمەن كەلگەن ەلباسى نۇرسۇلتان نازارباەۆ «قازحروم» فەرروقورىتپا زاۋىتىندا بولدى. ەلباسى وسىدان ءتورت جىل بۇرىن پايدالانۋعا بەرىلگەن ءىرى كاسىپورىننىڭ قازىرگى جاي-كۇيى تۋرالى، زاۋىتتىڭ №4 يننوۆاتسيالىق تسەحى تۋرالى مالىمەتتەرگە قانىق بولعاننان كەيىن «قازحروم» ترانسۇلتتىق كومپانيياسى» اق-نىڭ الداعى دامۋ باعىتتارىنا قاتىستى ناقتى تاپسىرمالار بەردى.
«كاسىپورىننىڭ نەگىزگى تۇتىنۋشىلارى مەن ەكسپورت كولەمىن ودان ءارى كوبەيتۋ جولدارىن قاراستىرۋ كەرەك»، — دەپ تاپسىردى ەلباسى.
بۇل ساپارىندا نۇرسۇلتان نازارباەۆ رەسپۋبليكانىڭ يندۋستريالاندىرۋ كارتاسىنداعى ەڭ ءىرى جوبالاردىڭ ءبىرى اقتوبە رەلس-ارقالىق زاۋىتىنا دا باردى. باسەكەلەستىككە قابىلەتتى ونىمدەر شىعارۋعا مۇمكىندىك بەرىپ وتىرعان ەڭ سوڭعى ءۇلگىدەگى زاماناۋي تەحنولوگيامەن جابدىقتالعان زاۋىتقا ەلباسى وڭ باعاسىن بەردى.
نۇرسۇلتان نازارباەۆتىڭ بۇل جىلعى ساپارى «جۇبانوۆتار الەمى» شىعارماشىلىق ۇيىندە وتكەن زيالى قاۋىم وكىلدەرى جانە كاسىپكەرلەرمەن، ادەبيەت، ونەر ادامدارىمەن، قوعامدىق ۇيىم مۇشەلەرىمەن كەزدەسۋىمەن دە ەستە قالدى.
2018 جىلى 15 قازاندا اقتوبەگە كەلگەن جۇمىس ساپارىندا ەلباسى بالامالى ەنەرگەتيكا تەحنولوگياسىمەن جابدىقتالعان قازاقستانداعى ساناۋلى كەشەندەردىڭ ءبىرى — ەنەرگيا تيىمدىلىگى ورتالىعىنىڭ جۇمىسىمەن تانىستى. كۇن پانەلدەرىمەن، گاز پورشەندى ستانتسيامەن، گەوتەرمالدى جۇيەمەن، سونداي-اق جەل گەنەراتورلارىمەن جابدىقتالعان مۇنداي ورتالىق استانا مەن الماتى سياقتى ەلىمىزدىڭ ورتالىق قالالارىندا عانا بار.
بۇدان سوڭ تۇڭعىش پرەزيدەنت «7-20-25» باعدارلاماسى بويىنشا باسپانالى بولعان اقتوبەلىكتەرمەن كەزدەسىپ، شاھاردىڭ دامۋ بارىسى، سونىڭ ىشىندە اگلومەراتسيا، «SmartCity اقتوبە» جۇيەسى مەن قالانىڭ قوعامدىق كەڭىستىگىن قۇرۋعا قاتىستى اتقارىلىپ جاتقان جۇمىستارمەن تانىستى.
بۇل ساپارىندا نۇرسۇلتان نازارباەۆ تسەرەبرالدى سال اۋرۋىنا، سۇيەك-بۇلشىق ەت جۇيەسى جانە اۋتيزم اۋرۋىنا شالدىققان بالالاردى وڭالتۋ ماقساتىندا جۇمىس ىستەيتىن «ايالا» بالالاردى الەۋمەتتىك-پسيحولوگيالىق جانە مەديتسينالىق وڭالتۋ ورتالىعىن ارالاپ، دارىگەرلەرمەن، ەمدەلۋشى بالالارمەن، ولاردىڭ اتا-انالارىمەن كەزدەستى.
سونداي-اق «باقىتتى بالا» وقۋ-ساۋىقتىرۋ ورتالىعىندا ينتەللەكتۋالدىق جانە عىلىمي وليمپيادالاردىڭ جەڭىمپازدارىمەن كەزدەستى. ودان سوڭ زيالى قاۋىم وكىلدەرى، ەڭبەك ارداگەرلەرىمەن پىكىرلەستى.
ازىرلەگەن داناگۇل بايمۇقاش،
«ادىرنا» ۇلتتىق پورتالى.
