شىمكەنتتىك وقۋشى سوعىستا قايتىس بولعان مايدانگەردىڭ تۋىستارىن ىزدەستىرۋدە

1535
Adyrna.kz Telegram

ول فاشيستىك شايقاستان ورالماعان ۇلى وتان سوعىسى ارداگەرلەرىنىڭ تۋىستارى مەن جاقىندارىن ىزدەۋمەن اينالىسادى. مەكتەپ وقۋشىسى ارتۋر درەيلينگ مۇنىڭ ءبارىن تەگىن جاسايدى، قان مايدانىندا سوعىسقانداردىڭ جۇزدەن استام تۋىستارىن تاۋىپ ۇلگەرگەن.

ارتۋر ىزدەۋ جۇمىستارىن الەۋمەتتىك جەلى ارقىلى جۇزەگە اسىرادى، ول تمد جانە الىس شەتەل ەرىكتىلەرىنىڭ قاتارىنا قوسىلعان. وسىلايشا وقۋشى ونداعان جىلدار بويى تابا الماي جۇرگەن ءوزىنىڭ ارعى اتاسىن تاپقان.

شىمكەنت قالاسىنىڭ تۋماسى ءادىل ۋسمانوۆتىڭ مۇردەسى ۋكراينا جەرىنەن باۋىرلاس زيراتتان تابىلدى. ۇلى وتان سوعىسى باتىرىنىڭ قاسىندا بۇلىنبەگەن قۇجات جاتقان. سول بويىنشا ىزدەۋشىلەر جاۋىنگەردىڭ تۇرعان جانە 1924 جىلى تۋعانىن انىقتاعان. مايداننان ورالماعان ساربازداردىڭ تۋىستارىن ىزدەستىرۋمەن قازىر شىمكەنتتىك وقۋشى ارتۋر درەيلينگ اينالىسۋدا. ول ۇلى وتان سوعىسىنىڭ مايدان دالاسىندا قالعان بارلىق جاۋىنگەردى ماڭگىلىك ەسكە الۋ – ءبىزدىڭ مىندەتىمىز دەپ سانايدى.

ارتۋر درەيلينگ، ەرىكتى: «جاۋىنگەردىڭ سول قولىندا قۇجات تابىلدى، وندا ءبىزدىڭ قالامىزدان شىققان دەپ جازىلعان. ءبىز ونىڭ تۋىستارىن تابامىز دەپ ۇمىتتەنەمىز».

سوعىستان ۇيىنە ورالماعان ارداگەرلەردى ىزدەستىرۋدى جاس جىگىت ءبىر جىل بۇرىن باستاعان. ونىڭ ۇلكەن اتاسى دا حابار-وشارسىز كەتكەندەر تىزىمىندە بولعان. مۇراعات دەرەكتەرى مەن قامقور ادامداردىڭ ارقاسىندا ارتۋر الەۋمەتتىك جەلىلەر ارقىلى تۋىسىنىڭ قايدا جەرلەنگەنىن ءبىلدى. بۇل ءۇشىن وقۋشىعا شامامەن ءبىر جىل قاجەت بولعان ەكەن.

ارتۋر درەيلينگ، ەرىكتى: «ءبىر جىل بۇرىن مەن ىزدەۋدى باستادىم جانە جەرلەۋ ورنىن انىقتادىم، ارنايى ەرىكتىلەر توبى مەن «پاميات نارودا» سايتى ارقىلى اتامدى تاپتىم. مىنە، ەندى باسقالارعا دا كومەكتەسكىم كەلەدى. مەن بۇگىنگى ۇرپاق ءوز باتىرلارىن بىلگەنىن قالامايمىن».

ۇلى وتان سوعىسى كەزىندە حابار-وشارسىز كەتكەن كەيبىر مايدانگەرلەر تۋرالى ءالى دە ەشبىر حابار جوق. ولار شايقاستا قازا تاپتى ما، تۇتقىنعا الىندى ما نەمەسە ءتىرى قالدى ما — تۋىستارى ونى بىلمەيدى. ارتۋر ءۇشىن سولدات ۋسمانوۆتىڭ تۋىستارى تۋرالى كەز-كەلگەن اقپارات قازىر ماڭىزدى. ىزدەستىرۋ جۇمىستارىن اياعىنا دەيىن جەتكىزۋ ماڭىزدى دەگەن ول مايدانگەردىڭ سۇيەگى تۋعان جەىندە جەرلەنۋى كەرەكتىگىن ايتادى.

پىكىرلەر