بۇگىن تۇركىستان قالاسىندا حالىقارالىق تۇركى اكادەمياسى نيزامي گانجاۋيدىڭ تۋعانىنا 880 جىل تولۋىنا وراي «شىعىستىڭ شوق جۇلدىزى» اتتى القالى جيىن ۇيىمداستىردى.
«فاراب» كىتاپحاناسىندا وتكەن القالى باسقوسۋعا ازەربايجان ميللي مەدجليسىنىڭ سپيكەرى ساحيبا گافاروۆا، حالىقارالىق تۇركى اكادەمياسىنىڭ پرەزيدەنتى دارحان قىدىرالى، كورنەكتى جازۋشى مارحابات بايعۇت، بەلگىلى اقىن نارماحان بەگالىۇلى، ازەربايجان رەسپۋبليكاسىنىڭ قازاقستانداعى توتەنشە جانە وكىلەتتى ەلشىسى اگالار اتاموگلانوۆ، ازەربايجان ميللي مەدجليسىنىڭ دەپۋتتارى، قازاقستان پارلامەنت ءماجىلىسىنىڭ دەپۋتاتتارى، ق.ا.ياساۋي اتىنداعى حالىقارالىق قازاق-تۇرىك ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ رەكتورى جانار تەمىربەكوۆا، باۋىرلاس ەلدەردىڭ مەملەكەت جانە قوعام قايراتكەرلەرى، زيالى قاۋىم وكىلدەرى قاتىستى.
مارتەبەلى قوناقتى اكادەميا باسشىسى دارحان قىدىرالى كۇتىپ الدى. باسقوسۋ قاراباقتى ازات ەتۋ سوعىسىنىڭ باستالۋىنا 1 جىل تولۋىنا بايلانىستى 44 كۇندىك وتان سوعىسىندا قاھارماندىقپەن شايقاسىپ، ەلدىڭ تۇتاستىعى مەن ەگەمەندىگىن قورعاۋ جولىندا قايتىس بولعان جاۋىنگەرلەردى قۇرمەتپەن ەسكە الىپ، ءبىر مينۋتتىق ءۇنسىز جاريالاۋمەن باستالدى.
بۇدان كەيىن دارحان قىدىرالى اكادەميانىڭ جاڭادان ازىرلەپ شىعارعان نيزامي گيانجاۋيدىڭ «جەتى ارۋ. لەيلى-ءماجنۇن» جيناعىن تانىستىرا كەلە، لەنتاسىن قيۋ ءۇشىن ورتاعا ازەربايجان پارلامەنتى مەدجليسىنىڭ سپيكەرى ساحيبا گافاروۆا مەن جازۋشى مارحابات بايعۇتتى ورتاعا شاقىردى.
جيىندا ءسوز العان مەدجليس سپيكەرى ساحيبا گافاروۆا ءنيزاميدىڭ تەك تۇركى دۇنيەسى مەن يسلام الەمىنىڭ عانا ماقتانىشى ەمەس، كۇللى ادامزات وركەنيەتىندە ايرىقشا ورىن الاتىن تۇعىرلى تۇلعا ەكەنىن اتاپ ءوتتى.
ءوز كەزەگىندە اكادەميا باسشىسى نيزامي مەن اباي شىعارماشىلىعىنداعى ساباقتاستىققا توقتالىپ، ونىڭ تۇركى الەمىنەن الاتىن ورنى تۋرالى ايتتى.
«حالىقارالىق تۇركى اكادەمياسى «نيزامي جىلى» اياسىندا بىرقاتار ءىس-شارالاردى ۇيىمنىڭ 2021 جىلعا ارنالعان جوسپارىنا ەنگىزگەن بولاتىن.
بۇگىن وقىرمانعا ۇسىنىپ وتىرعان كىتابىمىز دا وسى ءىس-شارالار جوسپارى اياسىندا جارىق كوردى. كىتاپقا تۇركى الەمىنىڭ ۇلى ويشىلى نيزامي گانجاۋيدىڭ قازاق تىلىندە جارىق كورگەن ەكى شىعارماسى - «لەيلى مەن ءماجنۇن» مەن «جەتى سۇلۋ» ەندى. شىندىعىندا، بۇل شىعارمالار كەڭەس ۇكىمەتىنىڭ العاشقى كەزەڭىندە - 1940 جىلدارى قازاقتىڭ تانىمال جازۋشىلارىنىڭ اۋدارمالارى نەگىزىندە جارىق كوردى. الايدا، وسى ۋاقىت ارالىعىندا بۇل كىتاپتار ەسكىرگەن جانە قول جەتىمسىز بولدى. وسىنى ەسكەرە وتىرىپ، حالىقارالىق تۇرىك اكادەمياسى شىعارمالاردى تولىقتىرىپ قايتا باسىپ شىعارۋعا شەشىم قابىلدادى.
نيزامي مۇراسى مەن شىعارماشىلىعى بۇكىل الەمدە وزەكتى جانە ماڭىزدى. ونىڭ مۇراسى تەك ازەربايجان مەن تۇركى الەمىنىڭ عانا ەمەس، بۇكىل ادامزاتتىڭ باعا جەتپەس رۋحاني قازىناسىنا اينالدى. ول بۇكىل شىعىستا جاڭا ادەبي مەكتەپتىڭ نەگىزىن قالادى. نيزاميدەن كەيىن، ناسيمي، فيزۋلي، ناۋاي، اباي جانە باسقا دا اقىن-جازۋشىلار ونىڭ شىعارماشىلىعىنىڭ اسەرىنەن ۇلكەن تۋىندىلار جاساپ، ونىڭ يدەيالارىن دامىتتى»، ̶ دەدى اكادەميا باسشىسى سويلەگەن سوزىندە.
وقىرمانعا جول تارتقان ەڭبەككە نيزاميدىڭ قوس جىرىنىڭ تاير جاروكوۆ، قاسىم امانجولوۆ، تاكەن الىمقۇلوۆ، عالي ورمانوۆ، جاقان سىزدىقوۆ جانە ت.ب. كورنەكتى قازاق اقىندارى اۋدارعان تاڭداۋلى نۇسقالارى ەنگەن.
جيىن سوڭىندا مارتەبەلى قوناققا دارحان قىدىرالى اكادەميا باسىپ شىعارعان باعالى ەڭبەكتەردى تارتۋ ەتتى.
ايتا كەتۋ كەرەك، بيىل ازەربايجان رەسپۋبليكاسىنىڭ پرەزيدەنتى يلحام اليەۆ 2021 جىلدى «نيزامي گانجاۋي جىلى» دەپ جاريالاعان بولاتىن. ازەربايجان حالقىنىڭ كلاسسيك اقىنى، تۇركى الەمنىڭ ويشىلى نيزامي گانجاۋيدىڭ نەگىزگى شىعارمالار ىرگەلى شىعارماسى «حامسا» («بەس داستان توپتاماسى»), وعان «سىرلار قازىناسى»، «حۇسراۋ-شىرىن»، «لەيلى-ءماجنۇن»، «جەتى ارۋ» جانە «ەسكەندىرناما» اتتى بەس داستانى كىرگەن. اقىننىڭ جاۋھار تۋىندىلارى شىعىس پەن باتىس پوەزياسىنىڭ دامۋىنا وراسان زور ىقپالىن تيگىزدى.
